Nhiều người nghĩ rằng các công việc Freelancer (những công việc tự do) thường sẽ thoải mái hơn những người làm trong một công ty, doanh nghiệp nào đó. Bởi công việc này không bị gò bó về mặt thời gian và không chịu sức ép từ cấp trên. Vì suy nghĩ này nên nhiều người lựa chọn nghỉ việc để trở thành một Freelancer. Tuy nhiên, công việc nào cũng có cái khó riêng của nó.
Áp lực với công việc chuyên viên PR cho một công ty nước ngoài, chị Hà Lê (29 tuổi) sau 3 năm làm việc đã quyết định xin nghỉ việc và tự lập một trang fanpage bán bánh và thức ăn chay cho riêng mình.
Mọi người khi nhìn vào đều nghĩ công việc của chị Lê rất nhàn hạ, chỉ cần ở nhà làm việc cũng có thể kiếm ra tiền, muốn đi đâu thì đi…. Tuy nhiên, công việc này không màu “hường” như chúng ta vẫn thường nghĩ.
“Ban đầu tôi thấy hào hứng, còn chảnh nữa vì nghĩ mình không phải đi làm công ty, thích làm bánh thì làm, không thích thì nghỉ vài bữa cũng chẳng sao”. Nhưng sau khoảng 1 năm làm việc, Lê nhận ra mặt hàng này ngày càng cạnh tranh. Việc chiều lòng và duy trì nguồn khách hàng thân thiết cũng không đơn giản.
“Nhiều người cũng mở các fanpage với nội dung tương tự. Nếu tôi tùy ý nghỉ bán ngày có khi sẽ mất khách. Hai ngày tôi đi mua nguyên liệu một lần. Ngày nào cũng làm từ sáng tới xế chiều mới xong các loại bánh, rau câu, đồ sấy… Lưng tôi giờ đau nhức như người già vậy”, Lê chia sẻ.
“Bế quan tỏa cảng” – làm việc ở nhà đồng nghĩa với việc mất dần đi các mối quan hệ bạn bè và đồng nghiệp trước kia. Bởi một phần người là Freelancer ít có nhiều thời gian để ra ngoài. Hơn nữa, công việc này cũng khiến nhiều người lo ngại về tương lai và sự bấp bênh trong công việc.
Thúy tâm sự: “Thật ra làm việc kiểu như tôi cũng thú vị, thoải mái giờ giấc, không phải đi đâu xa xôi. Nhưng đôi lúc thấy cô đơn vì cứ thui thủi một mình. Tôi cũng muốn thay đổi, nhưng lại nghĩ giờ mà đi làm ở công ty thì oải lắm”.
Một trường hợp khác cũng nghỉ việc tại một công ty thiết kế web để làm công việc tự do chia sẻ “Tôi chuyên thiết kế web, không lo không có việc, dù phải mất một thời gian dài trên các trang rao vặt để tìm dự án, rồi nhờ bạn bè giới thiệu…”, Tuy nhiên, sau một thời gian thích ứng thì họ nhận ra mối quan hệ giữa mình với khách hàng cũng khổ sở không kém những người đi làm công ty. Việc chiều theo ý khách hàng và thuyết phục họ không phải là điều dễ dàng.
“Có web tôi phải làm lại mấy lần, có khi còn bị quỵt tiền công, bị chơi xấu trên Facebook. Thức cả đêm để làm cho kịp cũng không phải là chuyện lạ. Thời gian cũng không thoải mái lắm đâu, đã nhận việc là phải tập trung không còn hơi sức lo chuyện khác”.
Freelancer – công việc của sự nhàm chán và cô đơn?
Làm tự do đem lại thu nhập khá và được làm việc tự do ở một số phương diện thời gian,…. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ không được đóng bảo hiểm, không có lương cố định, không có thưởng….
“Bạn bè thường nói tôi làm vậy chắc rảnh lắm. Nhiều khi tôi phải chạy cho xong dự án nên không thể đi đám cưới bạn hoặc họp lớp. Nhiều khi mấy tuần không nhận được dự án nào ưng ý, thì phải ăn mì tôm cả tháng”
Đã lựa chọn, phải thích ứng
Dù chọn lựa gắn bó với công ty hay trở thành Freelancer, bạn cũng phải vững tin với lựa chọn đó. Mỗi công việc sẽ có những điểm thú vị khiến bạn nhận ra lựa chọn của mình là đúng đắn.
“Làm thợ chụp ảnh cũng có cái hay của nó. Mình được đi du lịch ké, lâu ngày tay nghề chụp và chỉnh sửa ảnh tốt hơn. Tuy nhiên, không ít lần hụt hẫng vì bị khách phàn nàn, rồi sự cố trong buổi chụp, máy ảnh giở chứng… nhưng mình phải cố gắng giải quyết để sống với công việc mình thích”.
Chị Nguyễn Phương Trang (39 tuổi), làm việc ở một công ty tín dụng quyết định nghỉ việc để ở nhà chăm sóc con nhỏ và dạy yoga. Việc làm Freelancer giúp chị có nhiều thời gian cho con và cho gia đình của mình.
Nếu biết thích ứng, buông bỏ những cái không phù hợp thì công việc nào cũng có cái hay. “Không còn quần là áo lượt mỗi ngày tới chỗ làm. Không còn những buổi tám chuyện với đồng nghiệp, rồi cả không khí sôi nổi trên công ty. Nhưng bù lại mỗi ngày tôi vui khi thấy con lớn lên. Việc dạy yoga dần có học viên gắn bó”
Việc nghỉ làm tại các công ty để làm việc tự do không phải là dừng lại mọi đam mê. Biết đâu, sau quyết định đó, bạn nhận ra đam mê của mình không phải là những thứ lúc đầu mà bạn đã chọn.
“Bây giờ tôi thấy đam mê của mình là yoga chứ không phải là tín dụng nữa. Tôi định sau khi con lớn một chút và đi nhà trẻ được. Tôi sẽ học thêm để dạy chuyên nghiệp hơn, nhiều học viên hơn. Nếu thuận lợi tôi sẽ mở một trung tâm yoga” – Chị Trang chia sẻ.
Có niềm tin với chính mình
Khi đã chọn là freelance, bạn cần có niềm tin với chính mình và kiên trì với lựa chọn. Tốt nhất là bạn nên gom góp một khoản vốn nhỏ và tiêu xài tiết kiệm khi mới bắt đầu làm việc tự do. Đừng vì một chút khó khăn, một đôi lần bị khách hàng chỉ trích, bạn bè chê cười… mà nản lòng. Thành công nào cũng có cái giá của nó.
Nếu lựa chọn trở thành Freelancer hoặc tự gây dựng cơ sở kinh doanh thì nên có kiến thức nền, có đam mê. Để tích lũy kinh nghiệm thì bạn nên đi làm trong lĩnh vực đó một thời gian. Nó cũng sẽ giúp bạn mở rộng được thêm nhiều mối quan hệ trong ngành hơn.
Lời khuyên từ các Freelancer
Nhiều Freelancer cho rằng, người mới ra trường nên đi làm ở công ty theo chuyên môn một thời gian. Nếu nhận ra mình muốn thay đổi, phù hợp với công việc tự do hoặc do hoàn cảnh. Bạn trẻ có thể đề nghị được nghỉ không lương một thời gian để tập tành cuộc sống của một Freelancer. Hoặc cũng có thể nhận làm thử một số công việc ngoài giờ. Nếu bản thân yêu thích hoặc xoay xở tốt với công việc này, có hướng phát triển lâu dài thì có thể nghỉ làm ở công ty hiện tại.
Còn bạn mới ra trường nhưng không muốn đi làm cho công ty thì phải suy nghĩ thật kỹ. Trước hết bạn phải nghĩ xem nghề mà mình chọn có đủ thu nhập để nuôi sống mình hay không. Sau đó là các khoản chi phí bỏ ra và thu về có thể giúp bạn tích cóp được một khoản vốn lớn hay không. Cuối cùng là bạn có thực sự tự tin vào chuyên môn, khả năng, hoặc nghề tay trái mà mình có hay không.
Đừng so sánh công việc mình làm với những người có lương cố định. Đừng tủi thân hoặc hối tiếc vì đã chọn làm tự do. Dù làm việc ở đâu thì cũng đều vất vả như nhau. Đừng nghĩ làm Freelancer thì sẽ không con chịu cảnh gò bó hoặc bị ức chế bởi sếp. Freelancer cũng sẽ phải chịu nhiều áp lực từ khách hàng, vì nếu không hoàn thành tốt dự án, có thể họ sẽ không được trả thù lao.
Hoàng Yến
