Hồng NguyễnTừ những bộ phim điện ảnh đình đám đến các chương trình truyền hình ăn khách, gaffer là người đứng sau hậu trường đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tạo ra hiệu ứng và bầu không khí mà đạo diễn hình ảnh mong muốn. Bài viết dưới đây của JobsGO sẽ giải thích chi tiết gaffer là gì cũng như yêu cầu, mức lương, cơ hội nghề nghiệp của gaffer.
Mục lục
1. Gaffer Là Gì?
Trong lĩnh vực điện ảnh, gaffer là người chịu trách nhiệm quản lý, giám sát, chỉ đạo tất cả các khía cạnh liên quan đến ánh sáng trên trường quay.
Gaffer thường xuyên làm việc với đạo diễn hình ảnh (cinematographer) để cùng thảo luận về hiệu ứng ánh sáng mong muốn cho mỗi cảnh quay. Người làm công việc này phải hiểu rõ về các kỹ thuật chiếu sáng, thiết bị sử dụng trong quá trình quay phim. Với kiến thức chuyên sâu về ánh sáng, gaffer đã khiến những cảnh quay hoàn thiện hơn.
2. Mô Tả Công Việc Gaffer
Trước khi bắt đầu quay phim, gaffer sẽ làm việc với đạo diễn hình ảnh để hiểu rõ về yêu cầu chiếu sáng cho từng cảnh quay. Dựa trên đó, họ sẽ lập kế hoạch và chuẩn bị các nguồn sáng, thiết bị chiếu sáng cần thiết. Cụ thể công việc của các gaffer sẽ là:
2.1 Giám Sát, Điều Chỉnh Ánh Sáng
Gaffer sẽ xem xét kịch bản, bối cảnh, thời điểm trong ngày để lên kế hoạch chiếu sáng phù hợp. Trong quá trình quay phim, gaffer chịu trách nhiệm giám sát và điều chỉnh ánh sáng theo yêu cầu của đạo diễn hình ảnh. Họ phải đảm bảo rằng ánh sáng được phân bổ đồng đều, tạo ra hiệu ứng mong muốn, tránh các sai sót như ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu.
Gaffer cũng phải linh hoạt điều chỉnh vị trí, hướng của các thiết bị chiếu sáng khi cần thiết, đặc biệt là trong các cảnh phim cần di chuyển, thay đổi bối cảnh nhiều. Gaffer phối hợp chặt chẽ với đạo diễn hình ảnh và các thành viên khác trong đoàn phim để đạt được hiệu ứng ánh sáng hoàn hảo trong từng khung hình.
2.2 Quản Lý Nhân Sự, Thiết Bị
Không chỉ đảm nhiệm công việc kỹ thuật, gaffer còn có trách nhiệm quản lý đội ngũ nhân viên chiếu sáng (electricians) trên phim trường. Gaffer sẽ phân công và giám sát công việc của các nhân viên này, đảm bảo mọi người hiểu rõ nhiệm vụ cũng như thực hiện đúng các quy trình an toàn.
Gaffer cũng chịu trách nhiệm bảo trì, sửa chữa, vận hành an toàn các thiết bị chiếu sáng phức tạp, đắt tiền. Họ theo dõi tình trạng của các thiết bị, đảm bảo chúng hoạt động tốt và kịp thời thay thế hoặc sửa chữa nếu có bất kỳ hư hỏng nào.
2.3 Đảm Bảo An Toàn
An toàn là ưu tiên hàng đầu trên phim trường. Gaffer phải đảm bảo rằng tất cả các quy trình liên quan đến ánh sáng và điện được thực hiện an toàn, tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn của ngành để không xảy ra bất cứ tai nạn đáng tiếc nào.
3. Yêu Cầu Cần Có Đối Với Gaffer
Để trở thành một gaffer thành công, có nhiều yêu cầu và kỹ năng cần phải đáp ứng. Dưới đây là những yêu cầu chi tiết cho vị trí này:
3.1 Kiến Thức Chuyên Môn Sâu Rộng
Gaffer cần có kiến thức chuyên sâu về ánh sáng, chiếu sáng và các kỹ thuật liên quan trong ngành điện ảnh. Họ phải hiểu rõ về các nguyên tắc vật lý ánh sáng, cách thức hoạt động của các nguồn sáng khác nhau, tác động của ánh sáng lên các cảnh quay.
Ngoài ra, gaffer cần có hiểu biết đầy đủ về các loại thiết bị chiếu sáng như đèn chiếu sáng, đèn led, phản quang, màn chiếu cùng cách vận hành, bảo trì.
3.2 Kỹ Năng Quản Lý
Gaffer không chỉ đơn thuần là nhân viên kỹ thuật, mà còn đóng vai trò quản lý và lãnh đạo toàn bộ đội ngũ nhân viên chiếu sáng. Vì vậy, họ cần có kỹ năng quản lý dự án, phân công nhiệm vụ, giám sát, đánh giá công việc của nhân viên.
Kỹ năng lãnh đạo, khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và xử lý tình huống phức tạp cũng rất cần thiết. Gaffer phải có khả năng truyền đạt rõ ràng, thuyết phục nhóm nhân viên thực hiện đúng các quy trình trên trường quay.
3.3 Kỹ Năng Giao Tiếp, Có Tinh Thần Hợp Tác
Gaffer làm việc chặt chẽ với đạo diễn hình ảnh, đạo diễn và các thành viên khác trong đoàn phim. Do đó, họ cần có kỹ năng giao tiếp tốt để phối hợp công việc hiệu quả. Khả năng lắng nghe, thấu hiểu mô tả của đạo diễn hình ảnh là rất quan trọng.
Ngoài ra, gaffer cũng nên sẵn sàng chia sẻ ý tưởng và làm việc cùng các thành viên khác để đạt được mục tiêu chung.
3.4 Tư Duy Sáng Tạo và Khả Năng Giải Quyết Vấn Đề
Mỗi dự án điện ảnh đều có những yêu cầu chiếu sáng khác nhau, thường xuyên xuất hiện các tình huống bất ngờ. Vì vậy, gaffer cần có tư duy sáng tạo, sẵn sàng tìm ra những giải pháp mới, sáng tạo để đáp ứng các yêu cầu cấp thiết, đặc biệt.
Thêm vào đó, các gaffer cũng phải linh hoạt giải quyết sự cố về ánh sáng hoặc thiết bị bị hư hỏng bất chợt trong quá trình quay phim.
3.5 Có Khả Năng Làm Việc Trong Môi Trường Áp Lực Cao
Công việc của gaffer đòi hỏi gaffer phải tập trung, môi trường làm việc luôn ở trong trạng thái căng thẳng cao độ và thời gian làm việc kéo dài trong nhiều giờ, thậm chí là nhiều ngày. Do Đó, họ cần có sự kiên nhẫn cũng như khả năng làm việc trong môi trường căng thẳng, đồng thời giữ được sự tập trung, chuyên nghiệp.
4. Mức Lương Gaffer
Tại Việt Nam, mức lương của gaffer cũng khá đa dạng tùy thuộc vào kinh nghiệm và quy mô dự án. Dưới đây là bảng ước tính mức lương trung bình của gaffer tại Việt Nam theo số năm kinh nghiệm:
| Kinh Nghiệm | Mức Lương Trung Bình |
| Dưới 1 năm | 8.000.000 – 12.000.000 VNĐ/tháng |
| 1 – 3 năm | 12.000.000 – 18.000.000 VNĐ/tháng |
| 3 – 5 năm | 18.000.000 – 25.000.000 VNĐ/tháng |
| Trên 5 năm | 25.000.000 – 35.000.000 VNĐ/tháng |
Lưu ý rằng đây chỉ là mức lương trung bình ước tính. Mức lương thực tế có thể cao hơn hoặc thấp hơn dựa trên nhiều yếu tố khác như loại hình dự án, quy mô ngân sách, kỹ năng và danh tiếng của gaffer. Các gaffer có kinh nghiệm làm việc cho các dự án phim điện ảnh lớn, quảng cáo quốc tế hoặc là những cái tên nổi tiếng trong ngành có thể kiếm được mức lương cao hơn nhiều so với mức trung bình.
5. Cơ Hội Phát Triển Nghề Nghiệp Của Gaffer
Công việc gaffer mở ra nhiều cơ hội phát triển đáng mơ ước trong ngành công nghiệp điện ảnh. Dưới đây là một số hướng phát triển tiềm năng cho những ai theo đuổi nghề này:
5.1 Cơ Hội Thăng Tiến
5.1.1 Trở thành Gaffer Trưởng(Chief Gaffer)
Sau khi tích lũy được kinh nghiệm và danh tiếng, một gaffer có thể được thăng chức làm gaffer trưởng cho các dự án điện ảnh lớn với ngân sách cao. Gaffer trưởng sẽ giám sát, quản lý toàn bộ đội ngũ chiếu sáng, đồng thời phối hợp với các bộ phận khác trong đoàn phim
5.1.2 Đạo Diễn Hình Ảnh (Cinematographer)
Với kiến thức sâu rộng về chiếu sáng, gaffer có thể tiến tới vị trí đạo diễn hình ảnh sau nhiều năm kinh nghiệm. Đạo diễn hình ảnh chịu trách nhiệm toàn bộ về hình ảnh cùng chiếu sáng của một bộ phim, đóng vai trò quan trọng trong việc định hình phong cách và góc nhìn đa chiều cho bộ phim.
5.2 Làm Việc Ở Các Lĩnh Vực Khác
5.2.1 Sự Kiện, Chương Trình Truyền Hình Thực Tế
Kinh nghiệm của gaffer về chiếu sáng, quản lý kỹ thuật cũng rất đắt giá trong các lĩnh vực như sự kiện, chương trình truyền hình thực tế, các liveshow giải trí. Họ có thể đảm nhận vai trò quản lý chiếu sáng hoặc giám đốc kỹ thuật cho các sản phẩm này.
5.2.2 Giảng Dạy, Đào Tạo
Những gaffer giàu kinh nghiệm có thể chuyển sang lĩnh vực giảng dạy, đào tạo, chia sẻ kiến thức, kỹ năng của họ cho các thế hệ kỹ thuật viên tương lai. Họ có thể giảng dạy tại các trường đại học, học viện điện ảnh hoặc tổ chức các khóa đào tạo chuyên ngành.
5.2.3 Đầu Tư, Khởi Nghiệp
Với kiến thức sâu rộng về thiết bị chiếu sáng và điện ảnh, gaffer có thể khám phá cơ hội đầu tư hoặc khởi nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, phân phối thiết bị chiếu sáng chuyên dụng. Họ có thể đóng góp kinh nghiệm thực tiễn để phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới, đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp điện ảnh.
Nhìn chung, nghề gaffer mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp đa dạng, thú vị, từ vị trí cấp cao trong sản xuất phim cho đến lĩnh vực giảng dạy, khởi nghiệp hoặc đầu tư. Với kinh nghiệm cũng như kỹ năng chuyên môn, gaffer có thể xây dựng một sự nghiệp thành công, đóng góp quan trọng cho ngành công nghiệp điện ảnh.
6. Gaffer Thường Làm Việc Với Những Ai?
Trong quá trình sản xuất phim, gaffer cần phối hợp chặt chẽ với nhiều thành viên khác trong đoàn làm phim. Dưới đây là một số người mà gaffer thường làm việc cùng:
6.1 Đạo Diễn Hình Ảnh (Cinematographer)
Đạo diễn hình ảnh là người đưa ra mô tả ban đầu về hình ảnh, ánh sáng cho bộ phim. Gaffer phải làm việc chặt chẽ với đạo diễn hình ảnh để hiểu và thực hiện đúng mong muốn về ánh sáng lúc quay phim của đạo diễn hình ảnh.
6.2 Đạo Diễn Phim
Đạo diễn phim là người sẽ khái quát tổng thể về bộ phim cũng như chịu trách nhiệm cuối cùng về tất cả các khía cạnh sáng tạo. Gaffer cần tham khảo ý kiến của đạo diễn phim để đảm bảo ánh sáng phù hợp với góc nhìn nghệ thuật của họ.
6.3 Trợ Lý Đạo Diễn (Assistant Directors)
Trợ lý đạo diễn quản lý lịch trình của đoàn phim, tổ chức quá trình quay phim. Gaffer phải phối hợp với họ để đảm bảo tất cả các thiết bị chiếu sáng được chuẩn bị đúng thời gian và vị trí.
6.4 Grip
Grip là những người chịu trách nhiệm di chuyển, lắp đặt các thiết bị chiếu sáng và máy quay. Gaffer phải chỉ đạo, phối hợp với grip để đảm bảo việc lắp đặt thiết bị chiếu sáng được thực hiện đúng cách.
6.5 Trợ Lý Gaffer (Best Boy/Rigging Gaffer)
Trợ lý gaffer hỗ trợ gaffer trong việc quản lý và phân công công việc cho đội ngũ chiếu sáng. Gaffer phải làm việc xuyên suốt với trợ lý để đảm bảo mọi hoạt động diễn ra suôn sẻ.
Sự phối hợp nhịp nhàng giữa gaffer cùng các thành viên khác trong đoàn làm phim là rất quan trọng để tạo ra một bộ phim chất lượng cao.
7. Phân Biệt Gaffer Với Grip
Cả gaffer và grip đều là những nhân viên kỹ thuật quan trọng trên phim trường, nhưng vai trò, trách nhiệm của 2 vị trí này sẽ có những điểm khác nhau. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa gaffer và grip:
| Tiêu Chí | Gaffer | Grip |
| Trách nhiệm chính | Quản lý, điều phối tất cả các hoạt động liên quan đến chiếu sáng và điện trên phim trường. | Chịu trách nhiệm di chuyển, lắp đặt và bảo trì các thiết bị quay phim như máy quay, đường ray, giàn giá đỡ, v.v. |
| Lĩnh vực chuyên môn | Chuyên về chiếu sáng, nguồn điện và các thiết bị liên quan. | Chuyên về vật lý, cơ khí và kỹ thuật di chuyển các thiết bị nặng. |
| Đội ngũ quản lý | Quản lý đội ngũ kỹ thuật chiếu sáng, bao gồm điện công và trợ lý. | Quản lý đội ngũ grip, bao gồm những người di chuyển và lắp đặt thiết bị. |
| Phối hợp công việc | Phối hợp chặt chẽ với đạo diễn hình ảnh để thực hiện tầm nhìn sáng tạo về ánh sáng. | Phối hợp với gaffer để đảm bảo việc lắp đặt thiết bị chiếu sáng được thực hiện đúng cách. |
| Kỹ năng cần có | Kiến thức sâu rộng về chiếu sáng, điện, thiết bị điện ảnh. Kỹ năng quản lý, giao tiếp và lãnh đạo. | Kiến thức về vật lý, cơ khí và kỹ thuật di chuyển thiết bị nặng. Sức khỏe, thể lực tốt. |
| Đối tượng làm việc cùng | Đạo diễn hình ảnh, đạo diễn phim, trợ lý đạo diễn, grip, trợ lý gaffer. | Gaffer, đạo diễn phim, trợ lý đạo diễn, đội ngũ kỹ thuật khác. |
| Cơ hội phát triển | Trở thành gaffer trưởng, đạo diễn hình ảnh, giảng dạy, khởi nghiệp. | Trở thành grip trưởng, quản lý kỹ thuật, giảng dạy. |
Công việc Gaffer là một nghề đòi hỏi sự chuyên nghiệp, linh hoạt, đam mê về ánh sáng, hình ảnh. Mong rằng bài viết đã giải đáp cho bạn biết gaffer là gì và hiểu sâu hơn về các yêu cầu, thách thức của công việc gaffer thú vị này.
Câu hỏi thường gặp
1. Gaffer Cần Phải Có Bằng Cấp Chuyên Môn Gì?
Mặc dù không có yêu cầu bắt buộc về bằng cấp, nhưng hầu hết các gaffer đều đã được đào tạo chuyên ngành về chiếu sáng, kỹ thuật điện ảnh hoặc nhiếp ảnh. Một số trường đại học, học viện điện ảnh có cung cấp các chương trình học chuyên sâu về chiếu sáng, kỹ thuật điện ảnh, giúp sinh viên trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho công việc này.
2. Gaffer Cần Làm Gì Nếu Có Sự Cố Về Chiếu Sáng Trong Quá Trình Quay Phim?
Trong trường hợp xảy ra sự cố về điện hoặc chiếu sáng, gaffer sẽ phải nhanh chóng giải quyết vấn đề để đảm bảo quá trình quay phim không bị gián đoạn quá lâu.
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
