Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra một bước nhảy vọt trong sự phát triển của khoa học và công nghệ, dẫn đến nhu cầu cao về nguồn nhân lực trong lĩnh vực này. Đặc biệt, ngành kỹ thuật phần mềm đang trở thành tâm điểm thu hút sự chú ý của nhiều bạn trẻ đam mê công nghệ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn những thắc mắc kỹ thuật phần mềm là gì? Học kỹ thuật phần mềm ra làm gì? Nếu bạn cũng đang có những câu hỏi tương tự và muốn tìm hiểu sâu hơn về ngành kỹ thuật phần mềm, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết nhất về ngành học này.
Xem nhanh nội dung
1. Ngành kỹ thuật phần mềm là gì?
Kỹ thuật phần mềm là ngành học chuyên về thiết kế, phát triển và kiểm thử các chương trình, ứng dụng trên máy tính, điện thoại hoặc hệ thống điều khiển tự động. Sinh viên sẽ được học từ những kiến thức cơ bản như lập trình, phân tích yêu cầu, đến các kỹ năng triển khai và quản lý dự án phần mềm.
Kỹ sư phần mềm đảm nhận nhiệm vụ tạo ra sản phẩm chạy chính xác, thân thiện và phù hợp với nhu cầu người dùng. Ngành học này phù hợp với những ai yêu thích công nghệ, có tư duy sáng tạo và mong muốn làm việc trong lĩnh vực có tốc độ phát triển nhanh của thời đại số.
>>> Đọc thêm: Công nghệ thông tin là gì?
Ngành kỹ thuật phần mềm đào tạo cách thiết kế và phát triển các ứng dụng trên nền tảng công nghệ
2. Kỹ thuật phần mềm là học gì?
Nhiều bạn sinh viên thường đặt câu hỏi: Ngành Kỹ thuật phần mềm học về cái gì? Chương trình đào tạo được xây dựng có hệ thống, giúp người học từng bước nắm vững kiến thức từ nền tảng đến chuyên sâu. Dưới đây là các môn tiêu biểu trong ngành:
- Ngôn ngữ lập trình: Đây là môn học nền tảng giúp sinh viên làm quen với cách viết mã, đọc hiểu và vận hành chương trình. Các ngôn ngữ phổ biến như C++, Java, Python hay JavaScript sẽ được giảng dạy tùy theo định hướng của từng trường.
- Cấu trúc dữ liệu & thuật toán: Môn học rèn luyện khả năng tư duy logic và phân tích vấn đề. Sinh viên học cách tổ chức, lưu trữ dữ liệu và áp dụng các thuật toán để giải quyết bài toán tối ưu trong lập trình.
- Cơ sở dữ liệu: Giúp sinh viên nắm vững cách thiết kế, xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu. Ngoài ra, môn học còn đề cập đến bảo mật thông tin và tối ưu hiệu năng hệ thống.
- Phát triển phần mềm: Cung cấp kiến thức về vòng đời của một dự án phần mềm từ phân tích yêu cầu, thiết kế giao diện, lập trình, đến bảo trì sau khi triển khai. Sinh viên được học theo các mô hình phổ biến như Agile hay Scrum.
- Kiểm thử phần mềm: Trang bị kỹ năng phát hiện và xử lý lỗi trong chương trình. Sinh viên được hướng dẫn viết test case, sử dụng công cụ kiểm thử và đánh giá chất lượng sản phẩm phần mềm trước khi đưa vào vận hành.
- Trí tuệ nhân tạo : Giúp sinh viên hiểu cách máy tính học từ dữ liệu để đưa ra kết quả chính xác hơn. Trong quá trình học, sinh viên được hướng dẫn xây dựng mô hình, phân tích dữ liệu, nhận dạng hình ảnh hoặc giọng nói. Kiến thức này là nền tảng để phát triển các ứng dụng thông minh như chatbot, công cụ gợi ý hay hệ thống dự đoán tự động.
Ngành kỹ thuật phần mềm còn giúp sinh viên học về phần mềm nhúng ( embedded system software), dùng để điều khiển các thiết bị như điện thoại, ô tô, tivi hay robot. Kiến thức này rất cần thiết cho các ứng dụng công nghệ hiện đại và hệ thống tự động.
Kỹ thuật phần mềm là học về cái gì?
3. Ngành kỹ thuật phần mềm thi khối nào?
Hiện nay ngành kỹ thuật phần mềm tuyển sinh đa dạng các khối khác nhau. Đây cũng là cơ hội cho nhiều bạn muốn học ngành này. Hãy lựa chọn tổ hợp môn mà mình tự tin nhất và đăng ký tuyển sinh.
- Khối A00 (Toán, Vật lý, Hóa)
- Khối A01 (Toán, Vật lý, Tiếng Anh)
- Khối C01 (Văn, Toán, Vật lý)
- Khối C14 (Toán, Ngữ văn, Giáo dục công dân)
- Khối D01 (Văn, Toán, Tiếng Anh)
- Khối D03 (Toán, Ngữ văn, Tiếng Pháp)
- Khối D07 (Toán, Hóa, Tiếng Anh)
- Khối D10 (Toán, Tiếng Anh và Địa lý)
- Khối D90 (Toán, Anh, Khoa học Tự nhiên)
>>> Đọc thêm: Thiết kế game là gì?
4. Top các trường đào tạo kỹ thuật phần mềm tốt nhất hiện nay
Dưới đây là bảng tổng hợp một số trường đại học đào tạo ngành Kỹ thuật phần mềm uy tín, cùng mức điểm chuẩn năm 2025 giúp bạn dễ dàng tham khảo và lựa chọn môi trường học phù hợp.
Tên trường
|
Điểm chuẩn ngành Kỹ thuật phần mềm 2025
|
|---|---|
Đại học Tôn Đức Thắng
|
29,98 điểm
|
Đại học Công nghệ Thông tin – ĐHQG TP.HCM
|
|
Đại học Công nghiệp Hà Nội
|
|
Đại học Kinh tế Quốc dân
|
|
Đại học Kinh tế – Tài chính TP.HCM (UEF)
|
5. Học kỹ thuật phần mềm ra làm gì?
Kỹ thuật phần mềm là làm gì? Thực tế, sau khi tốt nghiệp, sinh viên ngành này có thể đảm nhận nhiều vai trò khác nhau trong lĩnh vực công nghệ thông tin, tùy theo kỹ năng chuyên môn mà họ được đào tạo và phát triển, như:
5.1 Kỹ sư phân tích yêu cầu (BA – Business Analyst)
Kỹ sư phân tích yêu cầu (Business Analyst – BA) là người kết nối giữa khách hàng và đội ngũ kỹ thuật. Họ chịu trách nhiệm thu thập, phân tích và chuyển đổi yêu cầu của khách hàng thành tài liệu kỹ thuật để phát triển phần mềm. Công việc này đòi hỏi tư duy logic, kỹ năng giao tiếp và hiểu biết về quy trình kinh doanh. Mức lương trung bình của BA dao động từ 15–30 triệu đồng/tháng, tùy theo năng lực và kinh nghiệm.
Kỹ thuật phần mềm ra trường làm gì?
5.2 Kiến trúc sư phần mềm (SA – Software Architect)
Nhân viên triển khai phần mềm là người đảm nhận công việc lập trình và xây dựng các ứng dụng hoặc hệ thống theo yêu cầu của dự án. Họ viết mã, kiểm thử và hoàn thiện chức năng để sản phẩm đáp ứng đúng yêu cầu và mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng. Công việc này đòi hỏi tư duy logic, khả năng làm việc nhóm và kiến thức vững về ngôn ngữ lập trình. Mức lương trung bình thường dao động từ 15–40 triệu đồng mỗi tháng, cao hơn tại các công ty công nghệ lớn hoặc dự án quốc tế.
5.3 Lập trình viên (Developer)
Sau khi tốt nghiệp, kỹ sư phần mềm có thể làm lập trình viên. Người trực tiếp tạo ra các ứng dụng và phần mềm. Họ chịu trách nhiệm viết mã, sửa lỗi và cải thiện hiệu suất chương trình. Mức lương trung bình từ 10–40 triệu đồng/tháng, tùy vào kinh nghiệm và kỹ năng. Lập trình viên có thể làm việc tại công ty công nghệ, startup hoặc doanh nghiệp có nhu cầu phát triển hệ thống riêng.
Lập trình viên viết mã, sửa lỗi và tối ưu phần mềm, có thể làm việc tại công ty công nghệ hoặc startup
5.4 Kỹ sư kiểm thử phần mềm (Tester)
Kỹ sư kiểm thử phần mềm (Tester) là người chịu trách nhiệm đảm bảo phần mềm đạt chất lượng trước khi ra mắt. Họ lập kế hoạch kiểm thử, chạy thử các chức năng, phát hiện lỗi và báo cáo cho nhóm phát triển để kịp thời chỉnh sửa. Công việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và khả năng phân tích tốt để phát hiện những vấn đề nhỏ nhất trong sản phẩm.
Tester thường làm việc cùng nhóm lập trình trong các công ty phần mềm, doanh nghiệp outsourcing hoặc bộ phận IT của tổ chức lớn. Để hiểu rõ hơn về công việc của những người trực tiếp phát triển sản phẩm, bạn có thể tìm hiểu thêm kỹ sư phần mềm là gì, từ đó thấy được sự phối hợp chặt chẽ giữa hai vị trí này trong quá trình tạo ra phần mềm hoàn chỉnh.
>>> Đọc thêm: Tội phạm mạng là gì?
5.5 Kỹ sư cầu nối (BrSE – Bridge System Engineer)
BrSE là người kết nối giữa khách hàng nước ngoài và đội ngũ phát triển trong nước, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật được truyền đạt chính xác. Công việc này đòi hỏi khả năng giao tiếp, quản lý dự án và kỹ năng ngoại ngữ tốt. BrSE thường làm việc tại các công ty phần mềm hợp tác quốc tế, với mức lương từ 20–50 triệu đồng/tháng tùy kinh nghiệm và năng lực.
>>> Đọc thêm: Hacker mũ xám là gì?
5.6 Nhân viên nghiên cứu và phát triển (R&D)
Nhân viên R&D chịu trách nhiệm nghiên cứu công nghệ mới, phát triển thuật toán và thử nghiệm các giải pháp sáng tạo cho sản phẩm tương lai. Công việc này phù hợp với những người yêu thích sáng tạo và tư duy nghiên cứu. Mức lương dao động từ 20–60 triệu đồng/tháng, cao hơn với chuyên gia có kinh nghiệm. R&D thường làm việc tại tập đoàn công nghệ, trung tâm nghiên cứu hoặc startup phát triển sản phẩm mới.
>>> Đọc thêm: Trinh sát kỹ thuật là gì?
Nhân viên R&D nghiên cứu, thử nghiệm công nghệ mới và phát triển giải pháp cho sản phẩm tương lai
6. Tố chất cần có để theo đuổi ngành kỹ thuật phần mềm
Ngành kỹ thuật phần mềm là ngành học đặc thù yêu cầu bạn cần có tư duy và những yêu cầu khác để có thể học tập, làm việc tốt. Dưới đây là một số tố chất bạn cần có để có thể theo đuổi ngành kỹ thuật phần mềm:
6.1 Khả năng tư duy logic và phân tích
Tư duy logic giúp người làm phát triển phần mềm hiểu rõ vấn đề và tìm cách giải quyết nhanh hơn. Khi có tư duy này, lập trình viên biết cách chia nhỏ công việc, sắp xếp các bước hợp lý, xác định nguyên nhân lỗi và sửa đúng chỗ. Ngoài ra, kỹ năng tư duy logic còn giúp lựa chọn phương án kỹ thuật phù hợp để phần mềm chạy ổn định, dễ sử dụng và dễ nâng cấp sau này.
6.2 Khả năng đọc hiểu Tiếng Anh
Tiếng Anh là công cụ quan trọng giúp sinh viên ngành kỹ thuật phần mềm tiếp cận kiến thức và công nghệ mới. Phần lớn tài liệu chuyên ngành, hướng dẫn kỹ thuật và mã nguồn đều được viết bằng tiếng Anh, vì vậy khả năng đọc hiểu tốt giúp bạn học nhanh và xử lý vấn đề chính xác hơn. Ngoài ra, kỹ năng này còn mở rộng cơ hội hợp tác quốc tế, làm việc trong môi trường toàn cầu và tiếp cận các dự án công nghệ quy mô lớn.
Tiếng Anh giúp sinh viên ngành kỹ thuật phần mềm học nhanh, hiểu sâu và mở rộng cơ hội nghề nghiệp
6.3 Nắm chắc kiến thức toán và khoa học máy tính
Toán học kết hợp với khoa học máy tính là nền tảng giúp sinh viên kỹ thuật phần mềm hiểu rõ cách hoạt động của chương trình và thuật toán. Toán học rèn luyện tư duy logic, khả năng phân tích và xử lý vấn đề. Kiến thức khoa học máy tính giúp nắm vững cấu trúc dữ liệu, quy trình xử lý thông tin và cách máy tính thực hiện các lệnh. Khi kết hợp hai yếu tố này, người học có thể viết mã chính xác hơn và giảm lỗi trong quá trình phát triển.
6.4 Khả năng nắm bắt và thích ứng với công nghệ
Công nghệ thông tin không ngừng phát triển, liên tục xuất hiện những công cụ và framework mới. Người học cần nhạy bén trong việc tiếp thu kiến thức, sẵn sàng thích ứng với thay đổi để theo kịp xu hướng. Khả năng này giúp kỹ sư phần mềm mở rộng tư duy, áp dụng công cụ phù hợp, nâng cao hiệu quả làm việc và tạo ra sản phẩm có giá trị cao hơn.
6.5 Sự đam mê với ngành học
Sự đam mê với ngành kỹ thuật phần mềm thể hiện ở niềm vui khi được lập trình, khám phá công nghệ mới và chứng kiến sản phẩm của mình vận hành hiệu quả. Khi có đam mê, bạn sẽ chủ động học hỏi, tìm hiểu thêm ngoài giờ học hoặc công việc, sẵn sàng tham gia những dự án có độ khó cao. Tinh thần yêu thích này giúp bạn kiên trì khi gặp lỗi, bình tĩnh xử lý vấn đề và không bỏ cuộc trước những thử thách trong quá trình học tập. Với các ngôn ngữ lập trình khó nhất như C++ hay Haskell, đam mê chính là nguồn động lực giúp bạn phát triển tư duy, mở rộng kiến thức và nâng cao kỹ năng chuyên môn.
6.6 Kỹ năng giao tiếp
Giao tiếp hiệu quả giúp kỹ sư phần mềm trình bày ý tưởng rõ ràng, phối hợp nhịp nhàng với đồng nghiệp và nắm bắt chính xác yêu cầu từ khách hàng để hoàn thiện sản phẩm tốt hơn.
Kỹ năng giao tiếp giúp kỹ sư phần mềm diễn đạt rõ ràng và hiểu đúng yêu cầu của khách hàng
Qua bài viết của JobsGO, bạn có thể hiểu rõ hơn ngành Kỹ thuật phần mềm là gì hay Kỹ thuật phần mềm làm gì? Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, đây là lĩnh vực mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn, đòi hỏi người học luôn chủ động trau dồi kiến thức và nắm bắt kịp xu hướng mới của ngành.
Câu hỏi thường gặp
1. Có cần biết lập trình trước khi học kỹ thuật phần mềm không?
Không bắt buộc, nhưng có kiến thức cơ bản về lập trình sẽ giúp bạn dễ dàng tiếp cận hơn trong những năm đầu. Nhiều trường đại học khi đào tạo ngành kỹ thuật phần mềm sẽ dạy lập trình từ cơ bản.
2. Kỹ sư phần mềm có thể chuyển sang lĩnh vực nào khác?
Kỹ sư phần mềm có thể chuyển hướng sang các mảng như: quản lý sản phẩm (Product Manager), phân tích dữ liệu (Data Analyst), bảo mật (Cybersecurity), hoặc trí tuệ nhân tạo (AI Engineer).
(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
