Với những người bắt đầu tìm hiểu về lĩnh vực kinh tế, kim ngạch là gì là câu hỏi phổ biến được đặt ra. Nếu bạn cũng có băn khoăn chung, hãy dành thời gian theo dõi toàn bộ bài viết dưới đây để được giải đáp cũng như có được hiểu biết cơ bản về kim ngạch.
1. Kim ngạch là gì? Kim ngạch xuất nhập khẩu là gì?
Kim ngạch là gì? Kim ngạch xuất nhập khẩu là gì?
Kim ngạch là gì? Dưới góc độ kinh tế học, kim ngạch ít được hiểu độc lập mà thường gắn liền với xuất nhập khẩu và được phân chia thành 2 loại là:
Kim ngạch xuất khẩu
Kim ngạch xuất khẩu là gì? Đây là toàn bộ giá trị xuất khẩu toàn bộ hàng hóa của một doanh nghiệp hoặc một quốc gia trong những giai đoạn nhất định được tính theo đơn vị tháng, quý, năm. Phần giá trị này thường được quy đổi về một loại tiền tệ để thuận tiện trong phân phối và tính toán.
Thông thường, kim ngạch xuất khẩu đánh giá chính xác tình hình tài chính đang ở thời kì tích cực hay tiêu cực, khởi sắc hay lao đao. Kim ngạch xuất khẩu tăng báo hiệu quốc gia đang có đà đi lên và ngược lại.
Kim ngạch nhập khẩu
Tương tự như kim ngạch xuất khẩu, kim ngạch nhập khẩu là tổng giá trị hàng hóa được doanh nghiệp, quốc gia đưa về phục vụ cho sản xuất, kinh doanh,… trong những giai đoạn nhất định. Kim ngạch nhập khẩu thấp hơn kim ngạch xuất khẩu thể hiện tiềm lực kinh tế quốc gia ổn định.
Kim ngạch xuất nhập khẩu giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong đảm bảo cân bằng tài chính và thông thương hàng hóa quốc tế. Có thể điểm qua một số ý nghĩa quan trọng của kim ngạch xuất nhập khẩu đối với một quốc gia như sau:
Đảm bảo sự phát triển ổn định, mạnh mẽ của nền kinh tế của bất kỳ quốc gia nào trên thế giới.
Khẳng định vị thế và khả năng sản xuất, cung ứng hàng hóa của một đất nước.
Giúp người tiêu dùng cân bằng và không phải chịu nhiều khoản thuế, phí, lệ phí bất hợp lý.
Chứng minh tình hình phát triển của quốc gia trên trường quốc tế, thu hút nguồn vốn đầu tư “khủng” và có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong tương lai.
Ngoài ra, việc hiểu rõ các thuật ngữ chuyên ngành logistics cũng góp phần quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình vận chuyển, lưu kho và quản lý hàng hóa, qua đó nâng cao hiệu quả thương mại quốc tế.
4. Thực trạng kim ngạch xuất nhập khẩu tại Việt Nam
Thực trạng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu hiện nay, đặc biệt là sau khoảng thời gian dịch bệnh đầy khó khăn năm 2020, 2021. Với những khó khăn từ dịch bệnh, đóng cửa biên giới, hạn chế thông thương, cơn “địa chấn” suy thoái nhuộm sắc đen u tối lên nền kinh tế toàn cầu.
Việt Nam cũng không phải ngoại lệ. Nước ta phải chịu những ảnh hưởng tiêu cực từ chính việc đóng cửa biên, nhất là đối với các mặt hàng nông, thủy sản. Tuy nhiên, nhờ biện pháp phòng dịch quyết liệt, hoạt động xuất nhập khẩu Việt Nam vẫn ổn định và bứt tốc mạnh mẽ sau dịch với những con số đầy ấn tượng được công bố bởi Tổng cục Thống kê như sau:
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2022 đạt 732,5 tỷ USD, tăng trưởng 9,5% so với năm trước. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 10,6%; nhập khẩu tăng 8,4% với ước tính xuất siêu 11,2 tỷ USD.
94% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đến từ 36 mặt hàng xuất khẩu chính có giá trị trên 1 tỷ USD. 8 mặt hàng xuất khẩu chạm mốc 10 tỷ USD (chiếm 70,1%). Trong đó, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất với kim ngạch ước đạt 109,1 tỷ USD.
Số lượng mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu chạm ngưỡng 1 tỷ USD lên tới con số 46 (chiếm tỷ trọng 93,3%). Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất (119,3 tỷ USD).
Kim ngạch xuất khẩu dịch vụ đạt 12,9 tỷ đô (tăng 145,2%) và kim ngạch nhập khẩu dịch vụ đạt 25,5 tỷ USD (tăng 26,3%). Dịch vụ vận tải, du lịch chiếm tỷ trọng lớn nhất.
Theo các nhà kinh tế học, để gia tăng kim ngạch xuất nhập khẩu, các quốc gia cần áp dụng giải pháp như:
Đổi mới, đồng bộ thế chế chính trị, kinh tế, giảm thiểu bất cập và đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm tạo ra môi trường lành mạnh cho các nhà đầu tư trong nước, quốc tế.
Đẩy mạnh phát triển hàng hóa xuất khẩu bằng cách chuyển dịch cơ cấu kinh tế sang sản xuất mặt hàng chế biến hoặc đã tinh chế.
Kết hợp nâng cao chất lượng các mặt hàng thủ công và lương thực thực phẩm để tạo lợi thế khác biệt trên trường quốc tế.
Tập trung cơ cấu lại toàn bộ quy trình sản xuất nông nghiệp theo hướng hiện đại hóa để đạt cả tiêu chuẩn số lượng và chất lượng.
Đầu tư đúng hướng phát triển giao thông vận tải nhằm rút ngắn thời gian vận chuyển và giảm thiểu rủi ro cho hàng hóa.
Chú trọng vào nhóm thị trường tiềm năng trong cùng khu vực, nhất là đối với nhóm hàng thô hoặc chưa qua chế biến.
Với những nội dung được tổng hợp trong bài viết, hy vọng có thể giúp bạn trả lời được câu hỏi kim ngạch là gì? Từ đó có hứng thú và tìm hiểu sâu hơn, góp phần nhỏ đưa kinh tế Việt Nam sánh vai với cường quốc năm châu.
Hồng Nguyễn
