Bên cạnh kiến thức chuyên môn thì nghiệp vụ có thể được coi là yếu tố được đề cập nhiều nhất trong các văn bản tuyển dụng. Vậy, trước khi bắt đầu gia nhập thị trường việc làm, bạn đã hiểu rõ nghiệp vụ là gì? Cùng JobsGO tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Khái niệm nghiệp vụ có thể được hiểu là những kỹ năng và trình độ chuyên môn về một công việc nào đó. Nghiệp vụ không chỉ thể hiện học vấn mà còn cho thấy năng lực cùng mức độ hoàn thành công việc của mỗi ứng viên.
Nghiệp Vụ Là Gì?
Thực tế, người có kỹ năng và kinh nghiệm vững vàng luôn hoàn thành công việc xuất sắc hơn người khác. Vì vậy, trong tuyển dụng, các đơn vị luôn ưu tiên cho những cá nhân có nghiệp vụ giỏi. Đây chính là thước đo giúp các lãnh đạo đánh giá năng lực cùng hiệu quả làm việc của mỗi cá nhân.
2. Phân Loại Các Nhóm Nghiệp Vụ
Hiện nay, nghiệp vụ hay nhân viên nghiệp vụ là gì? được chia thành 2 nhóm chính là nghiệp vụ theo trình độ chuyên môn và nghiệp vụ theo tính chất công việc, cụ thể:
2.1. Nghiệp Vụ Theo Trình Độ Chuyên Môn
Nghiệp vụ theo trình độ chuyên môn được tích lũy trong quá trình học tập và thực hành có vai trò quan trọng trong việc hoàn thành tốt các nhiệm vụ công việc. Nhà tuyển dụng thường ưu tiên những ứng viên có chuyên môn phù hợp với ngành nghề mà mình ứng tuyển. Do đó, trước khi chọn lựa một công việc, bạn cần trang bị cho mình nền tảng kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực đó để tăng cơ hội được tuyển dụng.
2.2. Nghiệp Vụ Theo Tính Chất Công Việc
Nghiệp vụ theo tính chất công việc là những kỹ năng cụ thể cần thiết để thực hiện một công việc nào đó, chẳng hạn như nghiệp vụ trong ngành kế toán, công an, hay quân đội,… Mỗi công việc đòi hỏi những nghiệp vụ chuyên môn khác nhau tương ứng với ngành nghề và lĩnh vực mà bạn đang đảm nhận. Đặc thù của nghiệp vụ theo tính chất công việc cũng đòi hỏi tính cách của bạn phải phù hợp với nghề. Điều này giúp bạn xác định xem bản thân nên chọn lựa ngành nghề nào và công việc gì là phù hợp nhất với mình.
3. Tại Sao Cần Có Nghiệp Vụ?
Trong quá trình tuyển dụng, bên cạnh trình độ học vấn và năng lực cá nhân, nghiệp vụ chuyên môn đóng vai trò không kém phần quan trọng. Những cá nhân có nền tảng nghiệp vụ vững chắc thường thể hiện khả năng hoàn thành công việc một cách nhanh chóng và hiệu quả. Hơn nữa, việc liên tục trau dồi và áp dụng các kỹ năng nghiệp vụ không chỉ giúp nâng cao trình độ chuyên môn mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp.
Có thể nói, yếu tố nghiệp vụ là một trong những chìa khóa quan trọng dẫn đến thành công trong môi trường làm việc hiện đại. Nó không chỉ giúp cá nhân đạt được hiệu suất công việc cao mà còn tăng cơ hội tìm kiếm những vị trí phù hợp với nguyện vọng và khả năng của mình. Đồng thời, việc sở hữu kỹ năng nghiệp vụ tốt cũng góp phần quan trọng trong việc đàm phán mức lương và các điều kiện làm việc có lợi, đáp ứng được mong muốn về thu nhập của mỗi người.
Tại Sao Cần Có Nghiệp Vụ?
4. Nghiệp Cơ Bản Của Một Số Ngành Nghề?
Trong phần này, JobsGO sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các kỹ năng cơ bản cần có của một số ngành nghề.
4.1. Nghiệp Vụ Ngành Ngân Hàng
Dưới đây là một số kỹ năng cơ bản:
Nhận tiền gửi từ khách hàng: làm giấy tờ; thu, giữ tiền gửi của khách hàng dưới các hình thức tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi không kỳ hạn,…
Tín dụng: sử dụng nguồn vốn của ngân hàng, bao gồm hình thức cho vay, chiết khấu, bảo lãnh và thuê tài chính.
Kinh doanh đối ngoại: liên quan đến hoạt động mua bán ngoại tệ, huy động nguồn vốn ngoại tệ giúp ngân hàng đầu tư, cho vay để nhận lợi nhuận.
Chuyển tiền: liên quan đến việc tạo lệnh chuyển tiền cho khách theo yêu cầu.
Ngoài ra, còn có rất nhiều nghiệp vụ diễn ra phục vụ cho quá trình hoạt động của ngân hàng như: đầu tư; tài sản nợ, huy động vốn, thu, chi; mua bán họp, …
Nghiệp vụ ngân hàng
4.2. Nghiệp Vụ Kế Toán
Một nhân viên kế toán cần nắm vững các kỹ năng:
Thu tiền sản phẩm/ dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng.
Cung cấp dịch vụ nhập quỹ tiền mặt.
Kê khai khoản thuế cần nộp.
Lập phiếu chi, hóa đơn khi có giao dịch với khách hàng.
Làm sổ sách, hồ sơ, giấy tờ.
4.3. Nghiệp Vụ Phục Vụ
Một nhân viên phục vụ muốn trở nên chuyên nghiệp cũng phải trau dồi các kỹ năng:
Đón tiếp khách.
Giới thiệu, tư vấn khách chọn món; nhận order từ khách và chuyển tới bộ phận bếp.
Kiểm tra chất lượng món ăn trước khi mang ra bàn ăn.
Phục vụ đồ ăn, thức uống theo yêu cầu của khách.
Dọn dẹp bàn ăn, setup bàn theo đúng tiêu chuẩn.
Giải đáp các vấn đề khác của khách hàng.
4.4. Nghiệp Vụ Lễ Tân
Công việc chính của lễ tân bao gồm:
Đón tiếp khách, thực hiện thủ tục giao và nhận phòng.
Để trở thành một nhân viên buồng phòng chuyên nghiệp, bạn cần được đào tạo về công việc:
Vệ sinh phòng khách sạn: lau dọn sàn nhà, thay ga gối, bố trí thiết bị (máy sấy, kem đánh răng, bánh xà phòng, khăn tắm,…) đúng vị trí; làm sạch nhà vệ sinh;…
Chuẩn bị, sử dụng, kiểm tra, bảo dưỡng trang thiết bị máy móc: máy giặt, máy hút bụi, chổi, lau sàn, hóa chất vệ sinh,…
Xử lý đồ thất lạc, đồ khách bỏ quên,…
4.6. Nghiệp Vụ Bảo Vệ
Các kỹ năng của bảo vệ bao gồm:
Trông giữ xe, tài sản của công ty, cửa hàng, văn phòng,…
Đảm bảo an ninh khu vực trông giữ: theo dõi, tuần tra, ngăn chặn mối nguy hại có thể xảy ra,…
Giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trong khu vực bảo vệ.
Sơ cứu, cấp cứu khi gặp người bị nạn.
Sử dụng các thiết bị sẵn có để phòng cháy chữa cháy.
4.7. Nghiệp Vụ Sư Phạm
Đối với những người theo đuổi lĩnh vực giáo dục, việc sở hữu chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm là một yêu cầu quan trọng. Trong quá trình học tập, người học sẽ được hướng dẫn và thực hành các kỹ năng cốt lõi của nghề giáo bao gồm việc xây dựng bài giảng hấp dẫn, phương pháp quản lý lớp học hiệu quả và cách thức thiết kế giáo án phù hợp,…
5. Sự Khác Nhau Giữa Nghiệp Vụ Và Chuyên Môn
Về cơ bản, chuyên môn và nghiệp vụ là tổng hợp những kỹ năng và kiến thức cần có trong từng lĩnh vực khác nhau, tuy nhiên, 2 thuật ngữ này cũng có sự khác nhau như sau:
Nghiệp vụ
Chuyên môn
Đề cập tới kỹ năng mà công việc yêu cầu, được hình thành khi tiếp xúc từng lĩnh vực cụ thể.
Mang tính cụ thể hơn.
Đề cập đến kỹ năng được trau dồi trong quá trình học tập, phát triển, áp dụng vào công việc.
Mang tính khái quát của toàn bộ lĩnh vực đó.
6. Các Yếu Tố Đo Lường Nghiệp Vụ
Các Yếu Tố Đo Lường Nghiệp Vụ
Để đánh giá nghiệp vụ của ứng viên, các nhà tuyển dụng phải suy xét rất nhiều yếu tố để làm thước đo cho ứng viên. Dưới đây là một số tiêu chí đo lường nghiệp vụ chính xác:
6.1. Kiến Thức Chuyên Môn
Yếu tố đầu tiên để đo lường nghiệp vụ chính là kiến thức chuyên môn. Mặc dù có quan điểm cho rằng bằng cấp không phải yếu tố quyết định nhưng thực tế cho thấy việc sở hữu một tấm bằng phù hợp với lĩnh vực công việc mang lại lợi thế đáng kể trong quá trình tuyển dụng. Người có nền tảng kiến thức chuyên ngành vững chắc thường có khả năng tiếp thu công việc nhanh hơn đồng thời phát huy được tính sáng tạo và ứng dụng kiến thức vào thực tiễn một cách hiệu quả.
Hơn nữa, một nền tảng chuyên môn tốt giúp bạn dễ dàng thích nghi với những thách thức mới trong công việc. Từ đó, hiệu suất làm việc và tỷ lệ hoàn thành công việc cao hơn.
6.2. Kỹ Năng Mềm Liên Quan Tới Lĩnh Vực Chuyên Môn
Trong môi trường làm việc hiện đại, vai trò của kỹ năng mềm đang ngày càng được đề cao, mặc dù vẫn có một số người chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của chúng. Kỹ năng mềm trong nghiệp vụ bao gồm nhiều khía cạnh như khả năng giao tiếp hiệu quả, quản lý thời gian khoa học, lập kế hoạch chiến lược, làm việc nhóm và khả năng làm việc độc lập. Những kỹ năng này không chỉ bổ trợ cho kiến thức chuyên môn mà còn là yếu tố quan trọng giúp cá nhân thích nghi và phát triển trong môi trường công việc đa dạng.
Sự thành thạo các kỹ năng mềm có thể được xem như một điều kiện thiết yếu để nâng cao hiệu suất và chất lượng công việc. Những người sở hữu kỹ năng mềm tốt thường có khả năng hoàn thành nhiệm vụ nhanh chóng và hiệu quả hơn. Không chỉ vậy, các kỹ năng này còn mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp, tăng khả năng thăng tiến trong công việc.
6.3. Sức Khỏe Nghề Nghiệp
Sức khỏe là một yếu tố quan trọng trong đánh giá năng lực nghiệp vụ, mặc dù thường bị nhiều người bỏ qua. Một cơ thể khỏe mạnh là nền tảng không thể thiếu để đảm bảo hiệu suất và chất lượng công việc. Khi có sức khỏe tốt, người lao động có thể đối mặt với khối lượng công việc lớn, xử lý nhiệm vụ nhanh chóng và đạt kết quả tối ưu.
Đừng bao giờ xem thường sức khỏe của mình vì nếu làm việc quá sức sẽ ảnh hưởng tới chất lượng công việc. Hãy cố gắng quản lý thời gian tốt hơn để biết phân chia công việc hợp lý, biết lúc nào nên làm, khi nào cần nghỉ ngơi. Dù thời gian làm việc ngắn nhưng mức độ tập trung cao cùng sức khỏe tốt, bạn vẫn có được hiệu quả công việc như mong đợi.
7. Làm Sao Để Nâng Cao Nghiệp Vụ Chuyên Môn?
Để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, người lao động cần chủ động trong quá trình phát triển bản thân. Điều này bao gồm việc liên tục trau dồi kỹ năng xử lý công việc nhằm tăng cường hiệu suất làm việc đồng thời không ngừng cập nhật và bổ sung kiến thức liên quan đến lĩnh vực chuyên môn.
Làm Sao Để Nâng Cao Nghiệp Vụ Chuyên Môn?
Một chiến lược hiệu quả khác là mở rộng mạng lưới quan hệ với các chuyên gia và những người có kinh nghiệm trong ngành. Việc tương tác và học hỏi từ những người đi trước không chỉ cung cấp kiến thức quý giá mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp.
Về phía người sử dụng lao động, việc tạo điều kiện cho nhân viên phát triển nghiệp vụ chuyên môn là một chiến lược quan trọng để xây dựng đội ngũ nhân sự vững mạnh. Các doanh nghiệp nên tổ chức các chương trình đào tạo, tạo môi trường chia sẻ kiến thức và khuyến khích trao đổi thông tin giữa các nhân viên. Những hoạt động này không chỉ nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ mà còn tăng cường sự gắn kết trong tổ chức. Đặc biệt, bản thân những người lãnh đạo cũng cần duy trì tinh thần học hỏi, luôn cập nhật xu hướng và công nghệ mới để đảm bảo vai trò dẫn dắt của mình trong tổ chức.
Trên đây là các khái niệm xoay quanh vấn đề nghiệp vụ là gì cùng một số thông tin hữu ích JobsGO muốn gửi đến bạn. Đừng quên tiếp tục dõi theo JobsGO để cập nhật kiến thức hàng ngày và nhận tin tuyển dụng hấp dẫn.
Câu hỏi thường gặp
1. Khối Nghiệp Vụ Là Gì?
Khối nghiệp vụ là các khối có cùng trình độ chuyên môn, kỹ năng. Các khối này có chức năng tham mưu, đề xuất, góp ý cho việc điều hành chỉ đạo của công ty. Như vậy, thay vì tập trung quyền hành vào tay giám đốc, thì quyền hành sẽ được chia theo khối quản lý. Mô hình này đang được nhiều doanh nghiệp áp dụng.
Bao gồm:
Khối vận hành: có nhiệm vụ tổ chức, triển khai, quản lý một số hoạt động liên tục, cần thiết cho việc cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ. Ví dụ, khối vận hành của các ngân hàng có nhiệm vụ triển khai các giao dịch, thao tác hệ thống công nghệ xử lý giao dịch,…
Khối quản trị nguồn nhân lực: phụ trách việc tìm kiếm, khai thác, quản lý, sử dụng nguồn lực con người sao cho hợp lý và hiệu quả.
Khối quản lý tài chính: nhiệm vụ chính là lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm soát các hoạt động tài chính như mua sắm, sử dụng quỹ của doanh nghiệp.
2. Bộ Phận Nghiệp Vụ Là Gì?
Đây là những phòng, ban chuyên môn thực hiện những công việc cụ thể theo chức năng, nhiệm vụ của từng phòng. Ví dụ:
Phòng tổ chức: chức năng chính là giúp Giám đốc thực hiện chức năng tham mưu, tổng hợp, tổ chức phối hợp giữa các phòng, trạm, đội trong việc thực hiện các quyết định của Ban Giám đốc,…
Phòng kế toán: có chức năng tham mưu cho Giám đốc trong công tác tổ chức, quản lý, giám sát hoạt động kế toán; theo dõi, phân tích, phản ảnh về tình hình biến động tài sản, nguồn vốn tại công ty,…
Phòng kỹ thuật – công trình: chức năng bao gồm tham mưu, giúp việc cho giám đốc trong việc quản lý công tác kỹ thuật, thi công xây dựng, giám sát chất lượng thi công,…
3. Quy Trình Nghiệp Vụ Là Gì?
Trình tự các thao tác người lao động cần thực hiện trong công việc được gọi là quy trình nghiệp vụ. Đây chính là quy trình hoạt động, gồm tất cả các bước được liệt kê theo thứ tự khoa học, giúp tiến trình công việc được liền mạch, tự động và giúp nhà lãnh đạo dễ dàng theo dõi. Ví dụ, để thông tin được thông suốt thì quy trình thông qua quyết định của một doanh nghiệp có thể bao gồm các bước:
Bước 1: Xem xét kiến nghị.
Bước 2: Duyệt.
Bước 3: Gửi tới tất cả phòng ban.
Bước 4: Yêu cầu thực hiện.
4. Học Nghiệp Vụ Là Gì?
Như đã nói ở khái niệm trên, nghiệp vụ là tất cả những kiến thức và kỹ năng cần thiết cho một công việc nào đó. Học nghiệp vụ chính là công việc nghiên cứu và tiếp thu những kiến thức này. Ngoài chương trình đào tạo của các bậc đại học/ cao đẳng, bạn cũng có thể học tại các trung tâm đào tạo với nhiều ưu điểm như tính thực tiễn cao, thời gian đào tạo ngắn và chi phí phải chăng. Việc nghiêm túc học tập và trang bị cho mình những chứng chỉ cần thiết có yếu tố quyết định tới công việc cho ứng viên.
5. Sách Nghiệp Vụ Là Gì?
Khi nói về sách, người ta đang đề cập đến các nguồn tài liệu nghiên cứu quan trọng phục vụ cho việc giảng dạy của giáo viên. Mỗi ngành sẽ có những bộ sách khác nhau giúp người học nắm bắt kỹ năng hành nghề.
Dưới đây là một số ví dụ về sách
Cẩm nang nghiệp vụ sư phạm và kỹ năng quản lý, giảng dạy trong học đường – Tác giả Nguyễn Phương – NXB tài chính.
Cẩm nang nghiệp vụ dành cho cán bộ y tế xã, phường, thị trấn – Tác giả Đinh Sơn – NXB Hồng Đức.
Giáo trình nghiệp vụ ngân hàng thương ngại – GS. TS Nguyễn Văn Tiến biên soạn.
Cẩm nang nghiệp vụ công tác & hệ thống các tình huống thường gặp trong mọi lĩnh vực dành cho Chủ tịch xã, phường, thị trấn – NXB Lao động.
6. Nghiệp Vụ Kinh Doanh Là Gì?
Nghiệp vụ kinh doanh là các hoạt động cụ thể mà một doanh nghiệp thực hiện để vận hành và phát triển, bao gồm: quản lý bán hàng và marketing, quản lý sản xuất, quản lý nhân sự, quản lý chuỗi cung ứng,...
7. Phân Tích Nghiệp Vụ Là Gì?
Phân tích nghiệp vụ là quá trình nghiên cứu, đánh giá và tìm hiểu các hoạt động, quy trình và yêu cầu của một tổ chức nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và đạt được mục tiêu kinh doanh. Nó bao gồm việc thu thập thông tin, xác định vấn đề, đề xuất giải pháp và đưa ra các khuyến nghị để tối ưu hóa quy trình làm việc. Người phân tích nghiệp vụ đóng vai trò cầu nối giữa các bên liên quan giúp chuyển đổi nhu cầu kinh doanh thành các yêu cầu kỹ thuật cụ thể. Kết quả của phân tích nghiệp vụ có thể dẫn đến việc thay đổi quy trình, áp dụng công nghệ mới hoặc tái cấu trúc tổ chức để nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh.
8. Quản Lý Nghiệp Vụ Là Gì?
Quản lý nghiệp vụ là quá trình điều hành và giám sát các hoạt động kinh doanh nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức. Công việc này bao gồm việc lên kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm soát các nguồn lực như con người, tài chính và công nghệ để thực hiện các chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả.
Quản lý nghiệp vụ đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về quy trình công việc, khả năng giải quyết vấn đề và kỹ năng lãnh đạo để đảm bảo rằng các hoạt động diễn ra suôn sẻ và đạt được kết quả mong muốn.
Hồng Nguyễn
