CISO Là Gì? 7 Nhiệm Vụ Chính Và Xu Hướng Phát Triển Của CISO

CISO là gì? Tại sao CISO lại đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ? CISO là người đứng đầu bộ phận an ninh thông tin, đảm bảo tài sản kỹ thuật số và dữ liệu nhạy cảm của doanh nghiệp được bảo vệ khỏi các mối đe dọa mạng ngày càng phức tạp. Bài viết này của JobsGO sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về định nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của CISO đối với doanh nghiệp.

1. CISO Là Gì?

CISO dẫn dắt công tác bảo mật thông tin trong kỷ nguyên số hóa

CISO (Chief Information Security Officer) là giám đốc an toàn thông tin, một vị trí điều hành cấp C (C-level executive) chịu trách nhiệm toàn bộ về chiến lược và việc triển khai các chính sách bảo mật thông tin trong một tổ chức. Vai trò của CISO không chỉ dừng lại ở việc quản lý kỹ thuật, mà bao gồm việc thiết lập, duy trì và giám sát toàn bộ chương trình an ninh thông tin của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là CISO phải có khả năng xây dựng chính sách bảo mật mạnh mẽ, phát triển các chiến lược phòng thủ chủ động và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật liên quan đến bảo mật dữ liệu. Họ là những chuyên gia hàng đầu, đảm bảo rằng mọi khía cạnh từ cơ sở hạ tầng mạng đến dữ liệu khách hàng đều được bảo vệ một cách toàn diện và liên tục.

2. Vai Trò Của CISO

Trong kỷ nguyên số, vai trò của CISO đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ, từ một chuyên gia kỹ thuật tập trung vào vận hành, giám sát hệ thống sang một nhà lãnh đạo chiến lược, quản lý rủi ro và tư vấn kinh doanh. CISO giải quyết các vấn đề kỹ thuật và hiểu sâu sắc về hoạt động kinh doanh của tổ chức để điều chỉnh chiến lược an ninh mạng phù hợp với mục tiêu chung.

Họ là những người tiên phong trong việc dự đoán và đối phó với các mối đe dọa an ninh mạng đang phát triển không ngừng, đồng thời đảm bảo rằng giải pháp bảo mật được triển khai không làm ảnh hưởng đến sự đổi mới của doanh nghiệp. CISO đóng vai trò trung tâm trong việc lập kế hoạch, triển khai một cơ sở hạ tầng bảo mật thông tin vững chắc, bảo vệ dữ liệu nhạy cảm, tài sản trí tuệ và danh tiếng của tổ chức trước những rủi ro tiềm ẩn.

3. Nhiệm Vụ Chính Của CISO

Các nhiệm vụ của CISO là bảo vệ tài sản kỹ thuật số của một tổ chức. Họ cũng đóng vai trò kết nối giữa công nghệ và quản trị, giúp doanh nghiệp duy trì tính bảo mật trong quá trình phát triển, chuyển đổi số.

3.1. Đánh Giá Và Quản Lý Rủi Ro An Toàn Thông Tin

CISO liên tục đánh giá mức độ an toàn của hệ thống và dữ liệu của tổ chức. Quy trình này bao gồm việc xác định các lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn, đánh giá mức độ ưu tiên của rủi ro dựa trên khả năng xảy ra, cũng như đề xuất và thực hiện biện pháp giảm thiểu. CISO phải có khả năng nhận diện nguy cơ đe dọa an ninh thông tin, giải thích rõ ràng các vấn đề tiềm ẩn và hậu quả cho CEO cùng ban giám đốc, sau đó đề xuất các giải pháp khả thi.

3.2. Lập Kế Hoạch Và Triển Khai Chiến Lược Bảo Mật

CISO phải đảm bảo rằng chính sách bảo mật phù hợp với các tiêu chuẩn ngành

CISO chịu trách nhiệm thiết kế, thực thi các chính sách, quy trình, công nghệ cần thiết để ngăn chặn, phát hiện và phục hồi hiệu quả sau các cuộc tấn công mạng. Họ sẽ xây dựng một kế hoạch chiến lược phòng ngừa rủi ro tổng thể, đảm bảo rằng dữ liệu, tài sản thông tin được lưu trữ, kiểm soát và sử dụng đúng người, đúng việc theo các quy tắc bảo mật nghiêm ngặt. CISO có thể triển khai các giải pháp như hệ thống tường lửa thế hệ mới, hệ thống phát hiện và ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS), giải pháp quản lý truy cập danh tính (IAM), quy trình quản lý lỗ hổng bảo mật.

3.3. Quản Lý Và Giám Sát Hoạt Động An Ninh

Vai trò của CISO là quản lý, chỉ đạo và điều phối hoạt động của đội ngũ chuyên gia bảo mật để đảm bảo việc thực hiện các biện pháp an ninh diễn ra hiệu quả. Họ phải giám sát công việc hàng ngày của nhân viên an ninh, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc bảo mật đã thiết lập và tối ưu hóa hiệu suất của hệ thống an ninh. CISO cũng chắc chắn rằng toàn bộ hệ thống bảo mật của tổ chức tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành và tiêu chuẩn như GDPR, HIPAA, PCI DSS hoặc ISO 27001. Họ thiết lập các chỉ số hiệu suất chính (KPIs) để đo lường hiệu quả của chương trình bảo mật và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.

3.4. Ứng Phó Sự Cố Và Khắc Phục Vi Phạm

Một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của CISO là xây dựng và thực thi các kế hoạch ứng phó sự cố toàn diện (IRP). Mục tiêu của IRP là cho phép tổ chức nhanh chóng xử lý, giảm thiểu thiệt hại và khôi phục hoạt động bình thường sau một sự cố bảo mật. CISO thiết lập đội ngũ ứng phó sự cố, xác định quy trình điều tra, phân tích các trường hợp vi phạm liên quan đến thông tin và triển khai biện pháp phòng ngừa tái diễn.

3.5. Báo Cáo Và Tư Vấn Cấp Cao

CISO là cầu nối giữa các hoạt động kỹ thuật bảo mật và ban lãnh đạo cấp cao. Họ cung cấp báo cáo định kỳ về tình hình an ninh mạng, mối đe dọa mới nổi, hiệu suất của biện pháp bảo mật và kế hoạch tương lai cho CEO cùng các giám đốc điều hành cấp C khác. Việc truyền đạt thông tin một cách rõ ràng, dễ hiểu và tập trung vào rủi ro kinh doanh giúp đảm bảo sự đồng bộ của cả tổ chức đối với các sáng kiến an ninh. CISO cũng tư vấn cho ban lãnh đạo về các khoản đầu tư cần thiết, quy định mới và chiến lược bảo mật dài hạn, đóng góp vào quyết sách kinh doanh quan trọng.

3.6. Quản Lý Ngân Sách

CISO có nhiệm vụ xác định các yêu cầu về ngân sách, nguồn lực, công nghệ cho an ninh mạng dựa trên đánh giá rủi ro và mục tiêu kinh doanh của tổ chức. Họ lập kế hoạch và quản lý việc mua sắm, triển khai các phần cứng, phần mềm bảo mật tiên tiến, cũng như các công cụ giám sát, phân tích.

3.7. Đào Tạo Và Phát Triển Nhân Sự Bảo Mật

CISO không chỉ lãnh đạo đội ngũ bảo mật mà còn là người định hướng và phát triển năng lực cho họ. Điều này bao gồm tham gia tuyển chọn các chuyên gia bảo mật tài năng, hướng dẫn, đào tạo và tạo điều kiện cho họ thăng tiến trong sự nghiệp.

Đồng thời, CISO cũng chịu trách nhiệm thiết kế và triển khai các chương trình đào tạo nâng cao nhận thức về an ninh mạng cho toàn bộ người dùng trong doanh nghiệp. Mục tiêu là xây dựng một văn hóa bảo mật mạnh mẽ, nơi mọi nhân viên đều hiểu rõ vai trò của mình trong việc bảo vệ thông tin và tuân thủ các quy tắc bảo mật đã được thiết lập.

4. Yếu Tố Cần Thiết Để Trở Thành CISO Thành Công

CISO cần gì để quản lý và giám sát chặt chẽ hoạt động an ninh?

Để trở thành một giám đốc an toàn thông tin thành công, bạn cần hội tụ một loạt các yêu cầu về bằng cấp, kinh nghiệm và bộ kỹ năng toàn diện. Vị trí này đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn sâu rộng và khả năng lãnh đạo chiến lược.

4.1. Bằng Cấp Và Chứng Chỉ Chuyên Môn

Hầu hết vị trí CISO yêu cầu bằng cấp tối thiểu là đại học trong các lĩnh vực như khoa học máy tính, an ninh mạng, kỹ thuật máy tính, hệ thống thông tin hoặc các lĩnh vực liên quan. Để nổi bật, một số CISO còn theo học các bằng cấp cao hơn như thạc sĩ.

Bên cạnh bằng cấp, các chứng chỉ quốc tế chuyên nghiệp đóng vai trò cực kỳ quan trọng, minh chứng cho năng lực và cam kết của cá nhân trong lĩnh vực an ninh thông tin. Các chứng chỉ phổ biến và được đánh giá cao bao gồm:

• CISSP (Certified Information Systems Security Professional): Chứng chỉ danh giá dành cho các chuyên gia an ninh hệ thống thông tin, bao gồm kiến thức rộng về thiết kế, triển khai và quản lý chương trình an ninh thông tin.
• CCISO (Certified Chief Information Security Officer): Được thiết kế đặc biệt cho các CISO tương lai, tập trung vào kỹ năng quản lý, lãnh đạo và chiến lược.
• CISM (Certified Information Security Manager): Dành cho các chuyên gia quản lý bảo mật thông tin, nhấn mạnh vào quản trị, quản lý rủi ro và phát triển chương trình bảo mật.
• CEH (Certified Ethical Hacker): Chứng chỉ về kỹ năng hacker đạo đức giúp hiểu rõ các kỹ thuật tấn công để phòng thủ hiệu quả.
• OSCP (Offensive Security Certified Professional): Thực hành chuyên sâu về kiểm thử thâm nhập, chứng minh khả năng thực hiện các cuộc tấn công mạng thực tế.
• CISA (Certified Information Systems Auditor): Dành cho các chuyên gia kiểm toán hệ thống thông tin, tập trung vào việc đánh giá và kiểm soát an ninh CNTT.
• GSLC (GIAC Security Leadership Certification): Chứng chỉ về lãnh đạo an ninh, tập trung vào các nguyên tắc quản lý trong lĩnh vực an ninh thông tin.
• CGEIT (Certified in the Governance of Enterprise IT): Thể hiện khả năng quản trị CNTT doanh nghiệp, giúp CISO hiểu cách tích hợp bảo mật vào quản trị CNTT tổng thể.

4.2. Kinh Nghiệm Làm Việc Chuyên Sâu

Vị trí CISO không dành cho những người mới ra trường. Nó đòi hỏi nhiều năm kinh nghiệm làm việc chuyên sâu về an toàn thông tin và hiểu biết vững chắc về cả kiến thức kỹ thuật lẫn quản lý. Bạn thường cần tổng cộng từ 6 đến 12 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh mạng hoặc CNTT. Trong đó, bạn phải có tối thiểu 5 năm kinh nghiệm đảm nhận các vai trò quản lý cấp cao, lãnh đạo đội nhóm, phát triển chiến lược và quản lý các dự án bảo mật lớn.

Các vị trí thường gặp trước khi trở thành CISO là:

• Security manager: Quản lý đội ngũ an ninh, giám sát các hoạt động bảo mật hàng ngày.
• Security architect: Thiết kế, xây dựng kiến trúc bảo mật cho các hệ thống và ứng dụng.
• IT manager (có chuyên môn bảo mật): Quản lý chung hoạt động CNTT nhưng có vai trò đáng kể trong việc triển khai các biện pháp an ninh.
• Senior security consultant: Tư vấn cho doanh nghiệp về các giải pháp và chiến lược bảo mật.

4.3. Bộ Kỹ Năng Toàn Diện

Một CISO thành công phải kết hợp nhuần nhuyễn giữa kiến thức chuyên sâu (hard skills) và các kỹ năng mềm (soft skills) trong kinh doanh.

4.3.1. Kỹ Năng Chuyên Môn

Để đảm nhiệm tốt vai trò lãnh đạo trong lĩnh vực an ninh thông tin, CISO cần sở hữu nền tảng kỹ thuật vững chắc cùng khả năng quản lý chiến lược. Những kỹ năng chuyên môn không thể thiếu bao gồm:

• Kiến trúc bảo mật: Hiểu biết về thành phần bảo mật, hệ thống mạng (DNS, VPN, tường lửa, DDoS protection), hệ điều hành (Windows, Linux, macOS) và các ngôn ngữ lập trình phổ biến (Python, Java, C++).
• Hiểu biết về các giao thức phòng thủ: Nắm rõ cách thức hoạt động của các hệ thống phát hiện/ngăn chặn xâm nhập (IDS/IPS), mã hóa an toàn dữ liệu và quy trình quản lý lỗ hổng bảo mật.
• Khả năng phân tích và xử lý sự cố an ninh mạng: Có kinh nghiệm trong việc điều tra, phân tích nguyên nhân gốc rễ và khôi phục hệ thống sau các cuộc tấn công hoặc vi phạm dữ liệu.

4.3.2. Kỹ Năng Mềm

Bên cạnh chuyên môn kỹ thuật, một CISO hiệu quả còn cần sở hữu nhiều kỹ năng mềm để dẫn dắt đội ngũ và phối hợp chặt chẽ với các cấp lãnh đạo trong tổ chức:

• Kỹ năng lãnh đạo: Khả năng truyền cảm hứng, xây dựng và điều hành một đội ngũ chuyên gia bảo mật hiệu quả.
• Kỹ năng giao tiếp và đàm phán xuất sắc: Đặc biệt quan trọng khi giao tiếp với ban lãnh đạo cấp cao (CEO, hội đồng quản trị), các bộ phận khác trong công ty và đối tác bên ngoài.
• Tư duy chiến lược và khả năng giải quyết vấn đề: Khả năng nhìn nhận bức tranh tổng thể, dự đoán các mối đe dọa và phát triển giải pháp bảo mật phù hợp với mục tiêu kinh doanh.
• Khả năng hợp tác liên phòng ban: Phối hợp hiệu quả với các phòng ban khác như pháp lý, CNTT, nhân sự và kinh doanh để đảm bảo an ninh thông tin được tích hợp vào mọi hoạt động.
• Khả năng chịu áp lực và ra quyết định nhanh chóng: Đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp như bị tấn công mạng hoặc vi phạm dữ liệu nghiêm trọng.
• Đạo đức nghề nghiệp: Tuân thủ các nguyên tắc đạo đức và giữ bí mật thông tin nhạy cảm là điều quan trọng đối với một CISO.

5. Mức Lương Của Giám Đốc An Toàn Thông Tin

Mức lương của CISO tại Việt Nam phản ánh sự khan hiếm của vị trí này, thường ở mức rất cạnh tranh so với các ngành nghề khác. Ngoài kinh nghiệm, nhiều yếu tố khác cũng tác động đáng kể đến mức lương của một CISO như quy mô, loại hình doanh nghiệp, vị trí địa lý, năng lực cá nhân và thành tích. Bạn có thể tham khảo mức lương tăng dần theo số năm kinh nghiệm làm việc chuyên sâu:

Kinh nghiệm	Mức lương tham khảo
< 2 năm kinh nghiệm	13,1 triệu VNĐ/tháng
2 – 5 năm	18 triệu VNĐ/tháng
5 – 10 năm	25,7 triệu VNĐ/tháng
10 – 15 năm	31,3 triệu VNĐ/tháng
15 – 20 năm	33,1 triệu VNĐ/tháng
> 20 năm	36 triệu VNĐ/tháng

6. Xu Hướng Phát Triển Của CISO

CISO có triển vọng phát triển mạnh mẽ trong tương lai

Với sự gia tăng về hạ tầng công nghệ, điện toán đám mây và dữ liệu lớn, nhu cầu bảo mật thông tin trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Điều này thúc đẩy CISO trở thành một vị trí chiến lược trong bộ máy lãnh đạo doanh nghiệp. Ngày càng nhiều tổ chức tại Việt Nam, đặc biệt là các ngân hàng, công ty công nghệ, tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp nhà nước, chú trọng đến việc tuyển dụng hoặc xây dựng đội ngũ an ninh thông tin chuyên nghiệp với CISO là người đứng đầu.

Sự phát triển liên tục của các mối đe dọa như ransomware, tấn công lừa đảo (phishing) và vi phạm dữ liệu đã buộc các tổ chức phải đầu tư mạnh vào an ninh thông tin. Bên cạnh đó, yêu cầu tuân thủ pháp luật về bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư (ví dụ như Nghị định 53/2022/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân) cũng thúc đẩy các doanh nghiệp phải có một lãnh đạo chuyên trách về an ninh mạng..

Mặc dù có triển vọng nghề nghiệp rộng mở, vị trí CISO cũng đi kèm với nhiều áp lực và thách thức đáng kể. Tính chất căng thẳng của công việc là rất cao do rủi ro lớn từ các cuộc tấn công mạng, đòi hỏi CISO phải luôn trong trạng thái sẵn sàng ứng phó. Áp lực cập nhật liên tục công nghệ mới và các mối đe dọa an ninh mạng ngày càng tinh vi cũng là một gánh nặng lớn. Ngoài ra, CISO thường phải đối mặt với khó khăn trong việc cân bằng giữa các biện pháp bảo mật nghiêm ngặt và mục tiêu kinh doanh của tổ chức, đảm bảo an ninh không cản trở hiệu quả hoạt động.

7. Phân Biệt CISO Và CIO

Có nhiều người vẫn lầm tưởng CISO và CIO là một vị trí vì nó đều đóng vai trò quan trọng trong quản lý công nghệ. Tuy nhiên, đây là hai vị trí hoàn toàn khác nhau. Vậy CIO là gì? CIO là giám đốc công nghệ thông tin, chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hệ thống công nghệ thông tin và định hướng chiến lược công nghệ nhằm hỗ trợ mục tiêu kinh doanh. Doanh nghiệp cần phân biệt rõ nhiệm vụ, vai trò của hai vị trí này để có thể có những chiến lược phát triển đúng đắn.

Tiêu chí	CIO	CISO
Chức danh	Giám đốc công nghệ thông tin	Giám đốc an toàn thông tin
Mục tiêu	Quản lý và tối ưu hệ thống CNTT để hỗ trợ hoạt động kinh doanh	Bảo vệ hệ thống CNTT, dữ liệu và tài sản số khỏi các mối đe dọa
Phạm vi công việc	Hạ tầng IT, hệ thống phần mềm, chuyển đổi số, hỗ trợ và vận hành chiến lược kinh doanh	An ninh mạng, chính sách bảo mật, quản trị rủi ro, đáp ứng sự cố an ninh
Trách nhiệm chính	Lựa chọn triển khai công nghệ phù hợp; đảm bảo hiệu suất công nghệ	Xây dựng chiến lược an ninh thông tin; giám sát bảo mật hệ thống và tuân thủ pháp lý về dữ liệu

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu được CISO là gì. Giám đốc an toàn thông tin là vị trí cấp cao, đóng vai trò chiến lược trong việc bảo vệ tài sản thông tin của doanh nghiệp, từ xây dựng chính sách, quản lý rủi ro đến ứng phó sự cố. Với yêu cầu cao về bằng cấp, kinh nghiệm và bộ kỹ năng toàn diện, CISO đang là một trong những nghề nghiệp được săn đón với mức lương hấp dẫn, triển vọng phát triển rộng mở tại Việt Nam. Nếu bạn muốn thăng tiến trong lĩnh vực an ninh thông tin, hãy khám phá các cơ hội tìm việc làm CISO tại JobsGO.

Câu hỏi thường gặp

1. CISO Khác Gì Với CTO?

CISO tập trung hoàn toàn vào chiến lược quản lý an ninh thông tin, trong khi CTO (Chief Technology Officer) tập trung vào công nghệ và phát triển sản phẩm.

2. CISO Có Tham Gia Trực Tiếp Vào Các Hoạt Động Kỹ Thuật Hàng Ngày Không?

Thông thường, CISO không trực tiếp tham gia vào các hoạt động kỹ thuật, mà tập trung vào chiến lược, quản lý rủi ro và giám sát tổng thể an ninh thông tin.

3. CISO Thường Xuyên Làm Việc Cùng Bộ Phận Nào?

CISO thường xuyên làm việc với các bộ phận IT, pháp chế, quản trị rủi ro, nhân sự và ban điều hành để đảm bảo an ninh thông tin toàn diện.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)