Trong thời đại công nghệ số ngày nay, crypto hay cryptocurrency đã trở thành một khái niệm quen thuộc và thu hút nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, thị trường crypto có nhiều tiềm năng đi cùng với một số rủi ro mà nhà đầu tư cần cân nhắc. Hãy cùng JobsGO khám phá “Crypto là gì?” và những điều thú vị về crypto, từ khái niệm, lợi ích cho đến các rủi ro tiềm tàng để có quyết định đầu tư thông minh nhất ngay bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
1. Crypto Là Gì? Sàn Crypto Là Gì?
Crypto (viết tắt của “cryptocurrency” – tiền điện tử) là một dạng tiền tệ kỹ thuật số được mã hóa bằng các phương pháp mật mã học. Nó hoạt động trên nền tảng blockchain – một hệ thống sổ cái phân tán, phi tập trung và minh bạch. Điều này có nghĩa là crypto không do bất kỳ chính phủ, ngân hàng trung ương hay tổ chức nào điều hành và quản lý.
Các đơn vị crypto được tạo ra thông qua quá trình “đào” (mining) – sử dụng sức mạnh tính toán của máy tính để giải các bài toán mật mã phức tạp. Khi một máy tính giải các bài toán này, nó sẽ được thưởng bằng một số lượng nhất định đơn vị crypto mới. Điều này đảm bảo rằng nguồn cung crypto luôn hạn chế và không bị kiểm soát.
Sàn giao dịch crypto (hay sàn crypto) là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi và giao dịch các loại tiền điện tử khác nhau giữa các nhà đầu tư. Sàn crypto hoạt động tương tự như một sàn giao dịch chứng khoán truyền thống nhưng dành cho loại tài sản kỹ thuật số crypto thay vì cổ phiếu hay hàng hóa.
Trên sàn crypto, người dùng có thể mở tài khoản, nạp tiền vào ví và thực hiện các lệnh giao dịch hoặc mua bán crypto với nhau. Các giao dịch này được thực hiện theo thời gian thực 24/7 và được xác minh, ghi lại ngay lập tức trên blockchain để đảm bảo tính minh bạch.
2. Những Đặc Điểm Của Crypto Là Gì?
Crypto sở hữu một số đặc điểm nổi bật làm nên sự khác biệt so với tiền tệ truyền thống, bao gồm:
2.1. Tính Phi Tập Trung
Không có một cơ quan trung ương hay chính phủ nào quản lý hệ thống crypto. Thay vào đó, các giao dịch được xác minh và ghi lại trên một mạng lưới máy tính phi tập trung được gọi là blockchain. Điều này làm cho hệ thống trở nên minh bạch, không thể bị can thiệp và không thể bị kiểm soát bởi bất kỳ cá nhân, tổ chức đơn lẻ nào.
2.2. Tính Ẩn Danh
Khi thực hiện giao dịch crypto, danh tính thực của người gửi và người nhận được giữ kín. Người dùng chỉ cần địa chỉ ví crypto – một chuỗi ký tự ngẫu nhiên duy nhất để gửi hoặc nhận tiền mà không cần cung cấp thông tin cá nhân.
Tuy nhiên, tất cả các giao dịch vẫn được ghi lại công khai, minh bạch trên blockchain. Điều này giúp đảm bảo lịch sử giao dịch nhưng vẫn giữ được quyền riêng tư cho người giao dịch.
2.3. Tiền Số Hóa
Không giống tiền tệ truyền thống, crypto hoàn toàn kỹ thuật số, không có bất kỳ hình thái vật lý như tiền giấy hay đồng xu. Tất cả các đồng crypto chỉ tồn tại như các chuỗi mã số trên hệ thống blockchain.
Tính kỹ thuật số này khiến việc truyền tải, giao dịch diễn ra nhanh chóng, dễ dàng và hiệu quả hơn. Các đơn vị crypto có thể được chia nhỏ ra rất nhiều, tiện lợi cho các giao dịch quy mô nhỏ.
2.4. Tính Toàn Cầu
Bản chất phi tập trung và số hóa của crypto giúp nó vượt qua các rào cản địa lý, pháp lý. Người dùng có thể gửi, nhận hoặc giao dịch crypto ở bất kỳ đâu trên thế giới mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.
Điều này tạo ra một hệ sinh thái tài chính toàn cầu, mở ra cơ hội tham gia cho tất cả mọi người trên khắp thế giới. Crypto có thể làm giảm đáng kể chi phí giao dịch xuyên quốc gia.
2.5. Tính Không Phụ Thuộc
Crypto hoạt động hoàn toàn tách biệt và độc lập với hệ thống tài chính truyền thống như ngân hàng, chính phủ hay định chế tài chính. Nó tự quản lý thông qua hệ thống blockchain phân tán mà không chịu bất kỳ sự chi phối hay kiểm soát bên ngoài nào.
Nhờ đó, crypto có thể tránh được các rủi ro hay những tác động tiêu cực từ các chính sách tiền tệ, tài chính của chính phủ. Điều này giúp tạo ra một nền tài chính mở và phi tập trung với tính thanh khoản cao cho người dùng.
Các đặc tính phi tập trung, ẩn danh, số hóa, toàn cầu và tính không phụ thuộc đã tạo nên những nét khác biệt căn bản của crypto so với các loại tiền truyền thống. Đây cũng chính là những ưu điểm cạnh tranh để crypto ngày càng được chấp nhận rộng rãi trong tương lai.
3. Có Những Loại Crypto Nào?
Thị trường crypto rất đa dạng với hàng nghìn loại tiền điện tử khác nhau. Tuy nhiên, có thể phân loại chúng thành hai nhóm chính:
3.1. Coin Và Token
- Coin: Là loại tiền điện tử gốc, sử dụng blockchain riêng và có thể được sử dụng như một phương tiện thanh toán để giải quyết các giao dịch tiền ảo khác. Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH) và Litecoin (LTC) là những đồng coin phổ biến nhất.
- Token: Là một loại tiền điện tử được xây dựng trên nền tảng blockchain hiện có của một đồng coin khác. Token thường được sử dụng để đại diện cho một tài sản kỹ thuật số hoặc một dịch vụ cụ thể. Một số token phổ biến bao gồm ERC20 Token, Binance Smart Chain (BEP-20 Token).
3.2. Bitcoin Và Altcoin
- Bitcoin: Là đồng tiền điện tử đầu tiên trên thế giới, ra đời vào năm 2009, sử dụng giao thức ngang hàng trong nền tảng Blockchain để giao dịch. Bitcoin được coi là “mẹ đẻ” của tất cả các loại tiền điện tử khác.
- Altcoin: Là thuật ngữ chỉ tất cả các đồng tiền điện tử khác ngoài Bitcoin. Các altcoin thường được tạo ra với mục đích cải tiến hoặc bổ sung các tính năng mà Bitcoin không có. Ethereum, Litecoin và Ripple là những altcoin phổ biến.
4. Ưu Nhược Điểm Của Đầu Tư Crypto
Như bất kỳ công nghệ mới nào, crypto cũng có những ưu và nhược điểm riêng của nó:
4.1. Ưu Điểm
- Tính phi tập trung và tự do: Crypto hoạt động trên hệ thống phi tập trung nên nhà đầu tư không bị chi phối hay kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức hay chính phủ nào. Tính tự do cao giúp giao dịch diễn ra nhanh chóng, không bị giới hạn địa lý hay thủ tục phiền phức.
- Chi phí giao dịch thấp: Nhờ cơ chế phi tập trung và số hóa, các giao dịch crypto thường có chi phí thấp hơn nhiều so với các giao dịch tài chính truyền thống.
- Khả năng chống lạm phát: Hầu hết các đồng crypto đều có nguồn cung hữu hạn và ấn định trước, giúp tránh nguy cơ lạm phát.
- Tính bảo mật cao: Công nghệ mã hóa mạnh và cơ chế blockchain bảo vệ các giao dịch crypto khỏi nguy cơ gian lận hay làm giả.
- Tiềm năng sinh lời lớn: Nhiều đồng crypto đã tăng giá gấp nhiều lần trong quá khứ, mang lại lợi nhuận lớn cho nhà đầu tư.
4.2. Nhược Điểm
- Tính biến động cao: Giá của các đồng crypto thường chịu nhiều biến động mạnh, tạo ra rủi ro đáng kể cho nhà đầu tư.
- Rủi ro an ninh mạng: Các sàn giao dịch crypto và ví lưu trữ tiền điện tử đều có nguy cơ bị xâm nhập và tấn công mạng để trộm tiền của người dùng. Nhiều vụ hack sàn giao dịch lớn đã xảy ra khiến nhà đầu tư mất số tiền khổng lồ. Ngay cả khi không bị tấn công, các ví lưu trữ tiền ảo cũng có thể bị mất do lỗi kỹ thuật, virus máy tính, hay thất lạc khóa riêng tư (private key). Nếu xảy ra trường hợp này, nhà đầu tư sẽ không thể truy cập được số crypto của mình nữa.
- Thiếu quản lý và pháp lý: Thị trường crypto chưa được quản lý và giám sát chặt chẽ bởi bất kỳ định chế hay cơ quan pháp lý quốc gia nào. Điều này khiến thị trường tiềm ẩn nhiều rủi ro từ hoạt động gian lận, lừa đảo, rửa tiền,….
- Chấp nhận chưa rộng rãi: Mặc dù đã tồn tại hơn 10 năm nhưng crypto vẫn chưa được chấp nhận và sử dụng rộng rãi như các loại tiền tệ truyền thống. Việc chấp nhận crypto chưa đồng đều cũng làm giảm khả năng sử dụng nó trong một số lĩnh vực nhất định như thanh toán tiền mua sắm, trả lương công nhân, nộp thuế,… Điều này có thể hạn chế tiềm năng phát triển lâu dài của thị trường crypto.
Tóm lại, mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng đầu tư crypto vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng kể. Nhà đầu tư cần cân nhắc cẩn trọng và chỉ nên đầu tư số tiền phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình.
5. Làm Sao Để Đầu Tư Crypto Hiệu Quả?
Để đầu tư crypto một cách hiệu quả và giảm thiểu rủi ro, các nhà đầu tư nên thực hiện những bước sau:
5.1. Tìm Hiểu Kỹ Về Crypto Và Blockchain
Trước khi bắt đầu đầu tư, điều quan trọng là bạn cần nắm vững kiến thức cơ bản về tiền điện tử, cách thức hoạt động của công nghệ blockchain và các khía cạnh then chốt của thị trường crypto. Hiểu rõ các khái niệm cốt lõi như đào coin, khối giao dịch, nút mạng lưới, ví lưu trữ,… giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định sáng suốt hơn. Bạn cũng cần cập nhật thường xuyên về tình hình thị trường, xu hướng công nghệ mới để có chiến lược đầu tư linh hoạt và phù hợp.
5.2. Lựa Chọn Sàn Giao Dịch Uy Tín
Việc lựa chọn một sàn giao dịch crypto uy tín, an toàn là vô cùng quan trọng để tránh rủi ro mất tiền do lừa đảo hay tấn công mạng. Các sàn lớn như Binance, Coinbase, Kraken được đánh giá cao về mức độ thanh khoản và các tầng bảo mật nghiêm ngặt. Ngoài ra, bạn cũng nên tìm hiểu kỹ về uy tín, kinh nghiệm cũng như lịch sử hoạt động của sàn trước khi mở tài khoản giao dịch tại đó.
5.3. Đa Dạng Hóa Danh Mục Đầu Tư
Nguyên tắc cơ bản nhất của đầu tư là không nên đặt trứng vào cùng một giỏ. Thay vì tập trung toàn bộ vào một loại crypto đơn lẻ, nhà đầu tư nên phân tán vốn vào nhiều loại tiền ảo khác nhau để giảm thiểu rủi ro. Bạn có thể tham khảo triết lý đầu tư cổ điển như phân bổ tỷ trọng danh mục theo nguyên tắc 60/40 hoặc đa dạng hóa dựa trên các nhóm crypto khác nhau về đặc điểm, công dụng.
5.4. Theo Dõi, Chắt Lọc Thông Tin Đầu Tư Đúng Đắn
Thị trường crypto luôn trong tình trạng biến động liên tục, chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác nhau như tin tức, dự báo của chuyên gia, hoạt động của các “đa cẩu”… Để có thể nắm bắt xu hướng, ra quyết định mua, bán kịp thời, nhà đầu tư crypto cần theo dõi sát sao các nguồn thông tin đáng tin cậy, chứ không nên nghe theo những dự báo thiếu cơ sở hay tin đồn thất thiệt. Việc chắt lọc, phân tích thông tin một cách khách quan sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ thị trường, đưa ra chiến lược phù hợp.
5.5. Học Cách Phân Tán Rủi Ro
Với tính chất biến động cao, thị trường crypto luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng kể. Chính vì vậy, nhà đầu tư cần áp dụng các kỹ thuật quản trị rủi ro hiệu quả như đặt mức dừng lỗ (stop-loss), sử dụng đòn bẩy thận trọng, tránh đầu tư bằng toàn bộ số vốn,… Phân tán rủi ro cũng đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ hoạt động đầu tư nào, giúp hạn chế tối đa những tổn thất có thể xảy ra. Nhà đầu tư crypto cần luôn có kế hoạch và chiến lược rõ ràng để nhận diện, đánh giá và kiểm soát rủi ro một cách tối ưu.
Đầu tư vào thị trường crypto không chỉ đòi hỏi vốn mà còn cả kiến thức, kinh nghiệm và khả năng quản trị rủi ro. Những ai nắm vững các bước cơ bản này sẽ có nhiều lợi thế trong việc tối đa hóa lợi nhuận và hạn chế tối thiểu những tổn thất đáng tiếc.
6. Cách Mua Crypto
Để mua crypto, nhà đầu tư cần thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Mở tài khoản tại một sàn giao dịch crypto
- Đăng ký tài khoản trên một sàn giao dịch uy tín như Binance, Coinbase, Kraken,…
- Sàn sẽ yêu cầu bạn cung cấp thông tin cá nhân như họ tên, email, số điện thoại để xác minh danh tính.
- Bước 2: Định danh (KYC) bằng Passport hoặc Căn cước công dân
- Để giao dịch số lượng lớn hoặc rút tiền, hầu hết sàn đều yêu cầu xác minh danh tính KYC (Know Your Customer).
- Bạn cần cung cấp bản scan hoặc ảnh chụp Passport/CCCD/CMND để hoàn tất KYC.
- Bước 3: Nạp USDT (Tài sản Cryptocurrency phát hành trên Blockchain Bitcoin thông qua lớp Protocol Omni) để giao dịch bằng 1 trong 2 cách:
- P2P: Thực hiện chuyển tiền và nhận USDT giữa người dùng với người dùng, không mất phí giao dịch. Lưu ý chọn người bán uy tín tránh lừa đảo.
- Mastercard/Visa: Thanh toán qua thẻ tín dụng/ghi nợ sẽ an toàn hơn nhưng phí cao (khoảng 3.5% hoặc 10 USD).
- Bước 4: Sau khi có USDT, đặt lệnh mua crypto mong muốn
- Giao diện sàn tương tự sàn chứng khoán, bạn có thể đặt lệnh mua, bán giống như giao dịch cổ phiếu.
- Một số sàn cũng cho phép mua crypto trực tiếp bằng tiền tệ quốc gia thay vì USDT.
Vậy là JobsGO đã cùng bạn đi tìm hiểu “crypto là gì” và vai trò của nó đối với sự phát triển của doanh nghiệp. Với kiến thức chuyên sâu về crypto, bạn đọc hoàn toàn có thể tự tin ra những quyết định đầu tư thông minh và sáng suốt. Hãy cân nhắc mục tiêu tài chính, khẩu vị rủi ro cũng như nhu cầu cụ thể của mình để lựa chọn kỳ hạn, tỷ trọng phù hợp trong danh mục đầu tư, đồng thời bảo vệ và làm tăng trưởng nguồn vốn của bạn.
Câu hỏi thường gặp
1. Có Nên Đầu Tư Vào Crypto Không?
Đầu tư vào crypto là một lựa chọn tiềm năng nhưng cũng đầy rủi ro. Nó có thể mang lại lợi nhuận lớn nếu thị trường thuận lợi, nhưng cũng có nguy cơ thua lỗ nặng nếu giá biến động bất lợi. Nhà đầu tư cần cân nhắc cẩn trọng khẩu vị rủi ro của bản thân trước khi quyết định.
2. Crypto Game Và Crypto Market Là Gì?
Crypto game (Trò chơi crypto) là những trò chơi được xây dựng trên nền tảng blockchain và sử dụng tiền điện tử để giao dịch, mua bán các tài sản kỹ thuật số trong game. Còn Crypto market (Thị trường crypto) là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, giao dịch các loại tiền điện tử khác nhau như Bitcoin, Ethereum, Litecoin,...
3. Crypto Research Là Gì?
Crypto researcher (Nhà nghiên cứu crypto) là những chuyên gia làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển công nghệ blockchain và tiền điện tử (cryptocurrency).
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)