Hợp đồng thương mại là gì? Mặc dù là một trong những loại hợp đồng được sử dụng phổ biến trong kinh doanh, tuy nhiên không phải ai cũng nắm rõ về hợp đồng này. Trong bài viết dưới đây, JobsGo sẽ cung cấp những thông tin thú vị cho bạn đọc.
Hợp đồng thương mại là một thỏa thuận pháp lý quan trọng giữa các bên tham gia vào hoạt động kinh doanh nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận. Những hoạt động này bao gồm mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, đầu tư và nhiều hoạt động kinh doanh khác. Trong hợp đồng thương mại, hàng hóa có thể là động sản hiện tại hoặc tương lai, kể cả những vật gắn liền với đất đai.
Hợp Đồng Thương Mại Là Gì?
Trong quá trình giao dịch thương mại, các bên tham gia thường hình thành và tuân thủ những quy tắc ứng xử riêng biệt. Những quy tắc này được gọi là thói quen thương mại và hình thành sau một khoảng thời gian dài, lặp đi lặp lại nhiều lần. Các bên giao dịch công nhận và tôn trọng những thói quen này một cách tự nguyện, xem đó là những nguyên tắc ứng xử chuẩn mực trong lĩnh vực kinh doanh của mình.
Thói quen thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc xác định quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng thương mại. Những quy tắc ứng xử rõ ràng này giúp làm rõ các điều khoản, điều kiện giao dịch mà các bên đã đồng thuận tuân thủ. Chúng tạo nên sự minh bạch, hài hòa trong quan hệ thương mại, giúp giảm thiểu xung đột và rủi ro trong quá trình giao dịch kinh doanh.
2. Đặc Điểm Của Hợp Đồng Thương Mại
Hợp đồng thương mại bao gồm 3 đặc điểm sau:
Chủ thể tham gia hợp đồng thương mại phải có ít nhất một bên là thương nhân.
Hợp đồng thương mại được thể hiện bằng nhiều hình thức khác nhau như: văn bản, lời nói và hành vi. Nguyên nhân là do bản chất của hợp đồng thương mại là một dạng hợp đồng dân sự nhưng mang yếu tố lợi nhuận.
Mục đích của hợp đồng thương mại là thu lợi nhuận từ việc thực hiện hợp đồng.
Đặc Điểm Của Hợp Đồng Thương Mại
3. Có Những Loại Hợp Đồng Thương Mại Nào?
Dựa theo Luật Thương mại 2015, hợp đồng thương mại có những hình thức sau:
Hợp đồng mua bán hàng hóa: Hợp đồng này là sự thỏa thuận giữa hai bên, trong đó bên bán có nghĩa vụ chuyển giao quyền sử dụng hàng hóa cho bên mua. Đồng thời, bên mua có trách nhiệm nhận hàng và thanh toán đầy đủ giá trị của hàng hóa đó.
Hợp đồng cung cấp dịch vụ: Trong hợp đồng cung cấp dịch vụ, các bên thỏa thuận với nhau về nội dung công việc. Bên cung cấp dịch vụ cam kết thực hiện đúng yêu cầu đã đưa ra, còn bên sử dụng dịch vụ có trách nhiệm thanh toán đầy đủ chi phí dịch vụ theo thỏa thuận cho bên cung cấp.
Hợp đồng xúc tiến thương mại: Là văn bản thỏa thuận giữa các bên về việc cung cấp các dịch vụ nhằm tăng doanh số bán hàng và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Nội dung hợp đồng được soạn thảo phù hợp với quy định pháp luật hiện hành, đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch.
Hợp đồng về trung gian thương mại: Là thỏa thuận pháp lý giữa hai bên. Một bên là thương nhân được ủy quyền thực hiện các hoạt động môi giới, làm trung gian giao dịch thương mại. Bên còn lại có nghĩa vụ thanh toán phí dịch vụ, thù lao cho bên được ủy quyền theo thỏa thuận.
Các loại hợp đồng thương mại khác có thể kể đến như: Hợp đồng gia công trong thương mại, hợp đồng dịch vụ quá cảnh, hợp đồng dịch vụ tổ chức đấu giá hàng hóa và hợp đồng nhượng quyền thương mại.
4. Tổng Hợp Các Nguyên Tắc Cơ Bản Trong Hoạt Động Thương Mại
Tổng Hợp Các Nguyên Tắc Cơ Bản Trong Hoạt Động Thương Mại
Luật Thương mại 2005 đã quy định rõ về những nguyên tắc cơ bản của hợp đồng trong kinh doanh thương mại cũng như khi ký kết và thực hiện hợp đồng bao gồm:
Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật của thương nhân trong hoạt động thương mại.
Nguyên tắc tự do, tự nguyện thoả thuận trong hoạt động thương mại.
Nguyên tắc áp dụng thói quen trong hoạt động thương mại được thiết lập giữa các bên.
Nguyên tắc áp dụng tập quán trong hoạt động thương mại.
Nguyên tắc bảo vệ lợi ích chính đáng của người tiêu dùng.
Nguyên tắc thừa nhận giá trị pháp lý của thông điệp dữ liệu trong hoạt động thương mại.
5. Các Trường Hợp Được Miễn Trách Nhiệm Khi Vi Phạm Hợp Đồng Thương Mại
Theo quy định ở Điều 294, Luật Thương mại 2015 về những trường hợp được miễn trách nhiệm trong các trường hợp sau:
Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận.
Xảy ra sự kiện bất khả kháng.
Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia.
Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.
Lúc này, bên vi phạm hợp đồng có nghĩa vụ phải chứng minh những trường hợp được miễn trách nhiệm này.
6. Điều Kiện Chuyển Nhượng Hợp Đồng Thương Mại
Việc chuyển nhượng hợp đồng thương mại chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý của các bên liên quan. Bên nhận chuyển nhượng phải đáp ứng đủ điều kiện, năng lực pháp lý để tiếp nhận và thực hiện đúng nghĩa vụ theo hợp đồng.
Nội dung, hiệu lực và điều kiện của hợp đồng không bị thay đổi sau khi chuyển nhượng. Các bên cần lập văn bản thỏa thuận chuyển nhượng cụ thể, rõ ràng về quyền, nghĩa vụ của mỗi bên. Việc chuyển nhượng phải tuân thủ quy định pháp luật, không làm phát sinh tranh chấp hoặc vi phạm hợp đồng.
7. Thời Hạn Của Hợp Đồng Thương Mại Được Quy Định Như Thế Nào?
Thời hạn của hợp đồng thương mại thường do các bên tự thỏa thuận và ghi rõ trong nội dung hợp đồng. Căn cứ vào tính chất, đối tượng và mục đích của hợp đồng, các bên có thể lựa chọn thời hạn ngắn hạn, dài hạn hoặc không xác định thời hạn cụ thể.
Trong trường hợp không có thỏa thuận về thời hạn, pháp luật sẽ quy định thời hạn mặc định áp dụng cho loại hình hợp đồng đó. Ví dụ, thời hạn của hợp đồng mua bán hàng hóa không được xác định là một năm kể từ ngày giao kết.
Việc gia hạn, sửa đổi hay chấm dứt hợp đồng trước thời hạn cũng cần được các bên thỏa thuận và lập thành văn bản. Pháp luật quy định các trường hợp được chấm dứt hợp đồng trước thời hạn mà không cần thỏa thuận của các bên như một bên vi phạm nghiêm trọng hợp đồng.
Trên đây là chia sẻ về hợp đồng thương mại là gì cũng như đặc điểm, nguyên tắc của loại hợp đồng này. Nếu bạn đọc có bất cứ câu hỏi hay thắc mắc nào, đừng ngần ngại để lại bình luận để được giải đáp nhé.
Câu hỏi thường gặp
1. Hợp Đồng Kinh Doanh Thương Mại Là Gì?
Hợp đồng kinh doanh thương mại là sự thỏa thuận giữa các chủ thể trong kinh doanh với nhau và với các bên liên quan tới việc xác lập, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ trong hoạt động thương mại.
2. Hợp Đồng Nhượng Quyền Thương Mại Là Gì?
Hợp đồng nhượng quyền thương mại là sự thỏa thuận, đồng ý của 2 bên (bên nhượng quyền và bên nhận nhượng quyền) về việc tạo lập, thay đổi hay chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng liên quan tới hoạt động nhượng quyền thương mại.
3. Hợp Đồng Thương Mại Điện Tử Là Gì?
Hợp đồng thương mại điện tử là thỏa thuận thay đổi hay chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự liên quan tới hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và những hoạt động khác nhằm mục đích sinh lợi và được giao kết dưới dạng thông điệp dữ liệu.
Quỳnh Nguyễn
