Ngành Lưu Trữ Học Là Gì? Những Điều Bạn Cần Biết Về Ngành Học Này

Có bao giờ bạn thắc mắc ai là người quản lý hàng triệu tài liệu quan trọng trong các tổ chức lớn không? Đó là các chuyên gia trong ngành lưu trữ học. Vậy lưu trữ học là gì? Hãy cùng JobsGo tìm hiểu về ngành lưu trữ học để khám phá vai trò và cơ hội nghề nghiệp mà ngành học mang lại.

1. Ngành Lưu Trữ Học Là Gì?

Lưu trữ học là một ngành khoa học chuyên về việc quản lý, bảo quản và khai thác tài liệu lưu trữ. Tài liệu lưu trữ bao gồm những hồ sơ, giấy tờ, dữ liệu được tạo ra hoặc thu thập trong quá trình hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân. Đây là những tài liệu có giá trị về mặt pháp lý, lịch sử, kinh tế hoặc văn hóa.

2. Mục Tiêu Đào Tạo Ngành Lưu Trữ Học

Mục tiêu đào tạo ngành lưu trữ học là cung cấp cho sinh viên những kiến thức, kỹ năng để xử lý hiệu quả các nhiệm vụ liên quan đến quản lý và bảo quản tài liệu.

• Trang bị cho sinh viên các kỹ năng cần thiết để tổ chức, phân loại và quản lý tài liệu hiệu quả, bao gồm cả tài liệu giấy, kỹ thuật số.
• Phát triển khả năng phân tích và đánh giá giá trị của tài liệu để quyết định về việc bảo quản hay loại bỏ.
• Hướng dẫn sinh viên về các quy định pháp lý liên quan đến lưu trữ thông tin, bao gồm cả tiêu chuẩn bảo mật và yêu cầu về việc lưu giữ hồ sơ.
• Giới thiệu các công cụ và phần mềm quản lý tài liệu, giúp sinh viên có khả năng áp dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình lưu trữ.
• Cung cấp cơ hội thực hành cũng như nghiên cứu thực tế thông qua các dự án, thực tập và hợp tác với các tổ chức để áp dụng lý thuyết vào thực tiễn.

3. Ngành Lưu Trữ Học Học Những Gì?

Dưới đây là các môn học chính trong ngành lưu trữ học:

• Nguyên lý lưu trữ: Giới thiệu các khái niệm cơ bản về lưu trữ tài liệu, cách tổ chức, phân loại và quản lý thông tin.
• Quản lý tài liệu và hồ sơ: Nghiên cứu các phương pháp quản lý tài liệu, từ việc tạo lập, duy trì hồ sơ đến việc lưu trữ và xử lý thông tin.
• Bảo quản tài liệu và hồ sơ: Tập trung vào kỹ thuật bảo quản tài liệu, các phương pháp bảo vệ chống hư hỏng, mất mát và sự thay đổi của tài liệu theo thời gian.
• Công nghệ thông tin trong lưu trữ: Tìm hiểu công cụ và phần mềm quản lý tài liệu, hệ thống lưu trữ điện tử, công nghệ số.
• Luật và quy định về lưu trữ: Nghiên cứu quy định pháp lý liên quan đến lưu trữ tài liệu, bao gồm bảo mật thông tin và các yêu cầu pháp lý về lưu giữ hồ sơ.
• Lưu trữ kỹ thuật số: Khám phá các phương pháp và công nghệ lưu trữ dữ liệu điện tử, kỹ thuật sao lưu, phục hồi dữ liệu.
• Kỹ năng phân tích và đánh giá tài liệu: Phát triển khả năng phân tích và đánh giá giá trị của tài liệu để quyết định về việc lưu trữ hay loại bỏ.
• Quản lý dự án lưu trữ: Học cách quản lý các dự án lưu trữ, từ lập kế hoạch đến triển khai và giám sát.

Ngoài ra, sinh viên cũng có cơ hội tham gia thực tập và nghiên cứu thực tế tại các tổ chức lưu trữ, từ đó áp dụng những kiến thức lý thuyết vào công việc thực tiễn.

4. Ngành Lưu Trữ Học Thi Khối Nào?

Ngành lưu trữ học thường tuyển sinh dựa trên các khối thi sau:

• Khối A00: Toán, Vật lý, Hóa học.
• Khối A01: Toán, Vật lý, Tiếng Anh.
• Khối C00: Văn, Sử, Địa.
• Khối C03: Toán, Văn, Sử.
• Khối C04: Toán, Văn, Địa.
• Khối D01: Toán, Văn, Tiếng Anh.
• Khối D14: Văn, Sử, Tiếng Anh.
• Khối D78: Ngữ văn, Tiếng Anh, Khoa học xã hội.

5. Ngành Lưu Trữ Học Học Trường Nào? Điểm Chuẩn Bao Nhiêu?

Hiện nay, trên cả nước có 4 trường đại học đào tạo ngành lưu trữ học. Dưới đây là danh sách các trường cùng với mức điểm chuẩn:

6. Ngành Lưu Trữ Học Có Được Ưa Chuộng?

Ngành lưu trữ học đang dần trở nên được ưa chuộng, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu về quản lý và bảo quản thông tin ngày càng tăng cao. Sự phát triển của công nghệ thông tin cùng với sự quan trọng của việc lưu trữ dữ liệu trong các tổ chức, doanh nghiệp đã làm cho ngành này càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

Mặc dù không phải là một ngành quá phổ biến, nhưng lưu trữ học thu hút sự quan tâm của nhiều bạn trẻ bởi tiềm năng việc làm ổn định và cơ hội thăng tiến trong các lĩnh vực như quản lý hồ sơ, bảo mật thông tin, quản lý tài liệu số. Bên cạnh đó, những ai yêu thích công việc mang tính hệ thống, có trách nhiệm với việc bảo vệ thông tin quan trọng sẽ thấy ngành này rất phù hợp với mình.

7. Tố Chất Cần Có Để Theo Đuổi Ngành Lưu Trữ Học

Để biết liệu bạn có phù hợp với ngành lưu trữ học hay không, bạn nên tự đánh giá mình dựa trên các tố chất sau:

7.1 Tỉ Mỉ Và Chú Trọng Đến Chi Tiết

Trong ngành lưu trữ học, từng tài liệu cần được xử lý với độ chính xác cao. Mỗi bước từ phân loại, sắp xếp cho đến bảo quản đều cần sự cẩn thận tuyệt đối. Bạn phải có khả năng quan sát kỹ lưỡng và chú ý đến từng chi tiết nhỏ để tránh những sai sót không mong muốn, như việc bị nhầm lẫn.

7.2 Kiên Nhẫn Và Khả Năng Làm Việc Dưới Áp Lực

Quá trình lưu trữ có thể kéo dài và đòi hỏi sự kiên trì, đặc biệt khi xử lý các tài liệu có giá trị lịch sử hoặc tính phức tạp cao. Khả năng làm việc dưới áp lực, đặc biệt khi phải xử lý khối lượng công việc lớn, đáp ứng các yêu cầu khẩn cấp là một yếu tố rất quan trọng.

7.3 Kỹ Năng Phân Tích Và Đánh Giá Tài Liệu

Bạn cần có khả năng xác định giá trị của các tài liệu để quyết định những tài liệu nào nên được lưu trữ lâu dài và những tài liệu nào có thể loại bỏ. Việc này yêu cầu hiểu biết sâu về các tiêu chuẩn lưu trữ, cùng với khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác dựa trên thông tin có sẵn.

7.4 Khả Năng Giao Tiếp Và Phối Hợp Nhóm

Lưu trữ học không chỉ làm việc độc lập mà còn phải hợp tác với nhiều phòng ban, đồng nghiệp khác. Kỹ năng giao tiếp rõ ràng và hiệu quả sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý cũng như lưu trữ tài liệu.

8. Học Ngành Lưu Trữ Học Ra Làm Gì?

Học lưu trữ học ra làm gì? Sinh viên sau khi tốt nghiệp có thể đảm nhận nhiều vị trí khác nhau trong lĩnh vực lưu trữ, quản lý thông tin và tài liệu. Dưới đây là các công việc mà bạn có thể theo đuổi:

8.1 Chuyên Viên Lưu Trữ Tài Liệu Tại Các Cơ Quan Nhà Nước

Với vai trò này, bạn phải chịu trách nhiệm tổ chức, bảo quản và quản lý các tài liệu của cơ quan. Công việc liên quan đến việc tổ chức hồ sơ, tài liệu theo một hệ thống logic, đồng thời đảm bảo an toàn cũng như bảo mật thông tin. Ngoài ra, bạn cũng sẽ hỗ trợ các bộ phận khác trong việc tra cứu, sử dụng tài liệu khi cần thiết, đảm bảo việc lưu trữ tài liệu tuân thủ các quy định pháp luật, chuẩn mực quốc gia.

8.2 Quản Lý Dữ Liệu Và Tài Liệu Tại Các Doanh Nghiệp Tư Nhân 

Trong môi trường doanh nghiệp, công việc của bạn tập trung vào việc quản lý và lưu trữ các hồ sơ quan trọng của công ty, bao gồm hợp đồng, tài liệu tài chính, báo cáo cùng các tài liệu nội bộ khác. Bạn cần thiết lập các hệ thống lưu trữ để đảm bảo dữ liệu được truy cập dễ dàng và bảo mật, đồng thời chắc chắn rằng thông tin này luôn sẵn sàng cho việc kiểm tra hoặc tham chiếu khi cần. Khả năng quản lý thông tin hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động trơn tru, tuân thủ các yêu cầu pháp lý.

8.3 Chuyên Viên Quản Lý Thư Viện Và Tài Liệu Số

Với sự phát triển của công nghệ, nhu cầu về quản lý tài liệu số ngày càng tăng. Trong vai trò này, bạn làm việc với các hệ thống lưu trữ kỹ thuật số, quản lý và bảo quản tài liệu dưới dạng điện tử. Công việc cụ thể như chuyển đổi tài liệu giấy sang định dạng số, tổ chức, sắp xếp các tài liệu số một cách khoa học để đảm bảo rằng các tài liệu này có thể được truy cập dễ dàng mà vẫn đảm bảo an toàn. Bạn cũng có thể hỗ trợ người dùng trong việc tìm kiếm cũng như sử dụng tài liệu số hiệu quả.

8.4 Chuyên Viên Bảo Quản Tài Liệu Tại Bảo Tàng Và Viện Nghiên Cứu

Các tổ chức như bảo tàng hoặc viện nghiên cứu, bạn sẽ làm việc với các tài liệu lịch sử, văn hóa hoặc nghiên cứu có giá trị lớn. Nhiệm vụ của bạn bao gồm bảo quản các tài liệu này để chúng không bị hư hại theo thời gian, đồng thời thiết lập các điều kiện lưu trữ tối ưu như kiểm soát độ ẩm, ánh sáng và nhiệt độ. Bạn được tham gia vào việc lập kế hoạch cho việc số hóa các tài liệu quý giá để bảo tồn chúng trong thời gian dài.

8.5 Giảng Viên Hoặc Nhà Nghiên Cứu Về Lưu Trữ Học

Nếu bạn đam mê nghiên cứu hoặc giảng dạy, bạn có thể theo đuổi con đường học thuật. Công việc của bạn là giảng dạy các môn học liên quan đến lưu trữ học tại các trường đại học hoặc cao đẳng. Ngoài ra, bạn có thể tham gia vào các dự án nghiên cứu nhằm phát triển, cải tiến các phương pháp lưu trữ, bảo quản tài liệu, đóng góp vào sự phát triển của ngành. Công việc này đòi hỏi bạn phải luôn cập nhật những kiến thức mới nhất và có khả năng truyền đạt hiệu quả cho sinh viên.

Ngành lưu trữ học là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, là người gìn giữ ký ức tập thể của xã hội. Ngành này giữ vai trò thiết yếu trong mọi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, giúp duy trì sự ổn định và hiệu quả trong các hoạt động hành chính. Hiểu được ngành lưu trữ học là gì, bạn có thể sẽ tìm thấy con đường sự nghiệp đầy hứa hẹn và ý nghĩa.

Câu hỏi thường gặp

1. Công Nghệ Ảnh Hưởng Đến Lưu Trữ Học Như Thế Nào?

Công nghệ giúp số hóa dữ liệu, tăng cường khả năng truy cập và bảo quản thông tin hiệu quả hơn.

2. Lưu Trữ Học Có Cần Phải Tuân Theo Các Quy Định Pháp Luật Không?

Có, ngành lưu trữ học phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật liên quan đến bảo mật và bảo quản tài sản.

3. Mức Lương Của Chuyên Viên Lưu Trữ Học Là Bao Nhiêu?

Mức lương trung bình của chuyên viên lưu trữ học thường dao động từ 7-15 triệu, tùy vào kinh nghiệm và vị trí.

4. Chuyên Ngành Văn Thư Lưu Trữ Là Gì?

Chuyên ngành văn thư lưu trữ tập trung vào việc quản lý, bảo quản và tổ chức tài liệu, hồ sơ để đảm bảo thông tin được lưu trữ hiệu quả, dễ dàng truy cập khi cần thiết.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)

Chia sẻ bài viết này trên: