Layoff Là Gì? Khám Phá 6 Bí Quyết Đối Mặt Khi Bị Layoff

Trong bối cảnh kinh tế biến động, Layoff ngày càng xuất hiện nhiều hơn trên các mặt báo và trong môi trường công sở. Đây không chỉ là nỗi lo của người lao động mà còn là thách thức lớn đối với doanh nghiệp trong việc duy trì hoạt động bền vững. Vậy Layoff là gì, làm thế nào để đối mặt và vượt qua khi bị Layoff? Bài viết này của JobsGO sẽ giúp bạn hiểu những điều này.

1. Layoff Là Gì?

Layoff Là Gì?

Layoff, theo nghĩa đơn giản, là việc doanh nghiệp buộc phải sa thải nhân viên không phải do hiệu suất cá nhân mà do những nguyên nhân khách quan phía bên ngoài. Trong hoàn cảnh hiện nay, những tổ chức đều phải đối mặt với áp lực từ các yếu tố như khủng hoảng kinh tế, nhu cầu cắt giảm chi phí, và thay đổi chiến lược nghiệp vụ. Điều này đồng nghĩa với việc ngay cả những nhân viên giỏi cũng có thể bị ảnh hưởng khi doanh nghiệp cần điều chỉnh quy mô nhân sự.

Dưới đây là 6 nguyên nhân chính dẫn đến Layoff trong năm 2025:

• Khủng hoảng kinh tế: Khi nền kinh tế suy giảm, doanh nghiệp buộc phải cắt giảm chi phí để tồn tại.
• Tái cấu trúc doanh nghiệp: Các công ty có thể thay đổi chiến lược kinh doanh, đặc biệt là sau đại dịch.
• Cắt giảm chi phí: Doanh nghiệp ưu tiên tiết kiệm nguồn lực và tối ưu hóa cơ cấu tổ chức.
• Tuyển dụng dư thừa: Khi doanh nghiệp mở rộng quá mức, sau đó phải thu hẹp quy mô để điều chỉnh cân bằng.
• Lợi nhuận không phù hợp: Mục tiêu kinh doanh không đạt được kỳ vọng cũng là yếu tố dẫn đến việc sa thải nhân viên.
• Thay đổi chiến lược sau đại dịch: Việc chuyển đổi từ cơ chế “tạm thời” sang “chấm dứt hợp đồng” đã làm tăng tính nghiêm trọng của tình trạng Layoff.

Sau đại dịch, Layoff đã được chuyển đổi từ hình thức “tạm thời” sang “chấm dứt hợp đồng”. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới thu nhập mà còn tác động sâu sắc đến tinh thần và sự tự tin của người lao động. Khi doanh nghiệp tiến hành các quyết định cuối cùng này, họ thường xem đó như là giải pháp cuối cùng để cân bằng hệ thống nội bộ và ổn định tài chính sau những biến động.

2. Tình Hình Layoff Hiện Nay

Hiện nay, bối cảnh kinh tế toàn cầu đã trải qua nhiều biến động, cùng với đó là những thách thức khôn lường trong quản lý và điều hành doanh nghiệp. Các tập đoàn lớn trên thế giới đang tiến hành sa thải hàng loạt, tạo nên tình trạng Layoff phổ biến không chỉ ở các nước phát triển mà còn lan tỏa đến thị trường lao động Việt Nam.

2.1. Thị Trường Việc Làm Thế Giới

Trên quy mô toàn cầu, tình hình Layoff đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:

• Lạm phát cao: Khi giá cả tăng cao, chi phí hoạt động của doanh nghiệp cũng tăng theo, buộc họ phải cắt giảm nhân viên để kiểm soát tài chính.
• Chiến tranh và bất ổn địa chính trị: Các yếu tố này tạo ra môi trường kinh doanh không thuận lợi, ảnh hưởng đến tâm lý và chiến lược đầu tư của doanh nghiệp.
• Thị trường chứng khoán bất ổn: Khi các chỉ số tài chính xuống dốc, doanh nghiệp buộc phải điều chỉnh cơ cấu quản lý để giữ vững niềm tin của nhà đầu tư.
• Quản lý nhân sự và kế hoạch tuyển dụng không hiệu quả: Những sai sót trong quản lý nội bộ dẫn đến việc tự động gia tăng chi phí mà không đem lại hiệu quả tương xứng.

Thậm chí, theo báo cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) năm 2024, tỷ lệ thất nghiệp toàn cầu đã tăng đáng kể dưới tác động của các đợt Layoff, và các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Meta, Amazon, Microsoft, Google, TikTok, Twitter, Shopee, Netflix và Snapchat đã phải thực hiện các đợt sa thải lớn. Xu hướng này cho thấy Layoff không chỉ là hiện tượng tạm thời mà còn đang có tác động sâu rộng đối với cả ngành công nghệ và các lĩnh vực khác.

2.2. Thị Trường Việc Làm Việt Nam

Trong bối cảnh toàn cầu đang chịu ảnh hưởng của làn sóng Layoff, Việt Nam cũng không tránh khỏi những khó khăn khi các doanh nghiệp trong nước buộc phải cắt giảm nhân sự để bảo toàn vốn. Tuy nhiên, so với thời kỳ đen tối của đại dịch Covid-19, năm 2024 đã chứng kiến nhiều tín hiệu tích cực trong quá trình tuyển dụng tại Việt Nam. Nhiều nhà đầu tư nước ngoài vẫn tiếp tục đầu tư mạnh mẽ và tuyển dụng số lượng lớn lao động có chuyên môn để phát triển dự án mới. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê Việt Nam và các báo cáo thị trường lao động, số lượng việc làm mới đã được tạo ra có sự tăng trưởng đáng kể, tạo ra sự cân đối giữa việc mất đi và việc bổ sung nhân lực.

Mặc dù một số công ty phải đối mặt với áp lực tài chính và thay đổi cơ cấu, nhưng sự linh hoạt trong quản lý và khả năng nhanh chóng thích nghi của doanh nghiệp nội địa đang mở ra hy vọng mới cho thị trường lao động. Các chương trình đào tạo lại, tái định hướng nghề nghiệp, và các sáng kiến từ các nền tảng tuyển dụng đã giúp người lao động nạp lại tinh thần và có thêm cơ hội, góp phần vào quá trình phục hồi nhanh chóng của nền kinh tế.

>>> Xem thêm: Bị cho nghỉ việc cuối năm: Nhân viên “không được việc” hay doanh nghiệp “chiêu trò”?

3. Ảnh Hưởng Của Layoff

Hiểu rõ ảnh hưởng của Layoff giúp người lao động nhận thức đúng đắn và có những biện pháp đối phó kịp thời. Từ quan điểm của cá nhân cho đến tổ chức, tình trạng Layoff không chỉ thay đổi cách nhìn nhận về công việc mà còn tạo ra những hệ quả sâu sắc về tâm lý và kinh tế.

3.1. Đối Với Cá Nhân Người Lao Động

Việc bị Layoff thường để lại những hậu quả tiêu cực sâu sắc đối với người lao động. Cảm giác mất kiểm soát cuộc sống cá nhân, lo lắng về nguồn thu nhập, và ảnh hưởng đến tinh thần đều là những hệ quả khó tránh khỏi. Hơn nữa, ngoài các tác động về kinh tế, người lao động còn phải đối mặt với:

• Căng thẳng và lo lắng tài chính: Khi mất nguồn thu nhập ổn định, gánh nặng tài chính đè nặng lên vai.
• Mất tự tin và ảnh hưởng tinh thần: Bị Layoff có thể khiến con người cảm thấy thiếu tự tin, ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần và sức khỏe tâm lý.
• Sự gián đoạn trong kế hoạch cá nhân: Các dự định tương lai và kế hoạch phát triển cá nhân bị đảo lộn, làm giảm động lực và hướng đi rõ ràng.

3.2. Đối Với Tổ Chức Và Thị Trường Lao Động

Bên cạnh tác động lên cá nhân người lao động, Layoff còn để lại những ảnh hưởng rộng lớn đối với tổ chức và thị trường lao động:

• Ảnh hưởng đến danh tiếng và ổn định nội bộ: Quyết định Layoff có thể làm giảm lòng tin của nhân viên còn lại và gây xáo trộn nội bộ, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức.
• Thay đổi cách thức tuyển dụng: Các doanh nghiệp trở nên cẩn trọng hơn trong việc tuyển dụng, trong khi thị trường lao động lại bị bão hòa với nguồn nhân lực có kinh nghiệm nhưng đang tìm kiếm cơ hội mới.
• Ảnh hưởng đến mức lương và phúc lợi: Khi nguồn cung lao động tăng cao, mức lương và các chế độ phúc lợi có thể bị điều chỉnh theo xu hướng cạnh tranh khốc liệt.
• Gia tăng sự không ổn định: Tình trạng Layoff mang lại những tác động gián tiếp đối với nền kinh tế, từ đó ảnh hưởng đến chi tiêu tiêu dùng và sự ổn định chung của thị trường lao động.

4. Bị Layoff: Thách Thức Hay Cơ Hội Mới?

Mặc dù Layoff luôn gắn liền với những cảm giác mất mát và căng thẳng, nhưng không nên chỉ nhìn nhận nó một cách tiêu cực. Bị Layoff không hẳn là dấu chấm hết cho sự nghiệp của một người lao động, mà thực tế có thể mở ra những cơ hội mới và là lúc để tự đánh giá lại bản thân.

Để so sánh một cách trực quan, dưới đây là bảng so sánh giữa thách thức và cơ hội khi bị Layoff:

Thách thức	Cơ hội mới
Mất nguồn thu nhập ổn định	Cơ hội tái định hướng nghề nghiệp
Suy giảm tự tin và tinh thần	Tăng cường kỹ năng và học hỏi mới
Gián đoạn kế hoạch cá nhân	Mở rộng mối quan hệ chuyên môn
Ảnh hưởng đến danh tiếng cá nhân	Khai thác các cơ hội trong thị trường lao động

Quan trọng nhất là cần nhận ra rằng Layoff thường không phản ánh đúng về hiệu suất làm việc cá nhân mà là kết quả của các vấn đề nội bộ trong doanh nghiệp. Đây là thời điểm để cân nhắc, tìm kiếm cơ hội khác và trang bị thêm những kỹ năng mới, giúp người lao động nâng cao giá trị bản thân trên thị trường lao động. Vậy, networking có quan trọng không? Câu trả lời là có; việc mở rộng các mối quan hệ không chỉ giúp bạn thu thập thông tin về thị trường lao động mà còn là nguồn động lực để vượt qua khó khăn.

>>> Xem thêm: Định biên nhân sự là gì? Công thức tính định biên nhân sự

5. Phải Làm Sao Để Vượt Qua Tình Trạng Layoff?

Phải Làm Sao Để Vượt Qua Tình Trạng Layoff?

Khi rơi vào hoàn cảnh gặp khó khăn do Layoff, điều quan trọng nhất là xác định lại mục tiêu và tìm kiếm sự hỗ trợ kịp thời. Dù ban đầu cảm giác bất an và mất mát là điều hoàn toàn bình thường, nhưng sau đó, việc đưa ra những bước đi thiết thực để khôi phục lại cuộc sống và định hướng sự nghiệp sẽ mở ra những cánh cửa cơ hội mới.

5.1. Đảm Bảo Các Quyền Lợi Của Bản Thân

Người lao động bị Layoff có những quyền lợi gì? Ngay sau khi nhận thông báo bị Layoff, bước đầu tiên là cần nhanh chóng kiểm tra và xác định các quyền lợi mà mình có thể được hưởng. Hãy liên hệ với bộ phận nhân sự hoặc các cơ quan liên quan để tìm hiểu chi tiết về trợ cấp thôi việc theo quy định pháp luật. Các quyền lợi có thể bao gồm:

• Trợ cấp thôi việc: Đây là khoản trợ cấp theo đúng các quy định của pháp luật, giúp bạn có nguồn hỗ trợ tài chính ban đầu.
• Trợ cấp thất nghiệp: Xác định điều kiện và cách thức nộp đơn để nhận trợ cấp thất nghiệp từ cơ quan bảo hiểm xã hội.

5.2. Quản Lý Tài Chính Một Cách Nghiêm Túc

Khi thu nhập đột ngột bị ảnh hưởng, việc kiểm soát và quản lý tài chính cá nhân trở nên vô cùng quan trọng. Trước hết, hãy thực hiện các bước sau:

• Rà soát lại tình hình tài chính hiện có: Xác định các nguồn tiền như quỹ tiết kiệm, quỹ khẩn cấp hoặc các khoản trợ cấp tạm thời.
• Lập ngân sách mới: So sánh nguồn thu nhập đã có với các khoản chi tiêu thiết yếu như nhà ở, thực phẩm, đi lại, chăm sóc sức khỏe nhằm ưu tiên các chi phí quan trọng.
• Hạn chế chi tiêu không thiết yếu: Điều chỉnh lại các khoản chi tiêu không cần thiết để đảm bảo sức khỏe tài chính trong giai đoạn khó khăn.

5.3. Chăm Sóc Sức Khỏe Tinh Thần Của Bản Thân

Mất việc có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực không chỉ về mặt tài chính mà còn đối với sức khỏe tinh thần. Để vượt qua giai đoạn này, tiếp theo bạn cần:

• Dành thời gian để xử lý cảm xúc: Chấp nhận và hiểu rằng cảm giác buồn bã, lo âu hay mất động lực là bình thường.
• Chia sẻ với gia đình và bạn bè: Những người thân cận có thể mang đến sự an ủi, động viên, cũng như cung cấp thông tin về cơ hội nghề nghiệp mới.
• Tập trung vào những suy nghĩ tích cực: Hãy nhớ rằng việc mất đi công việc hiện tại không đồng nghĩa với sự kết thúc của sự nghiệp mà có thể là một bước ngoặt để bạn khám phá và phát triển những kỹ năng mới.

5.4. Tận Dụng Thời Gian Để Mở Rộng Các Mối Quan Hệ

Networking (mở rộng các mối quan hệ) là một yếu tố quan trọng trong việc tìm kiếm cơ hội mới sau khi bị Layoff. Sau đó, đây có thể là lúc để bạn:

• Tham gia các hoạt động tình nguyện hoặc sự kiện ngành, hội thảo chuyên ngành để gặp gỡ và kết nối với những người có cùng chí hướng.
• Đăng ký vào câu lạc bộ sở thích, lớp học kỹ năng mềm: Đây không chỉ là nơi học hỏi mà còn tạo cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm.
• Chủ động kết nối với các chuyên gia và người có kinh nghiệm trong ngành: Mỗi kết nối mới đều có thể mở ra những cơ hội nghề nghiệp mà bạn chưa từng nghĩ tới.

5.5. Học Một Kỹ Năng Mới Để Phục Vụ Cho Công Việc

Trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh khốc liệt, liên tục nâng cao và bổ sung kiến thức, kỹ năng chuyên môn là cách để tăng giá trị cho bản thân. Tiếp theo, hãy tận dụng khoảng thời gian này để:

• Học hỏi kỹ năng mới: Các khóa học trực tuyến hoặc lớp đào tạo ngắn hạn có thể giúp bạn nâng cao kiến thức và mở rộng chuyên môn.
• Nâng cao trình độ ngoại ngữ: Ngoại ngữ là chìa khóa mở ra nhiều cơ hội trong môi trường làm việc quốc tế.
• Thi các chứng chỉ chuyên môn: Những chứng chỉ này không chỉ giúp ích cho việc xin việc mới mà còn là minh chứng cho năng lực của bạn trong mắt các nhà tuyển dụng.

Việc tích lũy các kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý thời gian và xử lý tình huống cùng với chuyên môn sẽ giúp bạn trở thành ứng viên mà các nhà tuyển dụng luôn săn đón, đồng thời mở ra nhiều hướng phát triển sự nghiệp mới.

5.6. Bắt Đầu Tìm Kiếm Một Công Việc Mới

Sau khi đã ổn định tâm lý và sắp xếp lại cuộc sống, bước tiếp theo là tìm kiếm công việc mới. Quá trình này cần được thực hiện một cách có kế hoạch và hiệu quả:

• Cập nhật hồ sơ cá nhân (CV và profile trực tuyến): Đây là bước quan trọng đầu tiên để nhà tuyển dụng nhận biết bạn. Hãy đảm bảo rằng CV của bạn được chỉnh sửa mới nhất và thể hiện rõ kỹ năng cũng như kinh nghiệm làm việc.
• Sử dụng các nền tảng trực tuyến như JobsGo để kết nối với các nhà tuyển dụng: Các nền tảng tuyển dụng uy tín giúp bạn tiếp cận nhanh chóng với các cơ hội nghề nghiệp phù hợp với chuyên môn và kinh nghiệm.
• Thay đổi trạng thái hồ sơ trên các trang website tuyển dụng: Điều chỉnh trạng thái này giúp nhà tuyển dụng chủ động liên hệ với bạn khi có cơ hội phù hợp.
• Nộp hồ sơ trực tuyến qua JobsGo hoặc các kênh tuyển dụng khác: Hãy theo dõi thường xuyên các thông báo tuyển dụng và chuẩn bị sẵn sàng cho các cuộc phỏng vấn.

Việc chủ động tìm kiếm, kết nối và nộp hồ sơ sẽ giúp bạn nhanh chóng tìm được công việc mới, đồng thời giữ cho tinh thần luôn hướng về phía trước.

>>> Xem thêm: 3 bước giúp bạn quản lý tài chính cá nhân hiệu quả

Chắc hẳn bài viết đã giúp bạn hiểu rõ Layoff là gì? Layoff là một phần không thể tránh khỏi của thị trường lao động biến động, nhưng nó không phải là dấu chấm hết của sự nghiệp. Đây có thể là cơ hội để bạn đánh giá lại bản thân, học hỏi và phát triển những kỹ năng mới nhằm hướng tới những mục tiêu tương lai. Hãy luôn chủ động, chăm sóc sức khỏe tinh thần và thể chất đồng thời tận dụng sự hỗ trợ từ các nền tảng như JobsGO để tìm kiếm cơ hội việc làm mới và phát triển sự nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

1. Layoff Và Buộc Thôi Việc Khác Nhau Thế Nào Theo Quy Định Pháp Luật Việt Nam?

Sa thải là quyết định của doanh nghiệp theo quy định, trong khi buộc thôi việc thường liên quan đến vi phạm nội quy của cá nhân.

2. Layoff Có Được Nhận Lương Và Các Khoản Trợ Cấp Khác (Như Trợ Cấp Thôi Việc) Không?

Người lao động thường được hưởng trợ cấp thôi việc và các quyền lợi khác theo quy định pháp luật, tùy thuộc vào hợp đồng lao động.

3. Layoff Có Được Hưởng Bảo Hiểm Thất Nghiệp Không?

Nếu đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm, người lao động có thể nhận trợ cấp thất nghiệp theo quy định của cơ quan bảo hiểm xã hội.

4. Việc Từng Bị Layoff Có Ảnh Hưởng Lớn Đến Khả Năng Xin Việc Lại Trong Tương Lai Không?

Việc này không nhất thiết ảnh hưởng tiêu cực nếu được diễn giải rõ ràng và có minh chứng về kinh nghiệm học hỏi từ những thất bại.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)