Thế giới hiện nay ngày càng hiện đại hóa và phụ thuộc rất lớn vào công nghiệp giúp cho ngành kỹ sư điện cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Theo đó, nhiều bạn trẻ muốn theo đuổi ngành nghề này. Tuy nhiên các bạn còn hoang mang chưa biết kỹ sư điện là gì? Học ngành gì? Trong bài viết này, JosGo sẽ giải đáp chi tiết.
Kỹ sư điện (Electrical Engineer) là những người làm việc với các hệ thống và thiết bị liên quan đến lĩnh vực điện và điện tử. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế, phát triển, sản xuất, bảo trì các sản phẩm công nghệ cao như máy tính, điện thoại thông minh, thiết bị y tế, robot công nghiệp,…
Công việc của kỹ sư điện bao gồm việc nghiên cứu, phân tích yêu cầu, lập trình, kiểm tra và đảm bảo chất lượng của các sản phẩm điện tử.
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, vai trò của kỹ sư điện ngày càng trở nên quan trọng trong việc tạo ra các giải pháp mới, hiệu quả và thân thiện với môi trường. Họ làm việc để cải thiện chất lượng cuộc sống của con người thông qua việc phát triển các ứng dụng và thiết bị tiên tiến hơn.
Kỹ Sư Điện Là Gì?
2. Mô Tả Công Việc Kỹ Sư Điện
Thông thường, mỗi doanh nghiệp sẽ những công việc, nhiệm vụ riêng cho vị trí này. Tuy nhiên, nhiệm vụ, công việc chính của các kỹ sư điện bao gồm:
2.1 Khảo Sát Công Trình, Lựa Chọn Phương Án Thi Công
Trước khi bắt đầu bất kỳ dự án xây dựng nào, việc khảo sát công trình là một bước quan trọng không thể thiếu. Kỹ sư điện, với vai trò chuyên môn của mình, sẽ tiến hành các đánh giá kỹ lưỡng về địa điểm dự án. Họ nghiên cứu kỹ lưỡng mọi yếu tố liên quan đến việc triển khai các hệ thống điện và điện tử tại công trình.
Sau khi hoàn tất quá trình khảo sát, kỹ sư điện sẽ tiến hành phân tích và đánh giá các phương án khác nhau cho việc thi công. Họ cân nhắc các yếu tố như hiệu quả, chi phí, tính khả thi và mức độ phù hợp với các tiêu chuẩn an toàn. Dựa trên đánh giá này, kỹ sư điện sẽ lựa chọn phương án tối ưu nhất để triển khai.
2.2 Thống Kê Vật Tư, Lập Dự Án Thi Công
Sau khi phương án thi công được lựa chọn, kỹ sư điện sẽ tiến hành thống kê và đánh giá nhu cầu vật tư một cách cẩn trọng. Họ sẽ lập danh mục chi tiết các vật liệu, thiết bị điện và điện tử cần thiết cho dự án, đồng thời ước tính chính xác khối lượng công việc và số lượng vật tư cần sử dụng.
Kỹ sư điện phải đảm bảo rằng tất cả vật tư cần thiết được tính toán đầy đủ, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa, điều này sẽ ảnh hưởng đến tiến độ và ngân sách của dự án.
Tiếp đó, các kỹ sư điện sẽ lập dự án thi công chi tiết. Dự án này bao gồm các thông tin về phạm vi công việc, lịch trình thi công, phân công nhân lực, kế hoạch triển khai các hệ thống điện và điện tử, cũng như các yêu cầu kỹ thuật và an toàn cần tuân thủ để chuyển sang cho bộ phận thi công trực tiếp.
2.3 Các Công Việc Quản Lý
Với vai trò là kỹ sư, họ sẽ phải thực hiện những công việc liên quan tới quản lý và tham mưu trong suốt quá trình triển khai dự án bao gồm:
Giám sát và điều phối nhân lực tại công trường: Kỹ sư điện cần đảm bảo rằng đội ngũ thi công tuân thủ đúng kế hoạch, tiến độ và quy trình được đề ra trong dự án.
Quản lý nguồn lực tài chính của dự án: Họ phải theo dõi chặt chẽ chi phí vật tư, nhân công và các khoản chi phí khác để đảm bảo dự án không vượt quá ngân sách đã được phê duyệt.
Quản lý chất lượng: Kỹ sư điện cần kiểm tra xem các hệ thống điện và điện tử được lắp đặt đáp ứng đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn. Điều này bao gồm việc thực hiện các quy trình kiểm tra, đánh giá và xác nhận chất lượng trong suốt quá trình thi công.
Quản lý và duy trì mối quan hệ với các bên liên quan khác trong dự án: Bao gồm chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị tư vấn và các cơ quan nhà nước có liên quan nhằm đảm bảo dự án được hoàn thành đúng tiến độ.
Chuẩn bị hồ sơ: Kỹ sư điện sẽ chuẩn bị hồ sơ hay biên bản liên quan tới việc nghiệm thu công trình.
Tham gia vào quá trình vận hành, nghiệm thu: Họ cần trực tiếp tham gia vào quá trình vận hành và nghiệm thu nhằm đảm bảo chất lượng cho công trình.
Mô Tả Công Việc Kỹ Sư Điện
2.4 Các Công Việc Liên Quan Tới Nghiên Cứu
Trong trường hợp làm việc tại phòng nghiên cứu sản phẩm của doanh nghiệp và chuyên sản xuất, kinh doanh những thiết bị điện thì kỹ sư điện sẽ có những nhiệm vụ như:
Phát triển sản phẩm mới tại doanh nghiệp: Họ tham gia vào các cuộc thảo luận liên bộ phận, đóng góp kiến thức chuyên môn và ý tưởng sáng tạo để đưa ra những thiết kế và nghiên cứu phù hợp cho các sản phẩm điện mới.
Chịu trách nhiệm bảo mật thông tin quan trọng: Công việc của kỹ sư điện là quản lý và bảo vệ an toàn các hồ sơ nghiên cứu, cũng như các tài liệu liên quan đến việc đấu thầu cung cấp thiết bị điện.
Phối hợp với các bộ phận khác để tiến hành các thử nghiệm và đánh giá: Chịu trách nhiệm theo dõi quá trình thử nghiệm, phân tích kết quả và lập báo cáo chi tiết để trình lên cấp quản lý xem xét và phê duyệt.
Theo dõi và hỗ trợ các hoạt động để đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ: Họ cung cấp hướng dẫn kỹ thuật, giám sát và tư vấn cho đội ngũ sản xuất để đảm bảo các thiết bị được sản xuất đúng theo tiêu chuẩn và thiết kế ban đầu.
Phát hiện và báo cáo kịp thời bất kỳ vấn đề nào giữa sản phẩm sản xuất hàng loạt và sản phẩm mẫu. Họ phân tích và đánh giá kỹ lưỡng các khác biệt, nguyên nhân gốc rễ và đề xuất các biện pháp khắc phục phù hợp.
2.5 Một Số Chuyên Môn Khác
Không chỉ vậy, kỹ sư điện còn phải thực hiện nhiều công việc khác bao gồm:
Với kiến thức chuyên sâu về hệ thống điện, kỹ sư điện đóng vai trò tư vấn quan trọng cho doanh nghiệp hoặc chủ đầu tư. Họ đưa ra khuyến nghị về các loại vật tư phù hợp, hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Kỹ sư điện chịu trách nhiệm thiết lập và duy trì mối quan hệ với các nhà cung cấp, nhà phân phối vật tư cho hệ thống điện để đàm phán, đặt hàng và quản lý quá trình cung ứng vật tư.
Thực hiện các công việc bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ bằng việc lập kế hoạch, triển khai và giám sát quá trình bảo dưỡng.
Lưu trữ hồ sơ quản lý liên quan tới hệ thống điện tổng thể cũng như những hệ thống điện chi tiết.
Đào tạo và chuyển giao kiến thức cho đội ngũ nhân viên vận hành và bảo trì tại hiện trường.
3. Tố Chất, Kỹ năng Cần Có Của Kỹ Sư Điện
Để trở thành một kỹ sư điện giỏi thì họ cần đáp ứng được một số yêu cầu và kỹ năng:
3.1 Kiến Thức Chuyên Môn
Công việc của một kỹ sư điện đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về các khái niệm và nguyên lý nền tảng trong lĩnh vực điện, điện tử. Những kiến thức này được xem là kim chỉ nam, hướng dẫn kỹ sư trong quá trình thiết kế, phân tích và giải quyết các vấn đề kỹ thuật phức tạp.
Ngoài việc nắm vững các lý thuyết cơ bản, kỹ sư điện cần liên tục cập nhật và mở rộng kiến thức chuyên môn của mình. Điều này bao gồm tìm hiểu về các công nghệ mới, phương pháp tiếp cận mới, và các tiêu chuẩn ngành mới nhất. Sự hiểu biết sâu rộng sẽ giúp kỹ sư đưa ra các giải pháp đột phá và sáng tạo.
3.2 Kỹ Năng Giải Quyết Vấn Đề Và Phân Tích
Đối với một kỹ sư điện, khả năng giải quyết vấn đề là yếu tố sống còn. Từ việc thiết kế hệ thống mới đến việc khắc phục sự cố trong quá trình vận hành, kỹ sư luôn phải đối mặt với những thách thức phức tạp. Khi đó, khả năng phân tích và đưa ra giải pháp sáng tạo sẽ quyết định thành công hay thất bại của dự án.
Để giải quyết vấn đề hiệu quả, kỹ sư điện cần có tư duy phân tích logic và hệ thống. Họ phải có khả năng xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, đánh giá các yếu tố liên quan và xem xét tất cả các khía cạnh của tình huống để đưa ra giải pháp phù hợp.
3.3 Kỹ Năng Giao Tiếp Và Làm Việc Nhóm
Không thể phủ nhận rằng, kỹ năng giao tiếp có vai trò quan trọng trong công việc của một kỹ sư điện. Họ không chỉ cần truyền đạt ý tưởng và giải pháp của mình một cách rõ ràng, mà còn phải biết lắng nghe và tiếp thu phản hồi từ đồng nghiệp và khách hàng. Việc giao tiếp hiệu quả giúp tạo dựng sự tin tưởng, tăng cường hợp tác và đảm bảo dự án được triển khai một cách trơn tru.
Bên cạnh đó, một kỹ sư điện hiệu quả cũng cần thể hiện kỹ năng làm việc nhóm xuất sắc. Hiện nay hầu hết các dự án đều đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên trong nhóm. Kỹ sư điện phải biết cách chia sẻ thông tin, lắng nghe ý kiến đóng góp và hỗ trợ lẫn nhau để đạt được mục tiêu chung.
Tố Chất, Kỹ năng Cần Có Của Kỹ Sư Điện
3.4 Khả Năng Sáng Tạo Và Đổi Mới
Trong thời đại công nghệ không ngừng phát triển, khả năng sáng tạo và đổi mới trở thành một yêu cầu tất yếu đối với các kỹ sư điện. Họ không chỉ đơn thuần áp dụng các giải pháp hiện có, mà còn phải liên tục tìm kiếm những ý tưởng mới, đột phá để giải quyết các vấn đề phức tạp.
Sự sáng tạo giúp kỹ sư điện đưa ra các thiết kế, sản phẩm hoặc quy trình vận hành tiên tiến, nâng cao hiệu quả và năng lực cạnh tranh.
Tuy nhiên, để thực sự sáng tạo, kỹ sư điện cần có một tư duy mở, linh hoạt và không ngại thử nghiệm những điều mới mẻ. Họ phải sẵn sàng thoát khỏi lối mòn truyền thống, đón nhận những thách thức mới và không ngần ngại đưa ra những giả định táo bạo.
3.5 Khả Năng Làm Việc Chăm Chỉ và Chịu Áp Lực
Khả năng chịu áp lực và làm việc chăm chỉ là hai đức tính quan trọng mà bất kỳ kỹ sư điện nào cũng cần phải có. Trong môi trường làm việc năng động và đầy thử thách này, họ thường phải đối mặt với nhiều dự án cùng lúc, các yêu cầu về thời gian giao hàng gấp rút và những vấn đề kỹ thuật phức tạp.
Vì vậy, khả năng quản lý thời gian hiệu quả, đặt ra các mục tiêu rõ ràng và tuân thủ nghiêm ngặt các kế hoạch là rất cần thiết. Bên cạnh đó, tinh thần trách nhiệm cao, sự kiên trì và quyết tâm hoàn thành công việc là những phẩm chất giúp kỹ sư điện vượt qua áp lực và thách thức một cách xuất sắc.
4. Mức Lương Kỹ Sư Điện
Phần lớn mức lương của kỹ sư điện phụ thuộc rất lớn vào kinh nghiệm cũng như nhóm chuyên ngành làm việc. Dưới đây là một số thông tin liên quan tới mức lương cho vị trí này như sau:
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và nhu cầu ngày càng tăng về các hệ thống điện, điện tử trong mọi lĩnh vực của đời sống, kỹ sư điện đang có cơ hội nghề nghiệp rộng mở. Họ có thể tìm kiếm việc làm tại các công ty sản xuất thiết bị điện, điện tử, viễn thông, ô tô hay trong các nhà máy năng lượng.
Lĩnh vực phần mềm, lập trình cũng mở ra nhiều cơ hội hấp dẫn cho kỹ sư điện có kiến thức về vi điều khiển, xử lý tín hiệu số. Không những vậy, ngay cả các tổ chức, cơ quan nhà nước hay các trường đại học cũng cần đến sự hiện diện của kỹ sư điện giỏi để thiết kế, lắp đặt và bảo trì các hệ thống điện, điều khiển tự động.
Cơ Hội Nghề Nghiệp Của Kỹ Sư Điện
Trong tương lai, Việt Nam được nhận định trở thành trung tâm chế tạo và sản xuất điện, điện tử lớn nhất trong khu vực.
6. Học Gì Để Trở Thành Kỹ Sư Điện?
Nếu muốn theo đuổi vị trí kỹ sư điện, bạn đọc có thể theo học một số chuyên ngành sau:
Kỹ thuật điện: Đây là một trong những ngành học được ưa chuộng nhất để trở thành một kỹ sư điện. Với chuyên ngành này, bạn sẽ được học về nguyên lý cơ bản của điện, hệ thống điện, mạch điện,…
Kỹ thuật điện, điện tử: Ngành học này tập trung chủ yếu vào việc sử dụng điện, điện tử nhằm phát triển và điều khiển những hệ thống điện phức tạp.
Kỹ thuật Điện tử viễn thông: Bên cạnh điện và điện tử, ngành này còn đào tạo về những nguyên lý, ứng dụng của truyền dẫn tín hiệu.
Kỹ thuật Điều khiển và Tự động hóa: Nếu quan tâm tới việc sử dụng điện để điều khiển những hệ thống tự động, đây sẽ là ngành học lý tưởng.
Kỹ thuật năng lượng: ngành học này chủ yếu giảng dạy về truyền tải và sử dụng năng lượng.
Ngoài ra, hiện nay có rất nhiều trường đại học, cao đẳng đào tạo để trở thành một kỹ sư điện như: Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP. HCM, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông, Đại học Công nghiệp Hà Nội, Đại học Điện Lực, Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên,…
7. Lộ Trình Phát Triển Sự Nghiệp Của Kỹ Sư Điện
Lộ trình thăng tiến của một kỹ sư điện biến đổi rất lớn phụ thuộc vào ngành công nghiệp, công ty và quốc gia. Dưới đây là lộ trình thăng tiến thông thường của một kỹ sư điện từ khi mới ra trường:
Thực tập sinh: Sau khi tốt nghiệp ra trường, kỹ sư điện tích lũy kinh nghiệm thực tế, nâng cao kỹ năng chuyên môn và hiểu rõ hơn về lĩnh vực mình theo đuổi.
Kỹ sư điện tử cấp trung (Intermediate Electronics Engineer): Sau khoảng vài năm làm việc trong ngành, kỹ sư điện sẽ có cơ hội tham gia vào những dự án phức tạp hơn, được thiết kế mạch điện tử, phát triển phần mềm điều khiển,… Mức lương cho vị trí này cũng tăng lên đáng kể.
Kỹ sư điện cấp cao (Senior Electronics Engineer): Khi đã có kinh nghiệm cùng kiến thức sâu rộng, kỹ sư điện có thể thăng tiến lên vị trí kỹ sư cấp cao hoặc trưởng nhóm kỹ thuật. Ở vị trí này, họ đóng vai trò chủ chốt trong việc quản lý dự án, ra quyết định kỹ thuật, đào tạo và hướng dẫn các bạn nhân viên mới.
Quản lý: Một số kỹ sư có thể chuyển sang vai trò quản lý, như quản lý kỹ thuật, quản lý dự án, quản lý sản xuất. Họ sẽ đảm nhận trách nhiệm quản lý nhóm kỹ sư, phân công công việc, quản lý nguồn lực và đảm bảo các dự án đạt tiến độ đề ra.
Nghề điện sở hữu tiềm năng phát triển rộng mở và đem lại nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn cho kỹ sư điện nhưng cũng đòi hỏi những kỹ năng, kiến thức. Do đó, để theo đuổi ngành này, bạn đọc cần học hỏi, trau dồi không ngừng để có thể theo kịp những tiến bộ công nghệ mới.
Câu hỏi thường gặp
1. Có Thể Tìm Việc Làm Kỹ Sư Điện Ở Đâu?
Kỹ sư điện có thể tìm được việc làm ở nhiều nơi như: các công ty sản xuất và lắp ráp thiết bị điện, điện tử; nhà máy điện, công ty sản xuất ô tô và phương tiện giao thông,... qua những nhóm việc làm, các trang tuyển dụng. Ví dụ bạn đọc có thể tìm việc làm kỹ sư điện tại trang tuyển dụng của JobsGo.
2. Có Những Phần Mềm Kỹ Thuật Điện Nào Được Sử Dụng Phổ Biến Hiện Nay?
Một số phần mềm tiêu biểu bao gồm: AutoCAD, MATLAB, ETAP, PSCAD,...
Hồng Nguyễn
