Ngành bán dẫn là gì? Học gì? Học ở đâu? Ra trường làm gì?

Bạn có biết rằng mỗi cú chạm vào điện thoại thông minh hay mỗi lần laptop khởi động đều là nhờ vào một ngành công nghiệp vô cùng quan trọng, đó ngành bán dẫn. Đây không chỉ là lĩnh vực sản xuất những con chip điện tử nhỏ bé mà còn là nền tảng của mọi công nghệ hiện đại, từ AI, xe tự hành cho đến IOT. Hãy cùng khám phá ngành bán dẫn là gì và tại sao nó được xem là “mảnh đất vàng” để phát triển sự nghiệp trong tương lai cùng JobsGO nhé!

Xem nhanh nội dung

1. Ngành bán dẫn là gì?
2. Ngành bán dẫn học những gì?
3. Ngành bán dẫn học ở đâu? Điểm chuẩn bao nhiêu?
4. Học ngành bán dẫn ra làm gì? Cơ hội việc làm như thế nào?
- 4.1. Học ngành bán dẫn ra làm việc trong lĩnh vực nào?
- 4.2. Cơ hội việc làm ngành bán dẫn
5. Mức lương ngành bán dẫn cao không?
6. Tố chất cần có để theo đuổi ngành bán dẫn

1. Ngành bán dẫn là gì?

Ngành bán dẫn là ngành công nghiệp chuyên nghiên cứu, thiết kế, chế tạo và sản xuất các linh kiện điện tử dựa trên vật liệu bán dẫn, chủ yếu là silicon. Các sản phẩm chính bao gồm vi mạch tích hợp (Integrated Circuits – ICs), hay còn gọi là chip điện tử. Chip bán dẫn là “bộ não” của hầu hết thiết bị điện tử hiện đại, từ điện thoại thông minh, máy tính, ô tô, thiết bị y tế cho đến hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) và trung tâm dữ liệu.

Đây là ngành công nghệ cao, yêu cầu kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật, vật lý, hóa học và khoa học máy tính. Quá trình sản xuất bao gồm nhiều khâu: thiết kế mạch (IC Design), sản xuất tấm wafer trong phòng sạch (Fabrication), lắp ráp (Packaging) và kiểm thử (Testing). Ngành bán dẫn là lĩnh vực đa ngành, mang đến nhiều cơ hội nghề nghiệp cho kỹ sư trong kỷ nguyên số.

>>> Xem thêm: Định hướng nghề nghiệp là gì? Cách định hướng nghề nghiệp đúng đắn

Ngành bán dẫn là gì?

2. Ngành bán dẫn học những gì?

Trong ngành công nghiệp chất bán dẫn, có nhiều kỹ năng và kiến thức quan trọng mà sinh viên cần nắm vững để thành công. Một số lĩnh vực học tập chính bao gồm:

Vật lý bán dẫn: Sinh viên cần hiểu về cấu trúc và đặc tính của các vật liệu bán dẫn như silic, germani, và gallium arsenide. Kiến thức này bao gồm cấu trúc tinh thể, vùng cấm năng lượng, cũng như các hiện tượng điện tử trong vật liệu bán dẫn.
Thiết kế vi mạch: Đây là lĩnh vực trọng tâm của ngành chip bán dẫn, nơi sinh viên học cách thiết kế và mô phỏng các mạch điện tử. Các môn học có thể bao gồm nguyên lý thiết kế vi mạch, phương pháp mô phỏng và kiểm thử mạch.
Sản xuất và công nghệ chế tạo: Sinh viên tìm hiểu về các quy trình sản xuất, công nghệ chế tạo chip bán dẫn, từ phóng ảnh, khắc (etching), cho đến các kỹ thuật đo lường và kiểm tra chất lượng sản phẩm.
Kỹ thuật điện tử: Kiến thức về linh kiện và mạch điện tử là nền tảng quan trọng. Sinh viên cần hiểu về transistor, diode, và mạch tích hợp để áp dụng trong thiết kế và chế tạo vi mạch.
Lập trình và phần mềm: Một số chương trình đào tạo yêu cầu sinh viên có khả năng lập trình và sử dụng phần mềm để vận hành các hệ thống điều khiển tích hợp trong chip bán dẫn.
Quản lý dự án và kỹ năng giao tiếp: Các kỹ năng quản lý dự án, làm việc nhóm, tổ chức thời gian và truyền đạt ý tưởng hiệu quả cũng đóng vai trò quan trọng trong môi trường công nghệ cao.

Ngoài ra, ngành này luôn đòi hỏi kiến thức kỹ thuật chuyên sâu và ứng dụng thực tế:

Thiết kế vi mạch bán dẫn: Sinh viên học cách thiết kế các mạch điện tử phức tạp trên chip, đóng vai trò quan trọng trong các thiết bị điện tử như điện thoại và máy tính.
Kiểm tra linh kiện và vật liệu: Bao gồm việc lựa chọn linh kiện phù hợp và kiểm định chất lượng trước khi đưa vào sản xuất.
Sản xuất và kiểm tra mạch bán dẫn: Sinh viên thực hành các bước chế tạo mạch như phủ mạ, khắc, lắp ráp, sau đó đánh giá tính chính xác và hiệu suất của sản phẩm.
Sử dụng phần mềm thiết kế vi mạch: Sinh viên được hướng dẫn sử dụng các công cụ như Cadence để thiết kế và mô phỏng mạch điện tử.

>>> Xem thêm: Ngành quản lý năng lượng là gì? Học ra làm gì?

Ngành bán dẫn cần học những gì?

3. Ngành bán dẫn học ở đâu? Điểm chuẩn bao nhiêu?

Ngành bán dẫn học trường nào? Học ngành bán dẫn thi khối nào? Ngành bán dẫn Bách Khoa điểm chuẩn bao nhiêu? Đây là những câu hỏi được nhiều thí sinh quan tâm khi tìm hiểu về lĩnh vực công nghệ bán dẫn.

Hiện nay, nhiều trường đại học tại Việt Nam đã và đang triển khai các chương trình đào tạo liên quan đến công nghệ chất bán dẫn, giúp sinh viên có cơ hội phát triển theo hướng này. Tham khảo ngay điểm chuẩn năm 2025 của các ngành đào tạo liên quan đến công nghệ chất bán dẫn của một số trường đại học tiêu biểu:

Trường đại học	Chuyên ngành	Tổ hợp môn xét tuyển	Điểm chuẩn năm 2025
Đại học Bách Khoa Hà Nội	Điện tử viễn thông	A00; A01	28.07
Đại học Công nghệ (ĐHQG Hà Nội)	Vật lý kỹ thuật	A00; A01	25.2
Đại học Công nghệ (ĐHQG Hà Nội)	Kỹ thuật điện tử viễn thông	A00; A01, A02	28,19
Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQG HCM)	Công nghệ vật liệu	A00	25.07
Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHQG HCM)	Kỹ thuật điện tử viễn thông	A00; A01	25.9
Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM	Kỹ thuật điện tử	A00; A01	27.65
Đại học Bách Khoa (Đà Nẵng)	Kỹ thuật điện tử viễn thông	A00; A01	27
Đại học Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM)	Kỹ thuật máy tính (hệ thống nhúng và IoT)	A00; A01	25.3
Đại học Công nghệ Thông tin (ĐHQG TP.HCM)	Kỹ thuật máy tính (chuyên ngành thiết kế vi mạch)	A00; A01	27

Nếu có cơ hội du học, khả năng và lợi thế của bạn sẽ càng nâng cao trên thị trường. Bạn có thể cân nhắc Mỹ (các trường như MIT, Stanford, UC Berkeley) mạnh về thiết kế vi mạch; Đài Loan (NCKU, NYCU) là trung tâm sản xuất chip lớn nhất thế giới; và Hàn Quốc (KAIST, SNU) nổi bật về công nghệ chip nhớ. Việc lựa chọn phụ thuộc vào lĩnh vực chuyên sâu bạn muốn theo đuổi (thiết kế, chế tạo, hoặc vật liệu).

>>> Xem thêm: Ngành vật lý y khoa học gì? Học ở đâu? Ra làm gì?

Ngành công nghiệp bán dẫn điểm chuẩn bao nhiêu?

4. Học ngành bán dẫn ra làm gì? Cơ hội việc làm như thế nào?

4.1. Học ngành bán dẫn ra làm việc trong lĩnh vực nào?

Ngành bán dẫn đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp như điện tử, viễn thông, giao thông, y tế và năng lượng. Vì vậy nhu cầu nhân lực luôn cao và đa dạng, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp ở các lĩnh vực khác nhau, bao gồm:

Công nghiệp ô tô: Sự bùng nổ của xe điện và công nghệ hỗ trợ lái thông minh kéo theo nhu cầu lớn về linh kiện bán dẫn, từ cảm biến, module năng lượng đến hệ thống điều khiển.
Y tế: Các thiết bị hiện đại như máy chụp cắt lớp, X-quang hay thiết bị đo lường sức khỏe đều sử dụng chip bán dẫn. Kỹ sư bán dẫn có thể tham gia nghiên cứu, phát triển thế hệ thiết bị y tế tiên tiến hơn.
Năng lượng tái tạo: Ngành năng lượng mặt trời, gió đang phát triển mạnh mẽ và đòi hỏi công nghệ bán dẫn để tạo ra các tế bào quang điện, module điều khiển hiệu quả.
Trí tuệ nhân tạo (AI): AI ngày càng gắn liền với đời sống, đặc biệt qua các thiết bị IoT. Các bộ xử lý AI hiệu năng cao chính là “sản phẩm” trực tiếp của ngành bán dẫn. Ngành bán dẫn sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các bộ xử lý AI cho các ứng dụng thực tế.
Viễn thông 5G: Mạng viễn thông thế hệ mới 5G đòi hỏi chip và linh kiện hiệu năng từ bộ vi xử lý, thiết bị truyền dẫn đến lưu trữ dữ liệu tốc độ cao.

Có thể thấy, cùng với tốc độ phát triển công nghệ, sinh viên tốt nghiệp ngành bán dẫn sẽ có rất nhiều cơ hội việc làm triển vọng tại các tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước.

>>> Xem thêm: Ngành kinh doanh nông nghiệp: Thông tin tuyển sinh mới nhất

Ngành vi mạch bán dẫn ra trường làm gì?

4.2. Cơ hội việc làm ngành bán dẫn

Ngành công nghiệp bán dẫn luôn khát nhân lực chất lượng cao, vì vậy cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này vô cùng rộng mở. Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành bán dẫn, các bạn có thể đảm nhận một số vị trí phổ biến như:

Kỹ sư thiết kế mạch điện tử: Trong vai trò này, bạn sẽ phát triển, thiết kế các vi mạch tích hợp, vi mạch analog, vi mạch kỹ thuật số và các linh kiện điện tử khác. Công việc của bạn là đảm bảo rằng các sản phẩm điện tử hoạt động hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật.
Kỹ sư bán dẫn: Kỹ sư bán dẫn đang dần trở thành một trong những nghề nghiệp trọng yếu trong thời kỳ bùng nổ công nghệ. Bạn là người chịu trách nhiệm từ khâu thiết kế, xây dựng, thử nghiệm đến xử lý sự cố các mạch điện tử và chip bán dẫn. Trong nhà máy, kỹ sư bán dẫn đảm nhận vai trò giám sát, vận hành trang thiết bị, đảm bảo toàn bộ quy trình sản xuất diễn ra ổn định.
Kỹ thuật viên giám sát quy trình: Vai trò này cực kỳ quan trọng trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm bán dẫn và tối ưu hóa hiệu suất của quy trình sản xuất. Bạn cần thiết kế và thực hiện các phương pháp kiểm tra nghiêm ngặt, sử dụng các thiết bị đo lường chuyên dụng để theo dõi các thông số kỹ thuật.
Kỹ thuật viên bảo trì: Vị trí này phụ trách kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa các máy móc, thiết bị, hệ thống điện tử chuyên dụng trong nhà máy bán dẫn, ví dụ như máy quang khắc đắt tiền, máy pha tạp ion hay các hệ thống chân không. Công việc của bạn là bảo trì phòng ngừa, hiệu chuẩn máy móc để đảm bảo độ chính xác và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động.
Nghiên cứu viên: Công việc của nghiên cứu viên là tham gia vào việc khám phá, phát triển các nguyên lý mới, thiết kế các thí nghiệm cho vật liệu bán dẫn tiên tiến (như vật liệu 2D, Graphene) và công nghệ sản xuất đột phá. Bạn sẽ hợp tác với các đồng nghiệp để ứng dụng những công nghệ mới này vào phát triển chip AI, điện toán lượng tử hay cảm biến sinh học, góp phần định hình tương lai của ngành.

>>> Xem thêm: Ngành kinh doanh số là gì? Cơ hội việc làm ra sao?

5. Mức lương ngành bán dẫn cao không?

Mức lương trong ngành bán dẫn tại Việt Nam được đánh giá là rất hấp dẫn và cạnh tranh, thường cao hơn so với mặt bằng chung của các ngành kỹ thuật khác. Điều này phản ánh yêu cầu cao về trình độ chuyên môn, kỹ năng đặc biệt và tính chất phức tạp của công việc. Mức lương cụ thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí công việc, số năm kinh nghiệm, kỹ năng chuyên môn và đặc biệt là năng lực cá nhân của mỗi ứng viên. Dưới đây là mức lương ngành bán dẫn bạn có thể tham khảo:

Kinh nghiệm	Mức lương trung bình (VNĐ/tháng)
Sinh viên thực tập	3 – 6 triệu đồng
Mới tốt nghiệp (dưới 1 năm)	8 – 12 triệu đồng
2 – 3 năm kinh nghiệm	12 – 18 triệu đồng
4 – 5 năm kinh nghiệm	18 – 25 triệu đồng
6 – 8 năm kinh nghiệm	25 – 35 triệu đồng
Hơn 8 năm kinh nghiệm	35 – 50 triệu đồng
10 năm kinh nghiệm trở lên	50 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn

>>> Xem thêm:

6. Tố chất cần có để theo đuổi ngành bán dẫn

Ngành bán dẫn là một lĩnh vực đòi hỏi sự chuyên sâu, kiến thức kỹ thuật nâng cao và một số phẩm chất cá nhân đặc biệt. Để thành công trong ngành bán dẫn, ngoài kiến thức chuyên môn, bạn cần trang bị những tố chất quan trọng sau:

Đam mê khoa học và công nghệ: Lĩnh vực này yêu cầu bạn cần có sự hiểu biết sâu rộng từ nhiều ngành khoa học cơ bản như vật lý, hóa học, toán học, cùng với kiến thức chuyên ngành về điện tử và công nghệ thông tin. Do đó, bạn cần có niềm đam mê thực sự với các lĩnh vực này để có đủ động lực theo đuổi và khám phá sâu hơn về ngành học.
Tư duy logic, phân tích: Ngành bán dẫn thường xuyên đối mặt với các bài toán phức tạp, từ thiết kế mạch tích hợp tinh vi đến xử lý quy trình công nghệ chi tiết. Điều này đòi hỏi bạn phải có khả năng tư duy logic sắc bén và kỹ năng phân tích sâu sắc, để có thể mổ xẻ các yếu tố nhỏ nhất trong một mạch điện tử hoặc một quy trình sản xuất.
Kiên nhẫn, chăm chỉ: Ngành bán dẫn được biết đến là một lĩnh vực khó và đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn. Khối lượng kiến thức khổng lồ, tính chất phức tạp của công việc yêu cầu sự chăm chỉ và kiên trì không ngừng. Bạn có thể phải thực hiện các thí nghiệm kéo dài, lặp đi lặp lại nhiều lần với độ chính xác cao để đạt được kết quả mong muốn.
Khả năng làm việc nhóm và giao tiếp: Hầu hết các dự án trong ngành bán dẫn, từ thiết kế chip đến sản xuất linh kiện, đều là kết quả của sự phối hợp đồng bộ giữa một nhóm các chuyên gia đa lĩnh vực, bao gồm kỹ sư phần cứng, phần mềm, nghiên cứu viên, kỹ sư thiết kế, sản xuất và kiểm thử. Do đó, khả năng làm việc nhóm hiệu quả và kỹ năng giao tiếp là không thể thiếu.
Tính sáng tạo: Trong một ngành công nghệ phát triển nhanh chóng như bán dẫn, chỉ kiến thức lý thuyết là chưa đủ. Bạn cần có tư duy đột phá, sáng tạo để đưa ra các giải pháp mới, tối ưu, góp phần vào việc sáng chế và cải tiến công nghệ. Sự sáng tạo giúp tìm ra những cách tiếp cận khác biệt để giải quyết các thách thức kỹ thuật, thiết kế chip nhỏ hơn, mạnh hơn hoặc tiết kiệm năng lượng hơn.

>>> Xem thêm: Ngành kinh tế đầu tư là gì? Học ra làm gì?

Qua bài viết, JobsGO hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn ngành bán dẫn là gì cũng như triển vọng nghề nghiệp trong lĩnh vực công nghệ này. Nếu bạn đang ấp ủ ước mơ trở thành kỹ sư bán dẫn, hãy bắt đầu từ việc tìm hiểu chương trình đào tạo phù hợp, rèn luyện các tố chất cần thiết và chuẩn bị hành trang kiến thức ngay từ hôm nay.

Câu hỏi thường gặp

1. Học Phí Ngành Bán Dẫn Đại Học Bách Khoa Là Bao Nhiêu?

Học phí ngành bán dẫn tại Đại học Bách khoa khoảng 24 - 30 triệu đồng/năm đối với chương trình đại học chính quy tiêu chuẩn. Lưu ý mức học phí này có thể thay đổi hàng năm và có thể cao hơn nếu bạn chọn chương trình quốc tế, song ngữ hoặc có học phần đặc biệt.

2. Ngành Bán Dẫn Khác Gì So Với Ngành Điện Tử - Viễn Thông?

Ngành bán dẫn tập trung vào nghiên cứu, thiết kế, sản xuất chip, vi mạch và vật liệu bán dẫn. Trong khi ngành điện tử – viễn thông chủ yếu đào tạo về hệ thống điện tử, truyền dẫn tín hiệu và các giải pháp truyền thông.