Storytelling Là Gì? 4 Dạng Storytelling Phổ Biến Hiện Nay

Storytelling đang ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược marketing của nhiều thương hiệu. Vậy Storytelling là gì? Trong bài viết này, hãy cùng JobsGO khám phá tất tần tật về Storytelling, từ các dạng storytelling phổ biến đến các bước để xây dựng một câu chuyện thu hút và giữ chân khách hàng.

1. Storytelling Là Gì?

Trước tiên, chúng ta cần làm rõ Storytelling hay Telling Story là gì? Storytelling là nghệ thuật sử dụng câu chuyện để truyền tải thông điệp, ý tưởng hoặc thông tin một cách sinh động và dễ tiếp cận. Bằng cách kết hợp ngôn từ, hình ảnh, âm thanh và cảm xúc, Storytelling không chỉ truyền tải nội dung mà còn khơi gợi sự đồng cảm và kết nối với người nghe.

Trong lĩnh vực Marketing, Storytelling giúp tạo ra mối liên hệ mật thiết với khách hàng, nâng cao nhận diện thương hiệu và thúc đẩy hành động từ người tiêu dùng. Mục tiêu của nó là tác động đến cảm xúc người nghe, khiến họ cảm nhận thông điệp một cách chân thực và tự nhiên nhất. Storytelling còn giúp mỗi thương hiệu, tổ chức hoặc cá nhân tạo dựng câu chuyện riêng, mang đến sự khác biệt và tạo dấu ấn bền vững trong tâm trí người khác.

Storytelling không phải chỉ mới xuất hiện trong ngành Marketing gần đây mà đã có lịch sử lâu đời. Khi chưa có chữ viết, những câu chuyện truyền thuyết, thần thoại được lan truyền qua “Storyteller”. Storyteller là gì? Storyteller chính là người tường thuật lại những câu chuyện, truyền tải thông điệp hoặc giá trị thông qua nghệ thuật kể chuyện. Không chỉ vậy, những câu chuyện còn được kể qua hình ảnh vẽ trên hang động, những bài hát dân gian và sau này là các bản in sách cổ. Ngày nay, sự phát triển của phương tiện truyền thông đại chúng càng giúp Storytelling trở nên phổ biến hơn.

2. Storytelling Khác Gì Content Marketing?

Mặc dù Storytelling là một phần không thể thiếu của Content Marketing, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ rệt. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa hai khái niệm này:

Tiêu chí	Storytelling	Content Marketing
Mục tiêu	Truyền tải thông điệp qua câu chuyện đầy cảm xúc	Cung cấp thông tin, kiến thức và giá trị hữu ích cho khách hàng
Phương thức	Sử dụng ngôn từ, hình ảnh, âm thanh để kể chuyện	Kết hợp nhiều hình thức nội dung: bài viết, video, infographics
Đối tượng	Nhắm vào cảm xúc, tâm lý người nghe	Nhắm vào nhu cầu thông tin và giải quyết vấn đề của khách hàng
Trọng tâm	Tạo kết nối, cảm hứng và truyền cảm hứng	Cung cấp kiến thức, giải pháp và thông tin cụ thể
Thời gian hiệu quả	Hiệu ứng cảm xúc lan tỏa dài hạn	Mang lại giá trị ngắn hạn và dài hạn thông qua kiến thức cung cấp
Mục đích chính	Xây dựng dòng cảm xúc và kết nối bền vững	Thúc đẩy hành động mua sắm hoặc tương tác thông qua thông tin chất lượng

Như vậy, trong khi Content Marketing tập trung vào việc cung cấp kiến thức và thông tin một cách chi tiết, Storytelling lại đi sâu vào việc khai thác cảm xúc, tạo nên câu chuyện có sức lan tỏa mạnh mẽ và gắn kết lòng người một cách tự nhiên.

3. Lợi Ích Của Storytelling

Mỗi câu chuyện kể đều có thể tạo ra những tác động tích cực, giúp các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tạo dựng mối liên kết với nhóm đối tượng mục tiêu một cách mạnh mẽ và sâu sắc hơn.

3.1. Tạo Cảm Hứng Và Ý Tưởng Mới

Storytelling có sức mạnh kích thích sự sáng tạo, truyền cảm hứng và khơi gợi ý tưởng mới. Những câu chuyện độc đáo giúp các nhà sáng tạo nội dung tìm kiếm góc nhìn mới và khám phá những cách tiếp cận khác biệt, giải quyết vấn đề thiếu ý tưởng. Về phía người nghe, họ có thể cảm thấy được thúc đẩy để áp dụng những ý tưởng đó vào cuộc sống thường ngày.

3.2. Thu Hút Sự Đồng Cảm

Một câu chuyện chân thành và đầy cảm xúc sẽ dễ dàng chạm đến trái tim người nghe, từ đó tạo dựng sự đồng cảm. Chẳng hạn như những bài Storytelling hay về hành trình vượt khó của founder (nhà sáng lập) có thể giúp người nghe hiểu rõ hơn về giá trị cốt lõi của thương hiệu. Khi khách hàng cảm nhận được sự thật thà và chân thành, họ sẽ dễ dàng hơn trong việc xây dựng mối quan hệ lâu dài và tin tưởng vào sản phẩm hoặc dịch vụ mà thương hiệu cung cấp.

3.3. Truyền Thông Và Quảng Bá Thương Hiệu

Việc sử dụng Storytelling trong truyền thông hay quảng cáo giúp nội dung trở nên dễ tiếp cận và hấp dẫn hơn. Các câu chuyện không chỉ khiến người xem cảm thấy gần gũi mà còn tạo nên sự tin tưởng vào thông điệp mà thương hiệu muốn truyền tải. Một ví dụ điển hình là chiến dịch “It Starts With A Swipe” (tạm dịch: Mọi chuyện bắt đầu từ một cú vuốt) của Tinder.

Chiến dịch “It Starts With A Swipe” của Tinder

Trong chiến dịch này, Tinder không chỉ quảng bá tính năng “swipe” mà còn kể câu chuyện về những cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc, những mối quan hệ mới mẻ bắt đầu từ những lần quẹt phải trên màn hình điện thoại. Câu chuyện này không chỉ làm nổi bật tính năng của ứng dụng mà còn khiến người xem cảm nhận được giá trị thực sự của việc kết nối với những người xung quanh, qua đó tăng cường lòng tin vào thương hiệu Tinder.

3.4. Tạo Lợi Thế Cạnh Tranh

Storytelling giúp doanh nghiệp nổi bật trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt. Khi doanh nghiệp kể về giá trị cốt lõi, sứ mệnh, và tầm nhìn qua những câu chuyện độc đáo, thương hiệu sẽ tạo ra sự khác biệt rõ rệt. Chẳng hạn, câu chuyện về quá trình hình thành sản phẩm hay dịch vụ sẽ giúp khách hàng cảm nhận được sự tận tâm, qua đó nâng cao vị thế của thương hiệu trên thị trường và khiến nó trở nên khó quên.

3.5. Tăng Lòng Trung Thành Của Khách Hàng

Storytelling không chỉ giúp gắn kết mối quan hệ giữa doanh nghiệp và khách hàng mà còn có tác dụng trong nội bộ công ty. Khi nhân viên hiểu rõ hơn về mục tiêu chung và các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp qua các câu chuyện truyền cảm hứng, họ sẽ cảm thấy được động viên và có thêm động lực để cống hiến. Đây là nền tảng để tạo nên một môi trường làm việc tích cực, đoàn kết và hiệu quả.

4. Các Dạng Storytelling Phổ biến

Storytelling có nhiều hình thức khác nhau, mỗi hình thức lại có đặc trưng riêng phù hợp với mục tiêu và đối tượng khác nhau.

4.1. Brand Storytelling

Brand Storytelling là cách thương hiệu chia sẻ về hành trình hình thành, giá trị cốt lõi, tầm nhìn và sứ mệnh của mình. Những câu chuyện xoay quanh giai đoạn khởi đầu hay trận chiến vượt khó giúp thương hiệu khắc sâu bản sắc riêng trong tâm trí khách hàng. Không chỉ tạo cảm giác gần gũi và đáng tin cậy, Brand Storytelling còn đóng vai trò như một chất keo gắn kết, truyền cảm hứng cho đội ngũ nhân viên nội bộ.

4.2. Digital Storytelling

Digital Storytelling là gì? Đây là hình thức kể chuyện trên các nền tảng số như website, mạng xã hội, video, podcast hay blog. Nhờ kết hợp linh hoạt giữa văn bản, hình ảnh, âm thanh và video, Digital Storytelling giúp câu chuyện trở nên sinh động và dễ tiếp cận hơn với khách hàng. Hình thức này không chỉ lan tỏa thông điệp mà còn tạo điều kiện để thương hiệu tương tác trực tiếp với người xem, từ đó nâng cao mức độ kết nối và mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng tiềm năng.

4.3. Data Storytelling

Data Storytelling giúp truyền tải thông điệp một cách thuyết phục thông qua việc phân tích và trình bày dữ liệu có chọn lọc. Khi dữ liệu được tổ chức mạch lạc và gắn với yếu tố cảm xúc, nó trở thành một câu chuyện rõ ràng và dễ hiểu, hỗ trợ hiệu quả cho việc ra quyết định. Hình thức này được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực như kinh doanh, tài chính, nhân sự và tuyển dụng để đưa ra các luận điểm đáng tin cậy và giàu sức nặng.

4.4. Visual Storytelling

Visual Storytelling sử dụng hình ảnh, video, biểu đồ và các yếu tố trực quan khác để truyền tải thông điệp một cách nhanh chóng và thu hút. Trong thời đại người dùng dễ bị quá tải thông tin, hình thức kể chuyện bằng hình ảnh giúp thương hiệu tạo ra dấu ấn mạnh mẽ hơn. Các lĩnh vực như quảng cáo, truyền thông xã hội hay nội dung đa phương tiện thường tận dụng Visual Storytelling để tăng độ nhận diện và tối ưu hiệu quả truyền thông.

5. Các Nguyên Tắc Cốt Lõi Của Storytelling

Để câu chuyện khi được kể một cách hiệu quả, việc nắm vững các nguyên tắc cốt lõi là vô cùng quan trọng. Những nguyên tắc quan trọng nhất được tóm tắt trong mô hình GREAT trong bảng dưới đây:

Nguyên tắc	Mô tả
Glue	Tạo ra mối liên hệ chặt chẽ với người nghe thông qua sự đồng cảm và trải nghiệm cá nhân.
Reward	Mang lại những lợi ích hoặc phần thưởng cuối câu chuyện, không chỉ về mặt vật chất mà còn là cảm xúc, kiến thức.
Emotion	Gợi lên cảm xúc mạnh mẽ để tạo ấn tượng sâu sắc, khiến người nghe không thể quên.
Authentic	Đảm bảo câu chuyện dựa trên sự thật, kinh nghiệm thực tế và giá trị cốt lõi của sản phẩm/dịch vụ.
Target	Xác định rõ mục tiêu và đối tượng để xây dựng câu chuyện phù hợp, đạt hiệu quả truyền tải.

6. Hướng Dẫn Xây Dựng Content Storytelling Hấp Dẫn

Để kể được một câu chuyện hấp dẫn và gây ấn tượng, bạn cần tuân thủ một số bước cơ bản dưới đây.

Ứng dụng Storytelling trong marketing giúp truyền tải thông điệp hiệu quả và sáng tạo

6.1. Chọn Nội Dung Phù Hợp

Trước khi bắt đầu kể chuyện, bạn cần xác định rõ đối tượng mục tiêu và thông điệp mà thương hiệu muốn truyền tải. Nội dung nên xoay quanh những vấn đề thực tế mà khách hàng đang quan tâm, đồng thời phản ánh giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Ví dụ, nếu thương hiệu của bạn hướng đến lối sống xanh, hãy kể những câu chuyện về sự thay đổi tích cực từ việc sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường.

6.2. Xác Định Góc Nhìn

Việc lựa chọn đúng góc nhìn giúp câu chuyện trở nên chân thực và dễ đồng cảm. Tùy thuộc vào mục tiêu chiến dịch, bạn có thể kể từ góc nhìn của khách hàng, nhân viên, thương hiệu hoặc một bên thứ ba. Khi đặt mình vào vị trí người nghe, bạn sẽ dễ dàng chọn cách truyền tải phù hợp và chạm đến cảm xúc của họ. Một câu chuyện từ góc nhìn của khách hàng từng trải nghiệm dịch vụ sẽ mang lại cảm giác chân thật và gần gũi hơn.

6.3. Xây Dựng Cốt Truyện

Một câu chuyện hấp dẫn cần có cấu trúc rõ ràng: mở đầu giới thiệu nhân vật và bối cảnh, sau đó phát triển xung đột, đẩy lên cao trào và kết thúc bằng cách giải quyết vấn đề. Cốt truyện càng logic và cảm xúc càng mạnh thì khả năng giữ chân người đọc càng cao. Hãy để nhân vật chính trải qua hành trình với những thay đổi cụ thể, giúp người nghe cảm nhận được giá trị mà thương hiệu mang lại.

6.4. Khai Thác Những Điều Sâu Xa (Insight)

Đừng dừng lại ở bề nổi của vấn đề. Hãy tìm hiểu thật kỹ insight – những điều người tiêu dùng không nói ra nhưng lại ảnh hưởng lớn đến hành vi của họ. Một câu chuyện phản ánh đúng mong muốn hoặc nỗi lo sâu xa sẽ dễ dàng tạo nên kết nối cảm xúc mạnh mẽ. Ví dụ, một thương hiệu sữa có thể kể câu chuyện về nỗi lo của người mẹ khi chọn dinh dưỡng cho con thay vì chỉ nói về thành phần sản phẩm.

6.5. Sử Dụng Dẫn Chứng Thuyết Phục

Để tăng độ tin cậy cho câu chuyện, bạn nên bổ sung các dẫn chứng cụ thể như số liệu thống kê, phản hồi tích cực từ khách hàng hay giải thưởng mà doanh nghiệp đạt được. Những minh chứng thực tế này giúp câu chuyện trở nên rõ ràng và thuyết phục hơn. Khi người đọc nhìn thấy kết quả cụ thể, họ sẽ có thêm lý do để tin tưởng vào thương hiệu.

6.6. Tạo Ra “Anh Hùng” Của Câu Chuyện

Trong Storytelling, “anh hùng” là trung tâm của câu chuyện. Anh hùng là người mang lại thay đổi hoặc vượt qua thử thách. Đó có thể là khách hàng đạt được kết quả tích cực sau khi sử dụng sản phẩm, nhân viên nỗ lực đổi mới, hoặc chính thương hiệu đang giải quyết một vấn đề xã hội. Việc xây dựng hình ảnh anh hùng truyền cảm hứng giúp người nghe dễ liên hệ với câu chuyện và ghi nhớ thương hiệu lâu dài.

7. Những Điều Cần Chú Ý Khi Ứng Dụng Storytelling

Dưới đây là những lưu ý quan trọng khi áp dụng Storytelling vào nội dung truyền thông để giúp bạn truyền tải thông điệp hiệu quả hơn

7.1. Tận Dụng Sức Mạnh Của Multimedia

Storytelling trong thời đại số cần tận dụng triệt để sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh, video, đồ họa và văn bản. Multimedia giúp câu chuyện trở nên sinh động, dễ tiếp cận và truyền tải thông tin rõ ràng hơn. Khi các giác quan được kích hoạt đồng thời, người xem dễ ghi nhớ và bị cuốn hút bởi trải nghiệm đa giác quan. Ví dụ, một video ngắn về hành trình khách hàng sử dụng sản phẩm có thể hiệu quả hơn nhiều lần so với một bài viết đơn thuần.

7.2. Tránh Kết Thúc Với Bài Học Răn Dạy

Một kết thúc mang tính gợi mở thường tạo ra ấn tượng tích cực và để lại dư âm dài lâu hơn so với một cái kết áp đặt suy nghĩ. Khi người đọc được tự do cảm nhận và rút ra ý nghĩa riêng, họ sẽ cảm thấy được tôn trọng và dễ đồng cảm với câu chuyện hơn. Việc kết lại một câu chuyện nên nhẹ nhàng, tự nhiên, khơi gợi suy ngẫm thay vì giáo điều.

7.3. Tận Dụng Nội Dung Do Người Dùng Tạo (UGC)

UGC hay các bài đăng, hình ảnh hoặc video do người tiêu dùng chia sẻ trên mạng xã hội là chất liệu quý giá cho Storytelling. Những nội dung này thường mộc mạc, chân thật và dễ tạo lòng tin. Khi bạn tích hợp chúng vào câu chuyện thương hiệu, người xem sẽ cảm thấy sự gần gũi, giống như được nghe từ một người bạn thay vì một doanh nghiệp. Một hình ảnh đơn giản từ khách hàng cũng có thể trở thành điểm khởi đầu cho một câu chuyện lan tỏa mạnh mẽ.

8. Ví Dụ Về Storytelling Thành Công

Việc ứng dụng Storytelling đã được minh họa qua nhiều chiến dịch hiệu quả trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu

8.1. Biti’s – “Đi Để Trở Về”

Biti’s cùng chiến dịch “Đi để trở về” đã khéo léo khai thác hành trình của người trẻ xa quê, nỗi nhớ gia đình và giá trị của sự đoàn tụ. Qua cảnh quay trên những cung đường về quê, âm nhạc giàu cảm xúc và hình ảnh đoàn tụ ấm áp, chiến dịch không chỉ khiến người xem nhớ về thương hiệu mà còn cảm nhận sâu sắc giá trị gia đình. Hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội đã chứng minh sức mạnh của Storytelling khi gắn kết cảm xúc và tăng độ nhận diện cho Biti’s.

Biti’s và chuỗi chiến dịch “Đi để trở về”

8.2. Apple – “Think Different”

Một ví dụ điển hình về Storytelling trong lĩnh vực Công nghệ là chiến dịch “Think Different” (tạm dịch: Nghĩ khác) của Apple. Thay vì tập trung giới thiệu sản phẩm, Apple lựa chọn kể về những con người dám khác biệt và tạo ra dấu ấn trong lịch sử. Qua đó, thương hiệu tự định vị là lựa chọn của những cá nhân sáng tạo, tiên phong. Chiến dịch không chỉ tạo ra kết nối cảm xúc sâu sắc mà còn góp phần vực dậy hình ảnh Apple, đưa công ty vượt qua giai đoạn khó khăn.

Chiến dịch “Think Different” của Apple

8.3. Spotify – “Spotify Wrapped”

Trong vài năm trở lại đây, “Spotify Wrapped” đã trở thành một chiến dịch thường niên mang tính biểu tượng của Spotify, góp phần thu hút hàng trăm triệu người dùng và thúc đẩy doanh thu quảng cáo tăng trưởng mạnh mẽ. Đây là bản tổng hợp cá nhân hóa, được tạo dựa trên dữ liệu nghe nhạc suốt cả năm, phản ánh rõ ràng thói quen và sở thích âm nhạc của từng người.

Năm 2023, với khẩu hiệu “Wrapped Or It Didn’t Happen”, Spotify đã khéo léo áp dụng phương pháp Data Storytelling, biến những con số tưởng chừng khô khan thành các câu chuyện dí dỏm và gần gũi với người dùng. Ví dụ, từ thông tin bài hát “Single Soon” (nói về một cô gái sau khi chia tay) đạt hơn 78 triệu lượt nghe, Spotify đã kết nối con số này với thực tế “Người dùng đã tạo hơn 228 playlist có tên “Dump Him” (tạm dịch: Chia tay anh ta đi) và sẽ sớm độc thân”. Đây là một cách hài hước để nhấn mạnh mức độ phổ biến của ca khúc và xu hướng nghe nhạc mang tính cá nhân, cảm xúc của công chúng.

Bảng quảng cáo trong chiến dịch Spotify Wrapped 2023

9. Ứng Dụng Storytelling Trong Tuyển Dụng

Khi tìm việc, ứng viên có thể áp dụng Storytelling để tạo dấu ấn sâu sắc trong mắt nhà tuyển dụng. Đối với CV, thay vì chỉ liệt kê kinh nghiệm và kỹ năng, ứng viên có thể kể lại những câu chuyện về quá trình phát triển nghề nghiệp, những thử thách đã vượt qua và các thành tựu đạt được. Ví dụ, thay vì chỉ viết “tôi đã quản lý dự án marketing”, hãy kể về một dự án cụ thể mà bạn đã thực hiện, những khó khăn gặp phải và cách bạn giải quyết để mang lại kết quả tích cực.

Trong thư xin việc, ứng viên có thể dùng Storytelling để kể về động lực, đam mê và lý do tại sao họ chọn công ty và vị trí này. Việc chia sẻ một câu chuyện cá nhân, ví dụ về những trải nghiệm liên quan đến ngành nghề hoặc tầm nhìn nghề nghiệp, giúp nhà tuyển dụng cảm nhận được sự phù hợp và cam kết của ứng viên với công việc.

Trong phỏng vấn, ứng viên có thể tiếp tục sử dụng Storytelling để trả lời câu hỏi về kinh nghiệm làm việc, cách giải quyết vấn đề hoặc làm việc nhóm. Những câu chuyện thực tế sẽ khiến người nghe dễ dàng hình dung được khả năng và giá trị mà ứng viên có thể mang lại cho công ty.

Vậy là JobsGO vừa cùng bạn tìm hiểu Storytelling là gì? Storytelling giữ vai trò quan trọng trong truyền tải thông điệp, kết nối cảm xúc và xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng cũng như người nghe. Mong rằng bài viết trên hữu ích với bạn.

Câu hỏi thường gặp

1. Storytelling Có Chỉ Dành Cho Doanh Nghiệp Lớn Hay Thương Hiệu Nổi Tiếng Không?

Không, storytelling có thể áp dụng cho mọi quy mô doanh nghiệp và cá nhân để tạo kết nối cảm xúc.

2. Những Sai Lầm Phổ Biến Nào Cần Tránh Khi Áp Dụng Storytelling?

Tránh việc kể chuyện không chân thật, thiếu sự kết nối cảm xúc và không nhắm đúng đối tượng khách hàng.

3. Storytelling Trong Rap Là Gì?

Storytelling trong Rap là cách nghệ sĩ kể những câu chuyện qua lời bài hát, thường là về cuộc sống, trải nghiệm cá nhân hoặc vấn đề xã hội.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)