Earned Media Là Gì? 5 Lợi Ích Vượt Trội Khi Tối Ưu Earned Media

Earned Media là gì? Đây là hình thức truyền thông không trả phí, được tạo ra từ sự công nhận và chia sẻ tự nguyện của công chúng, truyền thông hoặc người có ảnh hưởng, minh chứng cho sự tin cậy và chân thực. Cùng JobsGO khám phá sức mạnh lan truyền và cách tối ưu chiến lược marketing với Earned Media để nâng tầm giá trị thương hiệu trong thời đại số.

1. Earned Media Là Gì?

Earned Media là gì?

Earned là gì? Earned nghĩa là kiếm được, mang hàm ý về những giá trị mà doanh nghiệp phải nỗ lực xây dựng để được công chúng công nhận. Media (phương tiện truyền thông) là các kênh như báo chí, mạng xã hội, blog nơi thông tin về bạn được lan truyền.

Theo đó, Earned Media là hình thức truyền thông mà doanh nghiệp không cần chi trả trực tiếp để có được. Không giống như truyền thông trả phí hay truyền thông sở hữu (owned Media), Earned Media đến từ sự lan tỏa tự nhiên và khách quan như những lời khen từ khách hàng, bài báo đánh giá tích cực, chia sẻ tự phát trên mạng xã hội hay các cuộc thảo luận trong cộng đồng trực tuyến. Đây là thành quả của quá trình xây dựng uy tín thương hiệu và tạo giá trị thực sự cho người dùng.

Vậy Earned Media là truyền thông gì trong bức tranh tổng thể chiến lược marketing? Đó là “tiếng nói bên ngoài” mà thương hiệu không thể mua, mà phải được “kiếm về” thông qua sự tín nhiệm. Những Earned Media ví dụ điển hình bao gồm đánh giá 5 sao trên các nền tảng thương mại điện tử, video trải nghiệm sản phẩm do người tiêu dùng tự quay hoặc một bài viết ca ngợi sản phẩm trên báo chí uy tín, tất cả đều là bằng chứng sống động cho sức mạnh lan tỏa không cần ngân sách.

Giá trị cốt lõi của Earned Media nằm ở sự xác thực và độ tin cậy cao. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng cảnh giác với quảng cáo có trả phí, việc được người khác tự nguyện nhắc đến tích cực sẽ mang lại hiệu ứng truyền thông sâu rộng và bền vững hơn bất kỳ hình thức trả phí nào.

2. Các Loại Earned Media Phổ Biến

Earned Media xuất hiện dưới nhiều hình thức như truyền miệng, chia sẻ mạng xã hội và đánh giá của khách hàng, phản ánh trải nghiệm chân thực

Earned Media không chỉ là một khái niệm tổng quát mà bao gồm nhiều loại hình cụ thể, mỗi loại đều có vai trò riêng trong việc khuếch đại thông điệp và xây dựng uy tín thương hiệu.

2.1. Truyền Miệng

Truyền miệng là hình thức Earned Media lâu đời và có sức ảnh hưởng bền vững nhất. Khi khách hàng tự nguyện chia sẻ trải nghiệm tích cực với người thân, bạn bè hay đồng nghiệp, thông tin sẽ được lan truyền với mức độ tin cậy cao. Ngày nay, truyền miệng phát triển mạnh mẽ thông qua blog, diễn đàn và các bình luận trực tuyến, trở thành một phần cốt lõi của Word-of-Mouth Marketing (WOMM).

2.2. Chia Sẻ & Đề Cập Trên Mạng Xã Hội

Khi người dùng chủ động chia sẻ nội dung của thương hiệu hoặc nhắc đến trong bài đăng cá nhân, đây là hình thức lan tỏa tự nhiên mang tính xác thực cao. Những lượt chia sẻ này đóng vai trò như “truyền miệng kỹ thuật số”, giúp nội dung tiếp cận mạng lưới bạn bè của người dùng và có thể tạo hiệu ứng lan truyền nhanh chóng nhờ thuật toán ưu tiên nội dung tương tác cao.

2.3. Đánh Giá & Xếp Hạng Từ Khách Hàng

Các đánh giá tích cực trên nền tảng như Google, Facebook, Shopee, TripAdvisor… là nguồn tham khảo đáng tin cậy trước quyết định mua hàng. Đây là dạng Earned Media phổ biến trong thương mại điện tử và dịch vụ. Thậm chí, đánh giá tiêu cực nếu được xử lý tốt vẫn mang lại giá trị phản hồi và thể hiện tính minh bạch của thương hiệu.

2.4. Đề Cập Trên Báo Chí & Truyền Thông

Khi thương hiệu được nhắc đến trong các bài viết, phóng sự hoặc phân tích từ những cơ quan truyền thông uy tín, giá trị lan tỏa và độ tin cậy được nâng cao đáng kể. Đây là nguồn Earned Media mang tính xác thực cao nhờ sự chứng thực từ bên thứ ba độc lập, đặc biệt hiệu quả trong các lĩnh vực đòi hỏi tính chuyên môn và ảnh hưởng xã hội.

2.5. Đề Cập Từ Người Có Ảnh Hưởng

Không giống các chiến dịch trả phí, việc influencer, blogger hoặc KOL tự phát chia sẻ trải nghiệm tích cực về thương hiệu vì yêu thích thật sự mang lại độ tin cậy lớn hơn. Đây là một dạng Earned Media giàu sức lan tỏa, giúp thương hiệu tiếp cận đúng đối tượng mà không cần chi phí quảng bá trực tiếp.

2.6. Thảo Luận Trên Diễn Đàn & Cộng Đồng Trực Tuyến

Các cuộc trò chuyện tự phát trên forum, nhóm Facebook, Zalo hoặc nền tảng như Reddit, Quora… phản ánh góc nhìn chân thực của người tiêu dùng. Đây là nguồn dữ liệu quý giá giúp thương hiệu nắm bắt xu hướng, phát hiện vấn đề và thấu hiểu nhu cầu thực tế mà không cần can thiệp trực tiếp.

2.7. Nghiên Cứu & Báo Cáo Từ Bên Thứ Ba

Trong các ngành B2B, công nghệ hoặc giáo dục, việc được nhắc đến trong nghiên cứu độc lập, báo cáo thị trường hoặc case study của tổ chức uy tín là một hình thức Earned Media mang tính học thuật và chuyên sâu. Những đánh giá khách quan này giúp nâng cao uy tín và khẳng định vị thế chuyên môn của thương hiệu.

3. Lợi Ích Vượt Trội Khi Tối Ưu Earned Media

Việc tối ưu Earned Media không chỉ là một lựa chọn thông minh về mặt ngân sách, mà còn tạo ra giá trị lâu dài, góp phần định hình uy tín và phát triển bền vững cho thương hiệu.

3.1. Tăng Độ Tin Cậy Và Củng Cố Hình Ảnh Thương Hiệu

Earned Media là bằng chứng sống động về sự công nhận từ khách hàng hoặc các bên thứ ba độc lập. Không giống quảng cáo trả phí, Earned Media phản ánh trải nghiệm thực tế và sự đánh giá khách quan. Việc được nhắc đến hoặc khen ngợi bởi những nguồn không có động cơ thương mại giúp thương hiệu xây dựng niềm tin mạnh mẽ và thuyết phục người tiêu dùng hiệu quả hơn.

3.2. Tối Ưu Chi Phí Và Nâng Cao Hiệu Suất Đầu Tư

Dù cần nỗ lực ban đầu về chất lượng sản phẩm và nội dung, Earned Media không đòi hỏi chi phí trực tiếp cho mỗi lượt tiếp cận. Một bài viết đánh giá tích cực, nội dung lan truyền hoặc lời khen tự nhiên có thể mang lại hiệu quả tương đương các chiến dịch quảng cáo đắt đỏ. Đây là lựa chọn tối ưu cho doanh nghiệp muốn tăng ROI mà không phụ thuộc quá nhiều vào ngân sách truyền thông trả phí.

3.3. Mở Rộng Độ Phủ Và Tiếp Cận Đa Dạng Đối Tượng

Thông qua chia sẻ, đề cập và lan truyền tự nhiên, Earned Media đưa thương hiệu vượt ra ngoài phạm vi kiểm soát truyền thống. Một bài đăng viral, bài báo uy tín hoặc phản hồi tích cực từ cộng đồng có thể giúp thương hiệu tiếp cận các phân khúc mới bao gồm nhóm khách hàng tiềm năng chưa từng nằm trong tệp mục tiêu ban đầu. Điều này giúp mở rộng độ phủ mà không cần chi thêm cho quảng cáo.

3.4. Cải Thiện Hiệu Suất SEO Và Tăng Hiển Thị Tìm Kiếm

Các đề cập từ báo chí, blog, hoặc trang web có độ uy tín cao thường kèm theo backlink chất lượng về trang chủ thương hiệu. Đây là yếu tố cốt lõi trong việc cải thiện thứ hạng SEO. Ngoài ra, khi thương hiệu được nhắc đến rộng rãi, tần suất tìm kiếm tên thương hiệu tăng, kéo theo lưu lượng truy cập tự nhiên (organic traffic) và nâng cao độ uy tín tên miền trong mắt công cụ tìm kiếm.

3.5. Khai Thác Phản Hồi Thực Tế Để Cải Tiến Liên Tục

Earned Media không chỉ giúp lan tỏa hình ảnh tích cực mà còn là kênh thu thập ý kiến người dùng một cách chân thực. Các đánh giá, bình luận, thảo luận công khai cung cấp thông tin quan trọng về điểm mạnh – điểm yếu của sản phẩm hoặc dịch vụ. Việc chủ động tiếp nhận và phản hồi có chọn lọc giúp doanh nghiệp cải thiện trải nghiệm khách hàng, từ đó tạo tiền đề cho những lượt đề cập tích cực hơn trong tương lai.

4. Thách Thức Khi Xây Dựng & Quản Lý Earned Media

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc xây dựng và quản lý Earned Media không phải lúc nào cũng dễ dàng. Nó đi kèm với những thách thức riêng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược quản lý khéo léo từ phía doanh nghiệp.

4.1. Khó Kiểm Soát Và Dự Báo

Earned Media phát sinh tự nhiên, doanh nghiệp không kiểm soát được nội dung, thời điểm hay bối cảnh xuất hiện. Điều này khiến việc lập kế hoạch và phân bổ nguồn lực trở nên khó khăn, đặc biệt trong môi trường truyền thông thay đổi liên tục. Nội dung lan truyền đôi khi mang sắc thái ngoài mong muốn, kể cả khi tích cực.

4.2. Nguy Cơ Phản Hồi Tiêu Cực

Các đề cập tiêu cực, bài viết bất lợi hay bình luận không thiện chí có thể ảnh hưởng mạnh đến hình ảnh thương hiệu. Tin xấu lan nhanh và dễ gây khủng hoảng nếu thiếu phương án xử lý kịp thời. Doanh nghiệp cần chủ động giám sát và phản hồi minh bạch, chuyên nghiệp.

4.3. Khó Đo Lường Hiệu Quả

Earned Media khó định lượng giá trị cụ thể như các chỉ số của Paid Media. Tác động thường gián tiếp, khó liên kết trực tiếp với doanh số. Việc đánh giá hiệu quả đòi hỏi kết hợp công cụ phân tích chuyên sâu và dữ liệu định tính – định lượng.

5. Cách Tạo Ra & Tối Ưu Earned Media Hiệu Quả

Tối ưu Earned Media đòi hỏi chiến lược nội dung hấp dẫn và khả năng xây dựng mối quan hệ bền vững với truyền thông

Để tận dụng tối đa sức mạnh của Earned Media, doanh nghiệp và chuyên gia marketing cần chủ động trong việc tạo ra và tối ưu các cơ hội này. Dưới đây là các chiến lược hành động cụ thể.

5.1. Tập Trung Vào Nội Dung Hấp Dẫn & Độc Đáo

Nền tảng của mọi Earned Media chính là nội dung. Để khuyến khích người dùng chia sẻ tự nguyện, nội dung của bạn phải thực sự chất lượng cao, có giá trị, độc đáo và sáng tạo. Nội dung hấp dẫn sẽ tự thân nó thu hút sự chú ý và tạo ra cuộc trò chuyện.

• Blog chuyên sâu: Giải quyết vấn đề, cung cấp kiến thức hữu ích, thể hiện chuyên môn.
• Video viral: Giải trí, truyền cảm hứng hoặc mang thông điệp nhân văn dễ lan truyền.
• Infographic: Trực quan hóa dữ liệu, dễ chia sẻ, tăng khả năng được trích dẫn.
• Nghiên cứu/báo cáo độc quyền: Cung cấp thông tin mới, thu hút báo chí và chuyên gia.

Nội dung cần rõ thông điệp, mang dấu ấn thương hiệu và khơi gợi hành động chia sẻ tự nhiên.

5.2. Xây Dựng Mối Quan Hệ Với Báo Chí & Người Có Ảnh Hưởng

Quan hệ công chúng (PR) và hợp tác với Influencer là chìa khóa để tạo ra Earned Media từ các kênh truyền thông chính thống và những người có tiếng nói.

• Với báo chí: Gửi thông cáo, cung cấp thông tin độc quyền hoặc mời trải nghiệm thực tế.
• Với influencer: Cung cấp sản phẩm chất lượng để họ tự nguyện chia sẻ nếu yêu thích, thay vì chỉ trả tiền cho quảng cáo.

Quan trọng là hiểu rõ sự khác biệt giữa hợp tác có trả phí (Paid Media) và sự chứng thực tự nguyện (Earned Media) từ nhóm đối tượng này.

5.3. Khuyến Khích & Quản Lý Đánh Giá Từ Khách Hàng

Đánh giá của khách hàng là một trong những hình thức Earned Media mạnh mẽ nhất. Chủ động khuyến khích và quản lý các đánh giá là rất quan trọng.

• Khuyến khích đánh giá: Gửi email hoặc tin nhắn sau mua hàng kèm link đánh giá.
• Tạo điều kiện thuận tiện: Thiết kế điểm đánh giá rõ ràng trên các nền tảng.
• Tổ chức mini game/hashtag: Khuyến khích chia sẻ trải nghiệm kèm hình ảnh, video.
• Phản hồi chuyên nghiệp: Trả lời nhanh chóng mọi đánh giá, xử lý tiêu cực bằng thái độ cầu thị.

5.4. Tương Tác Tích Cực Trên Mạng Xã Hội & Cộng Đồng

Mạng xã hội và các cộng đồng trực tuyến là môi trường màu mỡ cho Earned Media. Việc tương tác tích cực sẽ giúp bạn tận dụng tối đa nguồn này.

• Lắng nghe xã hội (Social Listening): Theo dõi đề cập, cảm xúc người dùng về thương hiệu.
• Tham gia thảo luận: Góp mặt ở nhóm liên quan, chia sẻ kiến thức, xây dựng uy tín.
• Tương tác nhanh chóng: Phản hồi bình luận, tin nhắn nhanh và chuyên nghiệp.
• Khuyến khích nội dung do người dùng tạo (UGC – User Generated Content): Tạo các chiến dịch khuyến khích người dùng tạo nội dung về thương hiệu.

6. Đo Lường Hiệu Quả Earned Media

Đo lường hiệu quả Earned Media có thể là một thách thức nhưng việc này là cần thiết để hiểu rõ giá trị thực sự mà nó mang lại và điều chỉnh chiến lược marketing. Bằng cách sử dụng các chỉ số và công cụ phù hợp, bạn có thể biến sự phức tạp này thành thông tin hữu ích.

6.1. Các Chỉ Số Đánh Giá Hiệu Quả Earned Media

Để đánh giá một cách toàn diện, cần xem xét nhiều chỉ số khác nhau:

• Số lượt chia sẻ & đề cập (Mentions & Shares): Cho biết mức độ lan tỏa thương hiệu trên mạng xã hội, báo chí, blog, diễn đàn.
• Tỷ lệ tương tác (Engagement Rate): Tổng lượt thích, bình luận, chia sẻ… phản ánh mức độ thu hút nội dung.
• Độ phủ truyền thông (Reach/Impressions): Ước tính lượng người tiếp cận nội dung Earned Media.
• Backlink chất lượng: Số lượng và chất lượng liên kết từ các trang uy tín về website, ảnh hưởng đến SEO.
• Lưu lượng truy cập giới thiệu (Referral Traffic): Số lượt truy cập từ các nguồn Earned Media.
• Phân tích cảm xúc (Sentiment Analysis): Đo lường cảm nhận tích cực, tiêu cực hoặc trung lập về thương hiệu.
• Tỷ lệ chuyển đổi (Conversion Rate): Theo dõi hành động cụ thể (mua hàng, đăng ký…) từ các nguồn Earned Media.

6.2. Công Cụ Hỗ Trợ Phân Tích Earned Media

Sử dụng các công cụ chuyên nghiệp sẽ giúp quá trình đo lường trở nên hiệu quả hơn:

• Social Listening: Theo dõi đề cập và cảm xúc về thương hiệu qua Brandwatch, Mention, Sprout Social…
• Phân tích SEO & Backlink: Dùng Ahrefs, SEMrush, Moz để đo chất lượng liên kết và tìm cơ hội SEO mới.
• Google Analytics: Theo dõi hành vi người dùng từ Earned Media: nguồn truy cập, tỷ lệ thoát, chuyển đổi…
• Google Alerts: Nhận thông báo khi thương hiệu được nhắc đến trên web, báo, blog.

7. Mô Hình POEM: Earned Media, Paid Media Và Owned Media

Trong các chiến lược Digital Marketing hiện đại, mô hình POEM (Paid – Owned – Earned Media) là công cụ cốt lõi giúp doanh nghiệp phân loại và phối hợp hiệu quả các kênh truyền thông. Thay vì vận hành rời rạc, ba nhóm truyền thông này cần được kết hợp linh hoạt để tối ưu hóa hiệu quả tiếp cận, tăng độ phủ thương hiệu và tiết kiệm chi phí.

Việc so sánh cụ thể giữa Paid, Owned và Earned Media không chỉ giúp marketer hiểu rõ đặc điểm từng loại, mà còn xác định cách sử dụng phù hợp với từng mục tiêu chiến dịch. Dưới đây là bảng tổng hợp các tiêu chí so sánh nhằm làm rõ vai trò và mối quan hệ tương hỗ giữa ba loại hình truyền thông quan trọng này:

Tiêu chí	Owned Media (Truyền thông sở hữu)	Paid Media (Truyền thông trả phí)	Earned Media (Truyền thông kiếm được)
Khái niệm	Owned Media là gì? Là các kênh do doanh nghiệp sở hữu và kiểm soát như website, fanpage, blog	Paid media là gì? Là các hình thức quảng cáo có trả phí nhằm tăng độ phủ và lượt tiếp cận	Earned Media là gì? Là sự đề cập và chia sẻ tự nhiên từ bên thứ ba nhờ vào uy tín thương hiệu
Khả năng kiểm soát	Doanh nghiệp kiểm soát hoàn toàn nội dung và thời điểm truyền tải	Kiểm soát tương đối tốt (thông điệp, mục tiêu, thời gian)	Khó kiểm soát (nội dung do người khác chủ động tạo và lan truyền)
Chi phí	Thấp (chủ yếu là chi phí duy trì và vận hành)	Cao (tính theo lượt hiển thị, nhấp chuột, chuyển đổi)	Gần như bằng 0 (không tốn phí cho mỗi lượt tiếp xúc)
Độ tin cậy	Trung bình (người dùng biết là thông tin từ chính doanh nghiệp)	Thấp (dễ bị xem là quảng cáo)	Cao (bên thứ ba xác thực và khách quan)
Tốc độ lan truyền	Chậm và ổn định theo thời gian	Nhanh, hiệu quả ngắn hạn	Rất nhanh, có khả năng lan truyền mạnh mẽ (viral)
Mục đích chính	Xây dựng thương hiệu lâu dài, cung cấp thông tin, nuôi dưỡng khách hàng	Tăng nhận diện, thu hút khách hàng mới, thúc đẩy chuyển đổi	Tạo độ tin cậy, uy tín, khuyến khích chia sẻ tự nhiên
Ví dụ	Website, blog, email newsletter, fanpage Facebook	Facebook Ads, Google Ads, TVC, quảng cáo banner	Đánh giá khách hàng, bài báo khen ngợi, chia sẻ mạng xã hội

Earned Media là gì? Đó là hình thức truyền thông tự nhiên, không trả phí, được tạo ra từ sự tin tưởng và ủng hộ thực sự của khách hàng. Trong thời đại người tiêu dùng ngày càng khó thuyết phục, hình thức truyền thông không trả phí này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng uy tín và tăng trưởng bền vững. Hiểu rõ về Earned Media, cách tạo và đo lường Earned Media là kỹ năng thiết yếu với mọi chuyên gia Marketing, PR và Truyền thông hiện đại. Khám phá cơ hội nghề nghiệp và phát triển kỹ năng cùng JobsGO.

Câu hỏi thường gặp

1. Earned Media Có Luôn Tích Cực Hay Không?

Không, Earned Media có thể bao gồm cả những đề cập tiêu cực, như đánh giá kém hoặc tin tức không tốt, do tính chất tự nguyện và khó kiểm soát.

2. Làm Thế Nào Để Biến Phản Hồi Tiêu Cực Thành Cơ Hội Cho Earned Media?

Bằng cách phản hồi nhanh chóng, minh bạch và chuyên nghiệp, doanh nghiệp có thể biến phản hồi tiêu cực thành cơ hội thể hiện sự quan tâm đến khách hàng và năng lực giải quyết vấn đề.

3. Doanh Nghiệp Nhỏ Có Thể Tận Dụng Earned Media Như Thế Nào?

Doanh nghiệp nhỏ có thể tập trung vào dịch vụ khách hàng xuất sắc, tạo nội dung độc đáo trên blog/mạng xã hội và xây dựng mối quan hệ cộng đồng địa phương để khuyến khích truyền miệng.

4. Earned Media Khác Gì Với Content Marketing?

Content Marketing là chiến lược tạo và phân phối nội dung có giá trị (thường là Owned Media) để thu hút và giữ chân đối tượng, trong đó Earned Media là kết quả của việc nội dung đó được người khác tự nguyện chia sẻ và nhắc đến.

5. Shared Media Là Gì?

Shared Media là gì? Đây là nội dung do người dùng, khách hàng hoặc đối tác chia sẻ về thương hiệu trên các nền tảng mạng xã hội, thường mang tính tự nhiên và lan tỏa cao.

(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)