Cùng với sự phát triển nhanh chóng của kinh tế – xã hội, những vấn đề tâm lý trong đời sống xuất hiện ngày một nhiều. Đó là lý do ngành Tâm lý học được dự đoán là một trong những ngành “hot” trong tương lai. Vậy ngành Tâm lý học là gì? Học Tâm lý học ra làm gì? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Tâm lý học là ngành khoa học nghiên cứu các trạng thái tinh thần, tâm lý, thế giới suy nghĩ của con người, từ đó giải nghĩa các trạng thái, hành động gắn liền với những hình thức tinh thần đó. Ngoài ra, Tâm lý học cũng là ngành khoa học nghiên cứu những tác động của xã hội đến tâm lý, hành vi và tư tưởng của mỗi chúng ta.
Ngành tâm lý học là gì?
Tâm lý là một phạm trù khó nắm bắt và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố xã hội bên ngoài. Đó là lý do ngành Tâm lý học ra đời để nghiên cứu và hỗ trợ con người hiểu rõ vấn đề này.
Ngành Tâm lý học cung cấp cho sinh viên một loạt kiến thức và kỹ năng cần thiết để hiểu và nghiên cứu về tâm lý con người. Mặc dù chương trình học có thể thay đổi tùy theo từng trường đại học, nhưng nhìn chung, sinh viên sẽ được học các nhóm kiến thức sau đây:
Kiến thức chung: Triết học, Xã hội học, Lịch sử văn minh thế giới, Logic học, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng,…
Kiến thức ngành và chuyên ngành (thay đổi theo từng trường và từng chuyên ngành):
Tâm lý học đại cương: Đây là một môn học cung cấp kiến thức cơ bản và tổng quan về lĩnh vực Tâm lý học. Nó tập trung vào việc nghiên cứu và hiểu về các quá trình tâm lý và hành vi của con người. Môn học này giúp sinh viên xây dựng một cơ sở kiến thức vững chắc để hiểu và giải thích các khía cạnh khác nhau của tâm lý con người.
Phương pháp nghiên cứu tâm lý: Giúp sinh viên hiểu về các phương pháp nghiên cứu, thống kê và đánh giá dữ liệu trong lĩnh vực Tâm lý học.
Nhận thức về tâm lý con người: Học về các quy luật và cơ chế hoạt động của tâm lý, từ những quá trình cơ bản như cảm xúc, nhận thức, suy nghĩ, đến các khía cạnh phức tạp hơn như nhận thức xã hội, tình cảm, ý thức vô thức.
Đánh giá và chẩn đoán tâm lý: Học cách đánh giá và chẩn đoán các vấn đề tâm lý, cung cấp các phương pháp đánh giá như phỏng vấn, quan sát và các công cụ đo lường tâm lý.
Tâm lý trẻ em và gia đình: Học về phát triển tâm lý của trẻ em và tương tác gia đình. Môn học cung cấp kiến thức về tâm lý trẻ em, hướng dẫn cách tương tác và hỗ trợ phát triển tâm lý của trẻ trong gia đình.
Tâm lý học giáo dục: Tập trung vào ứng dụng Tâm lý học trong lĩnh vực giáo dục. Với môn học này, sinh viên sẽ được học về các phương pháp giảng dạy hiệu quả, quản lý hành vi học sinh, đánh giá và định hướng năng lực học sinh.
Tâm lý học quản trị kinh doanh: Nghiên cứu về tâm lý con người trong môi trường làm việc và tổ chức. Học về tuyển dụng, đánh giá hiệu suất, lãnh đạo và quản lý nhân sự.
Tâm lý học lâm sàng: Tâm lý học lâm sàng là một lĩnh vực trong Tâm lý học tập trung vào nghiên cứu và điều trị các vấn đề tâm lý và tâm thần. Nó liên quan đến việc hiểu và giải quyết các rối loạn tâm lý và tâm thần như lo âu, trầm cảm, rối loạn tâm thần, nghiện, tâm lý phân liệt,…
Tâm lý học tham vấn: Tâm lý học tham vấn là một lĩnh vực trong Tâm lý học tập trung vào việc cung cấp hỗ trợ tâm lý và tư vấn cho những người gặp khó khăn trong cuộc sống. Mục tiêu của Tâm lý học tham vấn là giúp các cá nhân khám phá và hiểu về bản thân, giải quyết vấn đề, phát triển tiềm năng và đạt được mục tiêu cá nhân.
v.v…
Kỹ năng mềm: Ngoại ngữ, Tin học văn phòng,…
3. Ngành Tâm lý học ra làm gì? Có dễ xin việc không?
Ngành Tâm lý học có dễ xin việc không? Theo dữ liệu mà JobsGO nhận được, Tâm lý học là một ngành có cơ hội nghề nghiệp rộng mở trong tương lai. Trung tâm Dự báo nhu cầu Nhân lực và Thông tin Thị trường Lao động TP.HCM đã từng dự đoán, chỉ riêng TP.HCM cần tuyển dụng hơn 1.000 cán bộ trong ngành tâm lý mỗi năm. Con số này mở ra cơ hội làm việc vô cùng hấp dẫn cho những người trẻ đang theo đuổi công việc trong ngành này.
Nhắc đến Tâm lý học, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những bác sĩ hoặc chuyên gia Tâm lý học, những người thường xuất hiện tại các talkshow hay các bài báo tâm lý thú vị. Hai công việc này chính xác là một trong những nghề nghiệp tương lai của các cử nhân Tâm lý học, ngoài ra còn nhiều công việc khác trong ngành này như:
3.1 Cán bộ Tâm lý học đường
Là cán bộ Tâm lý học đường, bạn sẽ làm việc với thân chủ là các em học sinh Đây là những chuyên gia tâm lý tại các trường học, họ sẽ là cán bộ giáo dục và là cầu nối giữa nhà trường và học sinh, học sinh và phụ huynh trong những vấn đề Tâm lý học đường. Công việc này trên thực tế đã tồn tại lâu dài tại các môi trường giáo dục phát triển. Các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam cũng đang hướng đến con đường triển khai mô hình học đường có ít nhất 1 chuyên gia tâm lý nhằm đảm bảo chất lượng giáo dục và học tập cho các bạn học sinh-sinh viên.
Có thể bạn quan tâm: Ngành xã hội học: Học gì? Học ở đâu? Ra trường làm gì?
Học Tâm lý học ra làm gì?
3.2 Cán bộ tư vấn tâm lý tại bệnh viện
Đây là vị trí hỗ trợ các bác sĩ chuyên khoa tại bệnh viện. Cán bộ trị liệu tâm lý sẽ giúp đỡ bác sĩ chuyên khoa trong quá trình chữa trị cho những bệnh nhân có vấn đề tâm lý.
Họ có thể thực hiện các công việc như hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các bài test tâm lý, đánh giá bài test và chuyển kết quả cho bác sĩ.
3.3 Chuyên viên tư vấn, tham vấn tâm lý
Bạn có thể trở thành chuyên viên tư vấn, tham vấn tâm lý trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau bao gồm:
Tư vấn Tâm lý học đường
Tư vấn tâm lý hôn nhân gia đình
Tư vấn tâm lý tình yêu
Tư vấn tâm lý xã hội v.v…
Nhiệm vụ chính của các chuyên viên tư vấn, tham vấn tâm lý là tìm hiểu và hỗ trợ thân chủ vượt qua các khó khăn trong cuộc sống, hôn nhân, gia đình, tình yêu, công việc,… liên quan đến khía cạnh suy nghĩ, cảm xúc, hành vi.
3.4 Giáo viên kỹ năng sống
Tốt nghiệp ngành Tâm lý học ra làm gì? Trở thành giáo viên kỹ năng sống là một trong những hướng đi bạn có thể lựa chọn.
Đây là công việc thiên về giảng dạy và diễn thuyết. Những giáo viên/giảng viên kỹ năng sống thường giảng dạy về những bài học giúp cải thiện chất lượng cuộc sống dành cho mọi lứa tuổi.
Học tâm lý ra làm quản trị nhân sự? Điều này có vẻ kỳ lạ nhưng là một hướng đi được nhiều sinh viên tâm lý theo đuổi sau khi ra trường.
Nếu bạn từng tìm hiểu về ngành Tâm lý học tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, bạn sẽ thấy một chuyên ngành với tên gọi Tâm lý học Quản trị Kinh doanh. Khi học chuyên ngành này, bạn sẽ được tìm hiểu về hoạt động doanh nghiệp; mối quan hệ giữa lãnh đạo và nhân viên; các cách nâng cao năng suất lao động; phương thức truyền thông hiệu quả,… Tất cả những kiến thức này giúp bạn thành công khi theo đuổi công việc Quản trị nhân sự.
3.6 Giảng viên tại trường cao đẳng, đại học
Để trở thành giảng viên, bạn cần có trình độ học vấn cao, thường là thạc sĩ, tiến sĩ trong lĩnh vực Tâm lý học. Điều này yêu cầu bạn tiếp tục học sau đại học và tham gia vào các chương trình tiến sĩ. Sau khi hoàn thành học phần chuyên môn và nghiên cứu, bạn có thể xin vị trí giảng viên trong các trường đại học hoặc cao đẳng, nơi bạn sẽ truyền đạt kiến thức Tâm lý học cho sinh viên, tham gia nghiên cứu và giảng dạy các khóa học.
3.7 Nghiên cứu tại viện nghiên cứu về tâm lý
Sau khi hoàn thành chương trình cử nhân Tâm lý học và có kết quả học tập tốt, bạn có thể tiếp tục học lên cao hơn (chương trình thạc sĩ, tiến sĩ) và xin việc làm tại các viện nghiên cứu tâm lý. Khi đó, bạn sẽ được tham gia vào các dự án nghiên cứu, tiến hành phân tích dữ liệu, thực hiện các thí nghiệm và đóng góp vào sự phát triển kiến thức về Tâm lý học.
Môi trường làm việc của sinh viên tốt nghiệp ngành Tâm lý học tương đối đa dạng. Cụ thể là:
Làm việc tại các trường học về mảng Tâm lý học đường, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho các cơ sở;
Làm việc tại các bệnh viện tâm thần, các trung tâm tư vấn, trị liệu tâm lý,…;
Làm việc ở các viện nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu;
Làm việc tại các tổ chức, doanh nghiệp, công ty truyền thông;
Làm việc tại các trung tâm tư vấn, trực các đường dây nóng của các tổ chức Chính phủ, phi Chính phủ,…
5. Mức lương ngành Tâm lý học
Lương của một cá nhân làm việc trong lĩnh vực sẽ có nhiều thành phần khác nhau. Bên cạnh lương cứng, lương dự án và phí tham vấn,… cũng có thêm kèm theo từng công việc và môi trường làm việc nhất định. Tại Việt Nam, đối với một sinh viên mới ra trường, mức lương cứng thường dao động trong khoảng 5-7 triệu đồng/tháng. Đối với những người có kinh nghiệm, mức lương sẽ là trên 10 triệu đồng/tháng.
Mức lương ngành tâm lý học là bao nhiêu?
6. Học ngành Tâm lý học ở đâu?
Từ trước đến nay, nhắc đến Tâm lý học, chúng ta sẽ nghĩ ngay đến các nước châu Âu, và đây thực sự là môi trường học Tâm lý lý tưởng cho những ai thực sự đam mê và muốn thành công trong lĩnh vực này. Môi trường du học tâm lý được nhiều người lựa chọn nhất hiện nay là Anh, hoặc gần hơn là Singapore. Ngoài ra, bạn cũng có thể du học ngành Tâm lý học tại Mỹ, Pháp, Đức,…
Những bạn trẻ mong muốn học tập và làm việc trong nước có thể theo học ngành Tâm lý học tại các trường đại học như:
Đại học Khoa học xã hội và Nhân Văn (HN&TP.HCM) – ĐHQG
Đại học Sư phạm (HN, Huế, Đà NẵngTP.HCM)
Đại học Văn Hiến
Đại học Hồng Đức
Đại học Công nghệ TP.HCM
7. Tố chất cần có để học ngành Tâm lý học
Muốn thành công trong lĩnh vực Tâm lý, bạn cần có tố chất gì? Hãy cùng JobsGO tìm hiểu nhé!
7.1 Kỹ năng nghiên cứu, phân tích vấn đề
Nghiên cứu và phân tích là chuyên môn cần thiết cho các công việc thuộc ngành Tâm lý học. Với tâm lý, các vấn đề nghiên cứu và phân tích luôn tồn tại và cần giải quyết. Ngay trong quá trình đào tạo, sinh viên tâm lý cũng sẽ được học những học phần liên quan đến kỹ năng này, tuy nhiên, khả năng của mỗi người sẽ khác nhau dựa vào tố chất và sự chăm chỉ. Vậy nên, nếu bạn đang theo đuổi công việc về tâm lý, hãy cố gắng rèn luyện cho bản thân kỹ năng này ngay nhé.
7.2 Kiên nhẫn và khả năng lắng nghe hiệu quả
Các công việc về tâm lý là luôn phải lắng nghe mọi người. Đó là lý do các cán bộ, chuyên viên tâm lý cần có sự kiên nhẫn và khả năng lắng nghe hiệu quả để nắm bắt và hiểu được tâm lý của thân chủ hoặc bệnh nhân.
7.3 Kỹ năng giao tiếp
Giao tiếp là kỹ năng hỗ trợ cho kỹ năng lắng nghe và phân tích vấn đề. Giao tiếp tốt sẽ giúp chuyên viên, bác sĩ tâm lý khai thác được nhiều câu chuyện hơn và hiểu được tâm lý đối tượng, bệnh nhân hơn.
Cùng JobsGO tìm hiểu những tố chất, kỹ năng cần có của nhân sự ngành Tâm lý học
7.4 Quan tâm, thấu hiểu và trung lập
Quan tâm, thấu hiểu là một tố chất tiêu biểu dành cho những ai làm việc trong ngành tâm lý. Tuy nhiên, sự quan tâm, thấu hiểu cũng cần có sự trung lập trong việc phân tích và đưa ra lời khuyên dành cho bệnh nhân. Những cảm xúc cá nhân cần được giữ chừng mực và cần quan tâm đến cách điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.
7.5 Tư duy khoa học tự nhiên
Mọi người hẳn sẽ không quá xa lại với những nghiên cứu tâm lý thú vị được thông tin trên các trang báo, thông tin mạng. Để có được những kết quả nghiên cứu đó, các nhà Tâm lý học cần thực hiện các thực nghiệm trên rất nhiều người, cũng như phải tính toán xác suất và các số liệu thật chính xác. Đó là lý do tại sao dù là tâm lý nhưng các chuyên gia tâm lý cũng cần có tư duy khoa học tự nhiên. Bên cạnh toán học, hóa học và sinh học cũng là những kiến thức cần có đối với các chuyên gia tâm lý.
7.6 Kỹ năng cân bằng cảm xúc cá nhân
Nhân sự ngành Tâm lý cần biết cách cân bằng cảm xúc để không bị ảnh hưởng bởi các cảm xúc tiêu cực của thân chủ Đây là khả năng giúp cải thiện cuộc sống và tránh những căn bệnh nghề nghiệp cho các chuyên viên Tâm lý học. Sau thời gian làm việc để hỗ trợ trị liệu tâm lý cho mọi người, nhà tâm lý cần cân bằng lại cảm xúc để quay lại cuộc sống của riêng mình.
Nghiên cứu và hiểu về tâm lý con người là một quá trình phức tạp và đòi hỏi thời gian. Bạn cần có sự kiên nhẫn và đam mê để thành công. Đồng thời, bạn phải chịu áp lực trong việc làm việc với các tình huống khó khăn và đau khổ của người khác. Quản lý cảm xúc và xây dựng mối quan hệ tốt với người khác cũng là yếu tố quan trọng trong lĩnh vực này.
Chắc hẳn bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi “Học Tâm lý học ra làm gì?” rồi đúng không? Tựu trung, Tâm lý học được biết đến là ngành học vô cùng thú vị và luôn luôn mới mẻ. Đây cũng là ngành học được kỳ vọng phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Các bạn có thể tham khảo các công việc ngành tâm lý hoặc tư vấn đào tạo, giáo viên kỹ năng sống tại trang thông tin tuyển dụng JobsGO để nắm bắt rõ hơn về định hướng tương lai cho công việc của mình.
van.dao
