Ngành Kỹ thuật Sinh học Là Gì? Cơ Hội Nghề Nghiệp Và Mức Lương 2025

Ngành Kỹ thuật Sinh học là sự giao thoa giữa sinh học hiện đại và công nghệ kỹ thuật, mở ra cơ hội ứng dụng vào nhiều lĩnh vực quan trọng như y sinh, thực phẩm, nông nghiệp và môi trường. Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ, ngành học này đang thu hút sự quan tâm của đông đảo bạn trẻ nhờ vào tính thực tiễn cao và triển vọng nghề nghiệp rộng mở. Bài viết này của JobsGO sẽ giúp bạn hiểu rõ ngành Kỹ thuật Sinh học là gì, học gì, làm gì sau khi ra trường và nên chọn học ở đâu để phát triển sự nghiệp bền vững.

1. Ngành Kỹ thuật Sinh học Là Gì?

Ngành Kỹ Thuật Sinh Học Là Gì?

Ngành Kỹ thuật Sinh học (mã ngành phổ biến: 7420202) là ngành học kết hợp sâu sắc giữa các lĩnh vực sinh học như sinh học ở cấp độ phân tử, tế bào và cơ thể cùng với kiến thức kỹ thuật trong thiết kế, sản xuất và vận hành quy trình công nghiệp. Mục tiêu chính của ngành không chỉ dừng lại ở nghiên cứu mà còn là ứng dụng kiến thức để tạo ra các sản phẩm, quy trình sản xuất hiệu quả, an toàn và bền vững. Những sản phẩm này có thể là dược phẩm, sản phẩm thực phẩm, vật liệu sinh học cũng như các giải pháp xử lý môi trường và năng lượng sinh học. Nhờ vậy, ngành Kỹ thuật Sinh học mở ra nhiều cơ hội để giải quyết các vấn đề thực tiễn, từ việc cải thiện sức khỏe con người đến bảo vệ môi trường và an ninh lương thực.

2. Phân Biệt Kỹ Thuật Sinh Học Và Công Nghệ Sinh Học

Sự khác biệt chính giữa Kỹ thuật Sinh học và Công nghệ Sinh học là: Kỹ thuật Sinh học tập trung vào quy trình sản xuất công nghiệp quy mô lớn, trong khi Công nghệ Sinh học chủ yếu hướng đến nghiên cứu và phát triển sản phẩm ở quy mô phòng thí nghiệm. Cụ thể:

3. Ngành Kỹ Thuật Sinh Học Học Những Gì?

Chương trình đào tạo ngành Kỹ thuật Sinh học được xây dựng trên một nền tảng vững chắc của các khối kiến thức tổng hợp. Người học sẽ được trang bị những kiến thức nền tảng về tự nhiên, khoa học cơ bản kết hợp với các môn chuyên ngành kỹ thuật chuyên sâu, giúp học viên có thể đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật trong môi trường sản xuất quy mô lớn.

3.1. Khối Kiến Thức Đại Cương

Trong giai đoạn đầu của chương trình, sinh viên sẽ được trang bị kiến thức đại cương, bao gồm các môn như Lý luận chính trị và Pháp luật giúp sinh viên hiểu và vận dụng các quy định pháp lý cũng như thái độ trách nhiệm của một công dân hiện đại; Thể chất và Quốc phòng – An ninh không chỉ rèn luyện sức khỏe mà còn phát triển tinh thần kỷ luật và ý thức bảo vệ tổ quốc; Ngoại ngữ nhằm trang bị khả năng tiếp cận tài liệu khoa học quốc tế và giao tiếp toàn cầu; và các môn khoa học cơ bản như Toán, Vật lý, Hóa học và Tin học hỗ trợ việc hiểu biết sâu sắc các khái niệm trong ngành Kỹ thuật Sinh học.

3.2. Khối Kiến Thức Cơ Sở Và Cốt Lõi Ngành

Đây là phần trọng tâm của chương trình đào tạo, nơi sinh viên được đào tạo các môn học chuyên sâu kết hợp giữa sinh học và công nghệ kỹ thuật. Các môn học đặc trưng bao gồm:

• Hóa phân tích: Tập trung vào các phương pháp phân tích hóa học để nghiên cứu thành phần trong mẫu vật.
• Hóa sinh và Vi sinh vật: Giúp sinh viên hiểu cấu trúc, chức năng và quá trình chuyển hoá của các phân tử sinh học.
• Sinh học tế bào và Di truyền/SHPT: Nghiên cứu về cơ cấu tế bào, chức năng di truyền và các yếu tố ảnh hưởng đến biểu hiện gen.
• Kỹ thuật gen và Tin sinh học: Áp dụng công nghệ mới trong chỉnh sửa gene và khai thác dữ liệu sinh học.
• Quá trình và thiết bị CNSH: Nghiên cứu về cách thiết kế hệ thống và vận hành thiết bị sản xuất quy mô công nghiệp.
• Kỹ thuật đo lường/Điều khiển và Quản lý chất lượng: Rèn luyện kỹ năng theo dõi, kiểm soát quy trình sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
• Đồ án chuyên ngành: Phân tích, xử lý bài toán thực tế và ứng dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề cụ thể trong ngành.

3.3. Các Định Hướng Chuyên Sâu (Nếu Có)

Ngoài chương trình chung ở các khối kiến thức cơ bản, sinh viên còn có thể lựa chọn một số định hướng chuyên sâu nhằm phát triển kỹ năng và hiểu biết trong các lĩnh vực cụ thể. Một số mô-đun và hướng chuyên ngành phổ biến gồm:

• Công nghệ sinh học Môi trường: Nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp xử lý nước thải, rác thải và ô nhiễm môi trường.
• Công nghệ sinh học Thực phẩm: Tập trung vào phát triển các quy trình sản xuất thực phẩm an toàn, hiệu quả và cung cấp giá trị dinh dưỡng cao.
• Công nghệ sinh học Công nghiệp: Trang bị kiến thức về thiết kế và vận hành dây chuyền sản xuất quy mô lớn.
• Kỹ thuật Sinh học Phân tử và Tế bào: Định hướng giúp sinh viên làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ chỉnh sửa gene, liệu pháp tế bào.

3.4. Kiến Thức Bổ Trợ Và Kỹ Năng

Bên cạnh các kiến thức chuyên môn, ngành Kỹ thuật Sinh học còn chú trọng đến việc rèn luyện các kỹ năng mềm và kiến thức bổ trợ. Các kỹ năng này bao gồm:

• Kỹ năng quản trị và làm việc nhóm: Giúp sinh viên phối hợp hiệu quả khi tham gia các dự án nghiên cứu hoặc sản xuất.
• Tư duy sáng tạo: Rất quan trọng trong việc đưa ra các giải pháp mới và cải tiến công nghệ.
• Kỹ năng trình bày: Hỗ trợ truyền đạt hiệu quả các ý tưởng và kết quả nghiên cứu trong môi trường chuyên nghiệp.
• Kỹ năng giao tiếp và ngoại ngữ: Điều này rất quan trọng để sinh viên có thể làm việc hiệu quả trong môi trường quốc tế và trao đổi thông tin chuyên môn.

3.5. Thực Tập Và Đồ Án/Khóa Luận Tốt Nghiệp

Thực Tập Và Đồ Án/Khóa Luận Tốt Nghiệp

Giai đoạn thực tập tại doanh nghiệp hoặc viện nghiên cứu là bước quan trọng chuyển giao từ học tập sang ứng dụng thực tế. Sinh viên được trải nghiệm môi trường làm việc chuyên nghiệp, tham gia vào các dự án thực tế và tích lũy kinh nghiệm quý báu. Đồng thời, việc hoàn thành đồ án hay khóa luận tốt nghiệp không chỉ đánh giá năng lực chuyên môn mà còn khẳng định khả năng giải quyết vấn đề và sự sáng tạo trong công việc. Thông qua quá trình thực tập và làm đồ án, sinh viên có cơ hội xây dựng một hồ sơ năng lực ấn tượng, giúp họ dễ dàng tiếp cận các cơ hội nghề nghiệp sau này.

4. Thông Tin Tuyển Sinh Ngành Kỹ Thuật Sinh Học

Khi xét tuyển vào ngành Kỹ thuật Sinh học, các thí sinh cần chuẩn bị kiến thức nền tảng vững chắc cùng sự đam mê với lĩnh vực khoa học và kỹ thuật. Thông qua các khối xét tuyển phổ biến, người học có thể lựa chọn tổ hợp điểm phù hợp nhằm đáp ứng yêu cầu đầu ra của các trường đại học đào tạo ngành này.

4.1. Các Khối Xét Tuyển Phổ Biến

Các tổ hợp môn thi truyền thống được sử dụng phổ biến trong tuyển sinh ngành Kỹ thuật Sinh học thường bao gồm các khối như:

• Khối A00: Thường bao gồm các môn Toán, Lý, Hóa – phù hợp với những thí sinh có nền tảng khoa học tự nhiên vững chắc.
• Khối B00: Gồm các môn Toán, Hóa, Sinh học – nhấn mạnh vào các kiến thức liên quan đến sinh học và hóa học.
• Khối D07: Cũng là lựa chọn thích hợp đối với những thí sinh có năng khiếu về khoa học tự nhiên và đòi hỏi tìm hiểu sâu về các môn chuyên sâu của ngành Kỹ thuật Sinh học.

4.2. Kỹ Thuật Sinh Học Trường Nào Đào Tạo Uy Tín? Kỹ Thuật Sinh Học Điểm Chuẩn Bao Nhiêu?

Ngành Kỹ thuật Sinh học hiện được giảng dạy duy nhất tại Đại học Bách Khoa Hà Nội. Kỹ thuật sinh học Bách khoa điểm chuẩn tuyển sinh vào trường năm 2024 là 24 điểm đối với chương trình chính quy và 22 điểm đối với chương trình tiên tiến. Đây là chỉ số quan trọng giúp học sinh và phụ huynh đánh giá khả năng cạnh tranh.

5. Cơ Hội Nghề Nghiệp Ngành Kỹ Thuật Sinh Học

Ngành Kỹ thuật Sinh học mang đến nhiều triển vọng nghề nghiệp đa dạng, không chỉ ở môi trường công nghiệp mà còn tại các viện nghiên cứu, bệnh viện và các tổ chức quản lý nhà nước. Các cơ hội nghề nghiệp trong ngành này rất phong phú và phù hợp với xu hướng công nghiệp 4.0, sáng tạo trong các lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng.

5.1. Các Vị Trí Công Việc Phổ Biến

Sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành Kỹ thuật Sinh học có thể đảm nhiệm các chức danh công việc sau:

• Với vai trò như một nhân viên kỹ thuật, Kỹ sư công nghệ sinh học/Kỹ thuật Sinh học: Vận hành và giám sát dây chuyền sản xuất, đảm bảo các quy trình thiết kế và sản xuất được thực hiện đúng chuẩn.
• Chuyên viên nghiên cứu và phát triển (R&D): Thực hiện các dự án nghiên cứu để phát triển sản phẩm mới và cải tiến quy trình sản xuất.
• Chuyên viên kiểm soát chất lượng (QC/QA): Giám sát, kiểm tra chất lượng sản phẩm và đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn.
• Kỹ sư vận hành/sản xuất: Quản lý vận hành tại các nhà máy sản xuất quy mô lớn.
• Chuyên viên phân tích/xét nghiệm: Làm việc tại các phòng thí nghiệm, thực hiện phân tích và kiểm định sản phẩm.
• Cán bộ quản lý trong các cơ quan nhà nước: Tham gia vào quản lý, giám sát hoạt động sản xuất và kiểm tra chất lượng sản phẩm liên quan đến sức khỏe và môi trường.
• Giảng viên/Nghiên cứu viên: Truyền đạt kiến thức và tham gia vào các dự án nghiên cứu tại các trường đại học, viện nghiên cứu.
• Kỹ sư tư vấn/thiết kế hệ thống: Hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, thiết kế, và đánh giá hệ thống trong các dự án công nghiệp.
• Chuyên viên kinh doanh kỹ thuật: Kết hợp giữa kiến thức chuyên môn và khả năng kinh doanh, giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường và phát triển sản phẩm.

5.2. Lĩnh Vực Làm Việc

Lĩnh Vực Và Môi Trường Làm Việc

Các chuyên gia ngành Kỹ thuật Sinh học có thể tìm thấy cơ hội việc làm trong nhiều lĩnh vực khác nhau bao gồm:

• Công nghiệp dược phẩm và sản xuất vắc xin: Ví dụ, công ty Vắc xin Việt Nam (VABIOTECH) là một trong những đơn vị tiên phong về nghiên cứu và sản xuất các sản phẩm vắc xin chất lượng cao.
• Công nghiệp thực phẩm và đồ uống: Áp dụng công nghệ sinh học để tạo ra thực phẩm và đồ uống an toàn, bổ dưỡng.
• Công nghiệp nông nghiệp: Phát triển các giải pháp công nghệ sinh học trong sản xuất cây trồng, vật nuôi và phân bón sinh học, hỗ trợ phát triển nông nghiệp bền vững.
• Công nghiệp môi trường: Tham gia vào các dự án xử lý nước thải, chất thải và phát triển năng lượng sinh học nhằm bảo vệ môi trường.
• Các viện nghiên cứu và trường đại học: Tham gia vào các chương trình nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế và đào tạo thế hệ nhân lực mới.
• Bệnh viện và trung tâm xét nghiệm: Áp dụng các công nghệ tiên tiến trong phân tích, chẩn đoán và nghiên cứu y tế.
• Doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ sinh học: Những startup đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực khoa học sự sống luôn cần các chuyên gia có kiến thức chuyên sâu và tư duy sáng tạo.

>>>Xem thêm: ngành kỹ thuật hạt nhân

6. Mức Lương Ngành Kỹ Thuật Sinh Học

Một trong những yếu tố được nhiều bạn trẻ quan tâm khi lựa chọn ngành học chính là mức lương sau khi ra trường. Với tính ứng dụng cao và nhu cầu tuyển dụng ngày càng tăng, mức lương ngành Kỹ thuật Sinh học được đánh giá là khá hấp dẫn và có tiềm năng phát triển tốt theo thời gian và kinh nghiệm làm việc.

Mức thu nhập có thể thay đổi tùy theo khu vực làm việc, loại hình doanh nghiệp (tư nhân, nước ngoài, nhà nước), cũng như năng lực cá nhân của ứng viên.

7. Cơ Hội Phát Triển Và Thách Thức

Kỹ thuật Sinh học ra làm gì? Ngành Kỹ thuật Sinh học không chỉ mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp mà còn đặt ra những thách thức không nhỏ.

• Cơ hội phát triển: Với sự biến đổi liên tục của công nghệ và nhu cầu sản phẩm chất lượng cao, các kỹ sư ngành Kỹ thuật Sinh học có thể tiến lên các vị trí quản lý, chuyên gia đầu ngành hay thậm chí khởi nghiệp tạo dựng doanh nghiệp riêng. Việc ứng dụng vào y học cá thể, biến đổi khí hậu và an ninh lương thực là những mảng tiềm năng để phát triển ứng dụng công nghệ sinh học.
• Thách thức: Sinh viên mới ra trường và các chuyên gia phải đối mặt với yêu cầu kinh nghiệm thực tế và chứng chỉ chuyên môn. Đặc biệt, việc đầu tư ban đầu về trang thiết bị và sản xuất công nghiệp đòi hỏi sự kiên trì và liên tục cập nhật kiến thức. Các ứng viên cần vượt qua rào cản về kỹ năng thực hành, yêu cầu chứng chỉ chuyên ngành và cạnh tranh khốc liệt trong một thị trường lao động năng động. Điều này đòi hỏi sự học hỏi không ngừng và cải tiến liên tục để giữ vững lợi thế cạnh tranh.

Ngành Kỹ thuật Sinh học là lựa chọn hấp dẫn cho những ai đam mê khoa học sự sống và mong muốn ứng dụng vào các quy trình sản xuất công nghiệp. Với chương trình đào tạo toàn diện, tiềm năng nghề nghiệp rộng mở và mức lương khả quan, đây là con đường đầy triển vọng cho những người muốn tiến xa trong lĩnh vực công nghệ sinh học. Để thành công, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức và kỹ năng, đồng thời theo dõi thông tin tuyển sinh trên trang chủ của JobsGO để nắm bắt cơ hội việc làm trong tương lai.

Câu hỏi thường gặp

1. Học Ngành Kỹ Thuật Sinh Học Có Khó Không?

Việc học ngành Kỹ thuật Sinh học đòi hỏi kiến thức kỹ thuật và sinh học sâu rộng; tuy nhiên, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bạn hoàn toàn có thể vượt qua những thách thức ban đầu.

2. Cơ Hội Du Học Hoặc Làm Việc Ở Nước Ngoài Với Bằng Kỹ Thuật Sinh Học Như Thế Nào?

Bằng Kỹ thuật Sinh học mở ra nhiều cơ hội du học và làm việc quốc tế, đặc biệt ở các trung tâm nghiên cứu và doanh nghiệp đa quốc gia.

3. Ngành Kỹ Thuật Sinh Học Có Phù Hợp Với Nữ Giới Không?

Ngành này hoàn toàn phù hợp với nữ giới, với sự cân bằng giữa kiến thức khoa học và kỹ năng thực hành; nhiều nữ kỹ sư đã khẳng định thành công trong lĩnh vực này.

4. Nên Học Kỹ Thuật Sinh Học Hay Công Nghệ Sinh Học Bách Khoa Hà Nội?

Bạn có thể chọn ngành phù hợp với sở thích: yêu kỹ thuật chọn Kỹ thuật Sinh học, mê nghiên cứu chọn Công nghệ Sinh học.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)