Nhạy cảm là gì? Tính cách nhạy cảm có thể ảnh hưởng đến cuộc sống và mối quan hệ của một người. Nhạy cảm không đơn giản là cảm xúc mạnh mẽ, mà nó có nhiều khía cạnh phức tạp. Cùng JobsGO tìm hiểu về khái niệm nhạy cảm cùng các vấn đề xoay quanh tính cách này nhé.
Nhạy cảm là khả năng nhận thức sâu sắc hoặc phản ứng nhanh chóng đối với các yếu tố khác nhau, bao gồm cả cảm xúc của người khác. Thuật ngữ này xuất hiện vào thế kỷ 18 tại Anh và được liên kết với nghiên cứu về sự nhận thức giác quan, chú trọng đến việc thu thập kiến thức thông qua các giác quan. Nó cũng gắn liền với triết lý đạo đức và tình cảm.
Nhạy cảm là gì? Người nhạy cảm là gì?
Người nhạy cảm là những người có thể cảm nhận sâu sắc về cảm xúc của bản thân và của người khác. Họ có khả năng tương tác xã hội một cách tinh tế. Tuy nhiên, điều này cũng có thể khiến họ dễ bị tổn thương hoặc căng thẳng hơn trong môi trường xã hội có nhiều áp lực.
Tính cách nhạy cảm không phải lúc nào cũng là điều tiêu cực, mà nó có thể mang lại sự nhạy bén trong việc hiểu người khác. Người nhạy cảm thường rất phù hợp với các lĩnh vực như nghệ thuật, âm nhạc, văn học, tâm lý học,… Tuy nhiên, người nhạy cảm cũng cần quản lý cẩn thận cảm xúc của họ để không bị áp lực tinh thần và tạo ra sự cân bằng trong cuộc sống.
Để nhận biết một người nhạy cảm, bạn có thể dựa vào một số dấu hiệu cơ bản sau đây:
2.1 Tiếp nhận và xử lý các kích thích từ môi trường tốt
Người nhạy cảm thường có khả năng tiếp nhận và xử lý các kích thích từ môi trường một cách nhanh chóng. Họ có khả năng cảm nhận những chi tiết trong cuộc sống, từ những âm thanh nhỏ nhặt đến những cảm xúc tinh tế. Điều này giúp họ tận hưởng và trải nghiệm thế giới một cách đặc biệt, kích thích sự sáng tạo trong công việc, cuộc sống.
2.2 Phản ứng mạnh mẽ với những tác động
Tính nhạy cảm là một đặc điểm tâm lý đặc biệt, khiến con người cảm nhận và trải nghiệm mọi thứ sâu sắc hơn so với người khác.
Với những tác động tích cực, người nhạy cảm có thể trải nghiệm niềm vui và hạnh phúc một cách đầy hứng khởi, đồng thời cảm thấy biết ơn và tận hưởng những khoảnh khắc tươi đẹp. Tuy nhiên, khi phải đối mặt với tác động tiêu cực, những người này cũng phản ứng mạnh mẽ hơn, có thể trải qua sự lo lắng, buồn bã hay căng thẳng nặng nề.
2.3 Sống cảm xúc nhiều hơn lý trí
Người nhạy cảm thường sống theo cảm xúc nhiều hơn lý trí. Họ có thể dễ bị chi phối bởi cảm xúc và khó kiểm soát chúng. Họ tận hưởng “tối đa” niềm vui và kể cả đau khổ, thường thể hiện cảm xúc mạnh mẽ và có khả năng đồng cảm với người khác. Mặc dù điều này giúp họ dễ đồng cảm và quan tâm đến người khác, nhưng họ đôi khi khó thực hiện quyết định dựa trên lý trí và có thể từ chối những lựa chọn không phù hợp với tâm trạng, cảm xúc của bản thân.
Với những người nhạy cảm, họ thường khá tinh tế trong việc đánh giá môi trường xung quanh, biểu cảm của người khác và sự thay đổi nhỏ trong mọi tình huống. Điều này có thể là một ưu điểm trong việc hiểu và tương tác xã hội, nhưng đôi khi cũng có thể dẫn đến việc bị suy nghĩ, ảnh hưởng bởi những chi tiết nhỏ trong cuộc sống.
2.5 Dễ bị ảnh hưởng bởi tâm trạng, lời phán xét của người khác
Người nhạy cảm thường có khả năng cảm nhận và chịu đựng tâm trạng của mình cũng như người khác. Những lời phê phán, chê bai hoặc chỉ trích có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của họ nhiều hơn so với người khác và gây ra sự lo lắng, tự ti. Họ thường chỉ mong muốn được thấy nhận xét tích cực và được đối xử một cách nhẹ nhàng.
2.6 Thường xuyên bị quá tải do suy nghĩ nhiều
Thường xuyên bị quá tải do suy nghĩ nhiều là một biểu hiện khá phổ biến của người nhạy cảm. Họ có thể dành nhiều thời gian suy nghĩ về những vấn đề, cảm xúc, tình huống. Điều đó dẫn đến tâm trạng căng thẳng và mệt mỏi.
Sự suy nghĩ nhiều có thể là kết quả của việc họ cân nhắc quá kỹ lưỡng đến môi trường xung quanh và cảm xúc của bản thân. Nó khiến họ dễ bị quá tải và cần học cách quản lý cảm xúc để bảo vệ sức khỏe tinh thần.
2.7 Ngưỡng chịu đựng thấp
Người nhạy cảm thường có ngưỡng chịu đựng thấp đối với cảm xúc và áp lực. Họ có khả năng cảm nhận cảm xúc mạnh mẽ hơn và nhanh hơn so với người khác, điều này làm cho họ dễ bị tác động bởi tình huống áp lực hoặc khó khăn. Từ đó dẫn đến việc họ dễ trải qua tình trạng căng thẳng và cần thời gian, không gian để phục hồi cũng như quản lý cảm xúc của mình.
Tính cách nhạy cảm mang lại những ưu thế, lợi ích cho con người trong công việc, cuộc sống. Tuy nhiên, điều gì cũng có 2 mặt của nó, tính cách này đôi khi lại được xem là một “gánh nặng”, gây ra những cảm xúc tiêu cực đối với con người. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về ưu điểm, hạn chế của người nhạy cảm trong nội dung dưới đây nhé.
3.1 Ưu điểm
Khả năng sáng tạo, thẩm mỹ cao
Người nhạy cảm thường có khả năng sáng tạo, thẩm mỹ cao
Người nhạy cảm sở hữu khả năng sáng tạo, thẩm mỹ vượt trội, đặc biệt trong việc cảm nhận và tôn vinh vẻ đẹp của tự nhiên, nghệ thuật. Họ thường dành nhiều thời gian và tâm huyết cho việc thấu hiểu thông tin theo chiều sâu, nghiên cứu và đánh giá mọi thứ với sự sâu sắc. Nhờ khả năng này, họ không ngừng tạo ra những ý tưởng độc đáo, vượt xa khỏi những tiêu chuẩn thông thường và thể hiện sự cá nhân hóa của bản thân.
Và lĩnh vực sáng tạo, nghệ thuật luôn rất cần đến sự nhạy cảm cùng tâm hồn đa dạng của họ để thúc đẩy sự phát triển, đem lại thành tựu lớn.
Tinh ý trong ứng xử, xây dựng mối quan hệ tốt
Nhờ khả năng nhận biết những chi tiết nhỏ từ môi trường xung quanh, người nhạy cảm có thể tạo ấn tượng tích cực trong mắt người khác thông qua lối ứng xử tinh tế.
Ví dụ: Người nhạy cảm có thể nhận biết sự căng thẳng trong ngôn ngữ cơ thể của đồng nghiệp khi họ đang trải qua áp lực công việc hoặc họ có thể nhận ra niềm vui và sự phấn khích trong giọng điệu của người bạn sau một kỳ nghỉ vui vẻ. Nhờ vào khả năng này, họ có thể đưa ra phản ứng phù hợp và xây dựng mối quan hệ gắn kết dựa trên sự hiểu biết, đồng cảm.
Được yêu mến vì hòa đồng, thấu hiểu người khác
Do bản tính nhạy cảm, nhiều người có thể hiểu rõ cảm xúc của người đối diện và thường đưa ra những lời khuyên một cách chân thành, cởi mở, phù hợp với từng hoàn cảnh. Sự tôn trọng và tận tâm trong việc lắng nghe khiến người khác cảm thấy thoải mái và có thể tin tưởng chia sẻ mọi vấn đề với những người nhạy cảm. Điều này tạo ra những mối quan hệ tốt đẹp, ổn định và giúp người nhạy cảm được yêu mến.
Biết trân trọng mọi thứ
Khác biệt giữa người nhạy cảm và những người bình thường nằm ở việc mối quan tâm của họ không đặt vào những giá trị bên ngoài. Thay vào đó, họ có suy nghĩ sâu sắc và khả năng nhìn xa hơn.
Người nhạy cảm thường cảm nhận cái đẹp trong mọi thứ, từ những chi tiết nhỏ như cây cỏ, hoa lá, âm nhạc, món ăn, đến công việc họ đang thực hiện. Điều này giúp họ nhận thức sâu về bản chất thực sự của cuộc sống và thường sống với sự biết ơn, trân trọng mọi điều, tận hưởng hiện tại với những gì họ đang có.
Một trong những hạn chế của người nhạy cảm là dễ bị overthinking, tức là họ thường suy nghĩ quá nhiều về mọi khía cạnh của cuộc sống và tình huống. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng, lo lắng, thậm chí là quá tải tinh thần. Đây là một thách thức đối với người nhạy cảm trong việc ra quyết định. Họ cần một quá trình tự quản lý cảm xúc để đảm bảo sức khỏe tinh thần tốt hơn.
Quá áp lực với kỳ vọng của người khác
Người nhạy cảm có thể đặt quá nhiều áp lực lên bản thân do kỳ vọng từ người khác. Họ cảm nhận sâu sắc về mong muốn và hy vọng của người khác đối với mình. Vì tình cảm và trách nhiệm, họ cố gắng đáp ứng mọi kỳ vọng đó. Điều này có thể dẫn đến sự căng thẳng và cảm giác quá tải trong cuộc sống, khi họ thường đặt mức tiêu chuẩn rất cao cho bản thân.
Thường xuyên nghi ngờ bản thân
Người nhạy cảm thường có xu hướng tự nghi ngờ và tự cảm thấy không tự tin. Họ có khả năng ghi nhớ và lưu giữ lâu dài những sai lầm từ quá khứ, thường tự trách về những thứ họ cảm thấy đã làm sai. Điều này có thể tạo ra cảm giác căng thẳng và xấu hổ lớn hơn so với người bình thường. Đôi khi họ gặp khó khăn trong việc tạo ra sự tự tin và tự trọng.
Khó chấp nhận những lời phê bình
Người nhạy cảm thường gặp khó khăn trong việc chấp nhận lời góp ý hoặc phê bình. Thay vì nhìn nhận chúng như một cơ hội để học hỏi, họ có thể quá tự chỉ trích bản thân, thấy mình đã làm sai hoặc gánh một phần trách nhiệm không cần thiết. Những lời góp ý có thể trở thành một bóng ma tinh thần, ám ảnh họ và tạo ra sự căng thẳng trong tâm trạng của họ.
Tính cách nhạy cảm quá mức có thể hình thành từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
Gen di truyền: Tính cách nhạy cảm có thể do di truyền, nghĩa là nếu trong gia đình có người có tính cách nhạy cảm, thành viên khác trong gia đình cũng có thể thừa hưởng đặc điểm này.
Sự mệt mỏi kéo dài: Sự mệt mỏi kéo dài về thể chất hoặc tinh thần có thể làm cho con người trở nên nhạy cảm hơn.
Sự tự ti: Tự ti có thể tạo ra một tâm lý nhạy cảm, vì người tự ti thường cảm thấy dễ bị tổn thương và dễ cảm.
Tư duy tiêu cực: Tư duy tiêu cực như tự trách nhiệm hoặc suy nghĩ về những thứ tiêu cực, có thể làm cho con người trở nên nhạy cảm hơn, đặc biệt trong những tình huống tiêu cực.
Tính cầu toàn: Người có tính cầu toàn thường dễ cảm thấy áp lực và lo lắng, điều này có thể tạo ra sự nhạy cảm quá mức.
Chấn thương tâm lý từ quá khứ: Khi một người trải qua chấn thương tâm lý trong quá khứ, họ có thể phản ứng nhạy cảm hơn đối với các tình huống tương tự.
Quen được nuông chiều: Môi trường gia đình hoặc xã hội quen được nuông chiều có thể làm cho con người trở nên dễ tự ái và cảm thấy dễ bị tổn thương.
5. Cách để trở nên bớt nhạy cảm hơn
Nhạy cảm quá đôi khi lại là điều không tốt. Vậy làm sao để khắc phục điểm yếu này, trở thành một người bớt nhạy cảm hơn. Tham khảo ngay những cách dưới đây nhé.
5.1 Đừng tự nhận hết vào mình
Người nhạy cảm có xu hướng tự đặt mình vào trung tâm của mọi tình huống hoặc cảm xúc của người khác, cảm thấy mình là nguyên nhân của mọi sự việc. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng và lo lắng không cần thiết.
Thay vì tự nhận hết về mình, bạn hãy thử nhìn rộng hơn, thấu hiểu rằng mọi tình huống có nhiều yếu tố và nguyên nhân khác nhau. Hãy lắng nghe và hiểu rõ góc nhìn của người khác, đừng tự gánh trách nhiệm không cần thiết về mình. Khi đó, bạn có thể giảm bớt sự nhạy cảm và thấy thoải mái hơn trong cuộc sống hàng ngày.
5.2 Học cách tự lập hơn
Học cách tự lập hơn có thể giúp bạn giảm bớt sự nhạy cảm. Khi biết cách tự quản lý cuộc sống và cảm xúc của mình, bạn trở nên tự tin hơn và ít phụ thuộc vào ý kiến của người khác. Tự lập giúp bạn tập trung vào mục tiêu và ưu tiên cá nhân, tạo ra mối quan hệ lành mạnh, từ đó xây dựng sự tự tin trong cuộc sống.
5.3 Tìm cho mình những khoảng lặng
Tìm cho mình những khoảng lặng là một cách để bạn giảm sự nhạy cảm. Trong những khoảng lặng này, bạn có thể thư giãn, tập trung vào bản thân, khôi phục năng lượng. Điều này giúp bạn giảm căng thẳng và không bị áp lực từ môi trường xung quanh. Khi bạn thường xuyên tạo cho mình những khoảng lặng, bạn có thể cân bằng tốt hơn tâm trạng, cảm thấy cuộc sống tốt đẹp hơn rất nhiều.
5.4 Học cách tiếp nhận ý kiến
Cách để trở nên bớt nhạy cảm hơn
Thay vì phản ứng một cách mạnh mẽ, mất kiểm soát khi có người góp ý hoặc phòng ngự trước mọi ý kiến, bạn hãy lắng nghe và cân nhắc chúng trước khi đưa ra phản hồi. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn quan điểm của người khác và giảm sự xung đột không cần thiết. Khi học cách tiếp nhận ý kiến một cách cởi mở, bạn có thể tạo ra mối quan hệ lành mạnh và xây dựng sự tự tin trong giao tiếp.
Khi bạn tập trung vào việc cải thiện, nâng cao cuộc sống tốt hơn, bạn có thể giảm căng thẳng, tăng cường tinh thần lạc quan và tạo ra môi trường tích cực. Điều này có thể giúp bạn xây dựng sự tự tin và giảm bớt sự nhạy cảm đối với những tình huống tiêu cực hoặc áp lực từ môi trường. Cải thiện cuộc sống tốt hơn là một bước quan trọng trong việc giảm sự nhạy cảm và tận hưởng cuộc sống hạnh phúc hơn.
Tính cách nhạy cảm có thể có thể gây ra một số khó khăn, thách thức trong cuộc sống, nhưng cũng có thể mang lại nhiều lợi ích. Việc hiểu rõ nhạy cảm là gì và cách quản lý cảm xúc bản thân là điều quan trọng để con người có thể cân bằng được mọi thứ, từ đó có cuộc sống tốt hơn. Rất mong rằng bài viết trên đây sẽ hữu ích với các bạn.
Hồng Nguyễn
