Chứng khoán phái sinh là gì? Đây là loại hợp đồng tài chính đặc biệt, có giá trị phụ thuộc vào biến động của một tài sản cơ sở. Trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng phát triển, chứng khoán phái sinh trở thành một công cụ không thể thiếu, thu hút đông đảo nhà đầu tư. Cùng JobsGO khám phá chi tiết về chứng khoán phái sinh để gia nhập thị trường một cách hiệu quả nhé!
Xem nhanh nội dung
- 1. Chứng Khoán Phái Sinh Là Gì?
- 2. Phân Loại Sản Phẩm Chứng Khoán Phái Sinh
- 3. Các Sản Phẩm Chứng Khoán Phái Sinh Tại Việt Nam
- 4. Các Khái Niệm Quan Trọng Trong Giao Dịch Phái Sinh
- 5. Ưu Nhược Điểm Khi Đầu Tư Chứng Khoán Phái Sinh
- 6. Điều Kiện Đăng Ký Chứng Khoán Phái Sinh
- 7. Cách Giao Dịch Chứng Khoán Phái Sinh
- 8. Bí Quyết Đầu Tư Chứng Khoán Phái Sinh Cho Người Mới Bắt Đầu
- 9. Sự Khác Biệt Giữa Giao Dịch Chứng Khoán Phái Sinh Và Cổ Phiếu
1. Chứng Khoán Phái Sinh Là Gì?
Chứng khoán phái sinh là một loại hợp đồng tài chính mà giá trị của nó phụ thuộc vào một tài sản khác, được gọi là tài sản cơ sở. Thay vì mua bán trực tiếp tài sản đó, các nhà đầu tư sẽ giao dịch các hợp đồng để “đặt cược” vào sự tăng hoặc giảm giá của tài sản cơ sở trong tương lai. Điều này cho phép họ thu lợi nhuận từ biến động giá mà không cần sở hữu tài sản thực tế.
Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh rất đa dạng, có thể là cổ phiếu, chỉ số chứng khoán (như chỉ số VN30), hay các loại hàng hóa (như vàng, dầu thô). Mục đích chính của loại hình này là để phòng ngừa rủi ro và đầu cơ. Chẳng hạn, nếu bạn lo sợ giá trị danh mục cổ phiếu của mình sẽ giảm, bạn có thể sử dụng hợp đồng phái sinh để bảo vệ khoản đầu tư đó. Ngược lại, nếu bạn tin rằng thị trường sẽ tăng, bạn có thể mua hợp đồng để kiếm lời.

Chứng khoán phái sinh là là gì cho ví dụ về chứng khoán phái sinh?
>>> Xem thêm: Cách kiếm tiền online
2. Phân Loại Sản Phẩm Chứng Khoán Phái Sinh
Trong thế giới tài chính, có bốn loại chứng khoán phái sinh chính được giao dịch rộng rãi. Mỗi loại có đặc điểm và cơ chế hoạt động riêng biệt, phù hợp với các mục đích đầu tư và quản lý rủi ro khác nhau.
2.1. Hợp Đồng Kỳ Hạn
Hợp đồng kỳ hạn là một thỏa thuận riêng, trực tiếp giữa hai bên để mua hoặc bán một tài sản với giá đã định, vào một thời điểm trong tương lai. Hợp đồng này không được giao dịch công khai, do đó có tính linh hoạt cao nhưng tiềm ẩn rủi ro đối tác (nguy cơ một trong hai bên không thực hiện cam kết).
Ví dụ: Một nông dân và một công ty sản xuất thỏa thuận: nông dân sẽ bán 1 tấn cà phê với giá 40 triệu đồng vào tháng 12 tới. Dù đến lúc đó giá cà phê thị trường có tăng hay giảm, hai bên vẫn phải tuân thủ thỏa thuận ban đầu.
2.2. Hợp Đồng Tương Lai
Hợp đồng tương lai là phiên bản đã được chuẩn hóa của hợp đồng kỳ hạn, được giao dịch công khai trên Sở Giao dịch Chứng khoán. Mọi điều khoản về tài sản, giá trị và thời gian đều được quy định sẵn, có bên thứ ba (Trung tâm Bù trừ) đứng ra bảo lãnh để loại bỏ rủi ro đối tác.
Ví dụ: Hợp đồng tương lai chỉ số VN30. Khi giao dịch loại hợp đồng này, bạn cam kết sẽ mua hoặc bán chỉ số VN30 tại một mức giá và ngày đáo hạn cụ thể. Lãi/lỗ sẽ được tính toán và thanh toán hàng ngày.
2.3. Hợp Đồng Quyền Chọn
Hợp đồng quyền chọn trao cho người mua một quyền, chứ không phải nghĩa vụ, mua hoặc bán một tài sản trong tương lai với giá đã định. Để có được quyền này, người mua phải trả một khoản phí nhỏ ban đầu.
Ví dụ: Bạn mua một hợp đồng quyền chọn mua cổ phiếu X với giá 50.000 VNĐ. Nếu sau đó giá cổ phiếu tăng lên 70.000 VNĐ, bạn sẽ thực hiện quyền để mua với giá 50.000 VNĐ và kiếm lời. Ngược lại, nếu giá giảm xuống 30.000 VNĐ, bạn có thể chọn bỏ quyền và chỉ mất khoản phí nhỏ đã trả.
2.4. Hợp Đồng Hoán Đổi
Hợp đồng hoán đổi là một thỏa thuận giữa hai bên để trao đổi các dòng tiền hoặc nghĩa vụ tài chính với nhau trong tương lai. Loại hợp đồng này thường được các doanh nghiệp lớn sử dụng để quản lý rủi ro hơn là để đầu cơ.
Ví dụ: Một công ty có khoản vay lãi suất thả nổi có thể ký một hợp đồng hoán đổi để đổi lấy khoản lãi suất cố định từ một công ty khác. Nhờ đó, công ty này có thể ổn định chi phí lãi vay của mình.
3. Các Sản Phẩm Chứng Khoán Phái Sinh Tại Việt Nam
Tại Việt Nam, thị trường chứng khoán phái sinh đã chứng kiến sự phát triển và có một số sản phẩm được giao dịch chính thức như sau:
3.1. Hợp Đồng Tương Lai Chỉ Số (VN30, HNX30)
Hợp đồng tương lai chỉ số là sản phẩm chứng khoán phái sinh phổ biến nhất hiện nay tại Việt Nam, cho phép nhà đầu tư đặt cược vào xu hướng tăng giảm của các chỉ số như VN30 hoặc HNX30. Việc nắm vững hệ số nhân và quy mô hợp đồng giúp nhà đầu tư tính toán đúng giá trị giao dịch và mức độ rủi ro.
3.2. Hợp Đồng Tương Lai Trái Phiếu Chính Phủ
Sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (TPCP) được triển khai với mục tiêu mở rộng lựa chọn đầu tư cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp như ngân hàng, công ty quản lý quỹ, bảo hiểm và tổ chức tài chính. Loại hợp đồng này thường dựa trên trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm, một tài sản cơ sở có tính ổn định và minh bạch cao.
Hợp đồng tương lai TPCP là công cụ lý tưởng để phòng ngừa rủi ro lãi suất, đặc biệt trong bối cảnh thị trường tài chính chịu ảnh hưởng từ các biến động kinh tế vĩ mô. Việc sử dụng hợp đồng tương lai trái phiếu giúp các tổ chức đầu tư điều chỉnh danh mục, bảo vệ lợi suất đầu tư, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trên thị trường thứ cấp trái phiếu.
3.3. Các Sản Phẩm Phái Sinh Khác
Bên cạnh hai sản phẩm chủ lực đã được niêm yết và giao dịch chính thức, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam còn mở rộng danh mục sản phẩm trong tương lai. Một số hướng phát triển được quan tâm bao gồm:
- Hợp đồng tương lai cổ phiếu đơn lẻ: cho phép nhà đầu tư giao dịch dựa trên giá cổ phiếu cụ thể thay vì chỉ số tổng hợp, giúp tăng tính linh hoạt và đa dạng hóa chiến lược đầu tư.
- Hợp đồng quyền chọn: mở ra cơ hội giao dịch phức tạp hơn, đặc biệt trong chiến lược bảo hiểm danh mục hoặc đầu cơ biến động thị trường.
- Các sản phẩm phái sinh hàng hóa và tỷ giá: hướng tới nhu cầu phòng ngừa rủi ro chứng khoán phái sinh của doanh nghiệp xuất nhập khẩu và tổ chức tài chính.
Việc nghiên cứu và từng bước triển khai các sản phẩm mới sẽ góp phần nâng cao tính thanh khoản, gia tăng chiều sâu cho thị trường tài chính trong nước, đồng thời thúc đẩy phát triển hệ sinh thái chứng khoán hiện đại và cạnh tranh hơn với các nước trong khu vực.
4. Các Khái Niệm Quan Trọng Trong Giao Dịch Phái Sinh
4.1. Ký Quỹ
Ký quỹ là số tiền tối thiểu bạn phải nộp vào tài khoản để mở và duy trì một giao dịch. Đây là tiền đặt cọc để đảm bảo bạn thực hiện hợp đồng, không phải toàn bộ giá trị của nó. Nhờ có ký quỹ, bạn có thể dùng ít tiền để giao dịch hợp đồng có giá trị lớn hơn nhiều lần (đòn bẩy).
Có hai loại ký quỹ chính:
- Ký quỹ ban đầu: Số tiền tối thiểu bạn phải có trước khi mở một giao dịch mới.
- Ký quỹ duy trì: Mức tối thiểu bạn phải giữ trong tài khoản để duy trì các giao dịch đang mở. Nếu tiền trong tài khoản giảm xuống dưới mức này, bạn sẽ bị “gọi ký quỹ” (Margin Call).
4.2. Thanh Toán Lãi/Lỗ Hàng Ngày
Đây là cơ chế đặc trưng của phái sinh, còn gọi là “mark-to-market”. Vào cuối mỗi ngày giao dịch, hệ thống sẽ tự động tính toán lãi hoặc lỗ của bạn. Nếu có lãi, tiền sẽ được cộng vào tài khoản. Nếu bị lỗ, tiền sẽ bị trừ đi. Cơ chế này giúp đảm bảo an toàn nhưng cũng tạo áp lực tài chính và tâm lý, đòi hỏi bạn phải theo dõi tài khoản thường xuyên.
4.3. Rủi ro Margin Call
Margin Call xảy ra khi số tiền trong tài khoản của bạn bị giảm xuống dưới mức ký quỹ duy trì do thua lỗ. Khi đó, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu bạn nạp thêm tiền. Nếu không bổ sung kịp thời, họ sẽ tự động đóng vị thế của bạn để cắt lỗ, gọi là “cưỡng chế đóng vị thế” (Force Close), thường xảy ra vào thời điểm xấu nhất.
4.4. Quy Mô Hợp Đồng Và Giá Trị Giao Dịch
Quy mô hợp đồng quyết định mức tiền ký quỹ và rủi ro của giao dịch. Tại Việt Nam, hợp đồng tương lai VN30 có hệ số nhân là 100.000 VNĐ/điểm chỉ số.
Công thức tính giá trị giao dịch hợp đồng như sau:
Giá trị hợp đồng = Giá HĐTL x Hệ số nhân
|
---|
Ví dụ: Nếu chỉ số VN30 là 1.200 điểm, giá trị danh nghĩa của một hợp đồng sẽ là: 1.200 x 100.000 VNĐ = 120 triệu đồng. Tuy nhiên, bạn chỉ cần ký quỹ một khoản nhỏ (khoảng 15 triệu đồng) để giao dịch hợp đồng này. Điều này cho thấy rõ cơ chế đòn bẩy.
>>> Xem thêm: Doanh số là gì?
5. Ưu Nhược Điểm Khi Đầu Tư Chứng Khoán Phái Sinh
Đầu tư vào chứng khoán phái sinh mang lại cả những cơ hội hấp dẫn nhưng cũng không ít rủi ro. Việc hiểu rõ cả hai mặt sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định thông minh và xây dựng chiến lược phù hợp.

Đầu tư phái sinh có thể là công cụ để phòng ngừa rủi ro và đạt được mục tiêu tài chính dài hạn
5.1. Ưu Điểm
Bản chất của chứng khoán phái sinh là một hợp đồng, không phải tài sản thực, vì vậy nó mang khá nhiều ưu điểm như:
- Phòng ngừa rủi ro: Đây là công dụng chính của phái sinh. Bạn có thể sử dụng các hợp đồng để bảo vệ danh mục đầu tư hiện có của mình khỏi những biến động giá bất lợi trên thị trường.
- Đòn bẩy tài chính: Phái sinh cho phép bạn sử dụng một số vốn ban đầu nhỏ để kiểm soát một hợp đồng có giá trị lớn hơn nhiều lần. Điều này giúp phóng đại lợi nhuận nếu dự đoán đúng xu hướng thị trường.
- Thanh khoản cao và khả năng bán khống: Thị trường phái sinh có tính thanh khoản cao, giúp việc mua bán diễn ra nhanh chóng. Bạn có thể dễ dàng bán khống để kiếm lời ngay cả khi thị trường giảm điểm, điều rất khó làm với cổ phiếu.
- Giao dịch linh hoạt: Bạn có thể mở và đóng vị thế ngay trong cùng một ngày giao dịch (T+0), giúp phản ứng nhanh chóng với các biến động của thị trường.
5.2. Nhược Điểm
Tuy nhiên, với cơ chế đòn bẩy cao và bản chất của một hợp đồng chuẩn hóa, rủi ro chứng khoán phái sinh đem lại mức độ thiệt hại lớn và khó lường, chẳng hạn như:
- Rủi ro đòn bẩy cao: Đây là con dao hai lưỡi. Nó giúp phóng đại lợi nhuận, nhưng cũng khuếch đại thua lỗ. Nếu thị trường đi ngược lại dự đoán chỉ một chút, bạn có thể thua lỗ rất nhanh, thậm chí mất nhiều hơn số vốn ban đầu.
- Rủi ro bị Margin Call: Thua lỗ khiến số tiền trong tài khoản giảm xuống dưới mức tối thiểu, bạn sẽ bị yêu cầu nộp thêm tiền ngay lập tức để duy trì vị thế. Nếu không bổ sung kịp, vị thế của bạn có thể bị đóng bắt buộc, dẫn đến thua lỗ nặng.
- Cơ chế thanh toán hàng ngày: Lãi/lỗ được tính toán và trừ/cộng vào tài khoản của bạn mỗi ngày. Điều này tạo ra áp lực tâm lý và tài chính lớn, đòi hỏi bạn phải liên tục theo dõi tài khoản và sẵn sàng nộp thêm tiền bất cứ lúc nào.
- Độ phức tạp cao: Đây không phải là kênh đầu tư dành cho người mới. Để thành công, bạn cần có kiến thức chuyên sâu về thị trường, các loại hợp đồng và khả năng phân tích tốt, vì thị trường phái sinh thường biến động nhanh và phức tạp hơn nhiều so với cổ phiếu.
- Rủi ro pháp lý: Các quy định về chứng khoán phái sinh có thể thay đổi. Việc không nắm rõ hoặc vi phạm các quy tắc giao dịch có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý và thiệt hại không mong muốn.
6. Điều Kiện Đăng Ký Chứng Khoán Phái Sinh
Kinh doanh chứng khoán phái sinh là lĩnh vực đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt về pháp lý nhằm đảm bảo tính minh bạch, an toàn và hiệu quả cho thị trường. Theo quy định tại Luật Chứng khoán 2019 và Nghị định 158/2020/NĐ-CP, các tổ chức muốn tham gia kinh doanh chứng khoán phái sinh bao gồm công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ cần đáp ứng những điều kiện sau:
6.1. Với Công Ty Chứng Khoán
Các công ty chứng khoán muốn kinh doanh phái sinh phải đáp ứng các tiêu chí rất khắt khe về vốn, hệ thống và tình hình tài chính:
- Về vốn, công ty phải có vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu đạt mức tối thiểu theo quy định. Ví dụ, cần 250 tỷ đồng để làm môi giới phái sinh và 800 tỷ đồng để tự kinh doanh phái sinh.
- Về hệ thống và nhân sự, công ty phải xây dựng một hệ thống kiểm soát nội bộ và quản lý rủi ro chặt chẽ. Bên cạnh đó, phải có đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, được cấp đầy đủ chứng chỉ chuyên môn về phái sinh.
- Về sức khỏe tài chính, công ty phải có lãi trong hai năm tài chính liên tiếp gần nhất, với báo cáo tài chính được kiểm toán minh bạch và tỷ lệ vốn khả dụng luôn ở mức ổn định.
6.2. Với Công Ty Quản Lý Quỹ
Công ty quản lý quỹ cũng phải đáp ứng các điều kiện về vốn và nhân sự tương tự như công ty chứng khoán. Tuy nhiên, một quy định đặc biệt quan trọng là họ chỉ được phép đầu tư phái sinh với mục đích duy nhất là phòng ngừa rủi ro cho danh mục đầu tư đang quản lý. Tuyệt đối không được dùng vốn của công ty hoặc vốn vay để tham gia đầu cơ.
>>> Xem thêm: Mua cổ phiếu như thế nào?
7. Cách Giao Dịch Chứng Khoán Phái Sinh
Thị trường chứng khoán phái sinh có thể hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu nhà đầu tư thiếu kiến thức và kinh nghiệm. Dưới đây là các bước cơ bản và cần thiết để nhà đầu tư mới có thể bắt đầu tham gia một cách hiệu quả.
7.1. Lựa Chọn Công Ty Chứng Khoán Uy Tín
Bước đầu tiên, bạn cần chọn một công ty chứng khoán đáng tin cậy, đối tác sẽ đồng hành cùng bạn trên hành trình đầu tư. Một số tiêu chí cần cân nhắc gồm:
- Uy tín thương hiệu: Ưu tiên các công ty chứng khoán có thị phần lớn và được cấp phép hoạt động phái sinh bởi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
- Hệ thống giao dịch: Đảm bảo có nền tảng ổn định, tốc độ xử lý nhanh và ít bị gián đoạn trong phiên.
- Dịch vụ hỗ trợ khách hàng: Có đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm, phản hồi nhanh chóng khi bạn cần tư vấn hoặc hỗ trợ kỹ thuật.
- Thông tin minh bạch: Cung cấp đầy đủ báo cáo tài chính, phân tích thị trường, biểu phí rõ ràng và thường xuyên cập nhật.
7.2. Mở Tài Khoản Chứng Khoán Và Đăng Ký Giao Dịch
Nếu bạn chưa có tài khoản, mở tài khoản tại một công ty uy tín để bắt đầu. Sau đó, đăng ký dịch vụ giao dịch phái sinh, đảm bảo bạn nhận được hướng dẫn cụ thể về thủ tục ký quỹ và các yêu cầu liên quan. Đăng ký dịch vụ ký quỹ tại công ty chứng khoán, bạn cần tuân thủ mức ký quỹ tối thiểu theo quy định (thường là khoảng 13-15% giá trị hợp đồng).
7.3. Tìm Hiểu Nền Tảng Giao Dịch Và Bảng Giá Phái Sinh
Việc thành thạo nền tảng giao dịch là yếu tố then chốt để giao dịch hiệu quả. Bạn cần:
- Làm quen với giao diện: Bao gồm bảng giá phái sinh, biểu đồ kỹ thuật, sổ lệnh, và khu vực đặt lệnh.
- Theo dõi các chỉ số quan trọng: Ví dụ như VN30-Index (chỉ số cơ sở), giá hợp đồng tương lai, khối lượng giao dịch, mức ký quỹ yêu cầu…
- Sử dụng công cụ phân tích kỹ thuật: Như MACD, RSI, Bollinger Bands… để đánh giá xu hướng thị trường và điểm vào lệnh phù hợp.
7.4. Nạp Tiền Ký Quỹ Vào Tài Khoản Phái Sinh
Trước khi có thể mở vị thế mua hoặc bán trên thị trường chứng khoán phái sinh, bạn cần đảm bảo rằng tài khoản của mình có đủ số dư ký quỹ tối thiểu theo quy định. Việc nạp tiền ký quỹ cần được thực hiện đúng hệ thống và đúng mã tài khoản phái sinh để tránh nhầm lẫn hoặc gián đoạn trong giao dịch.
Đồng thời, bạn nên duy trì mức ký quỹ ở mức an toàn, bởi nếu số dư ký quỹ giảm xuống dưới mức duy trì, công ty chứng khoán sẽ gửi yêu cầu bổ sung tiền (gọi là gọi ký quỹ). Nếu không nộp thêm đúng hạn, bạn có thể bị cưỡng chế đóng vị thế (Force Close), dẫn đến thiệt hại không mong muốn. Do đó, hãy chủ động kiểm tra trạng thái tài khoản thường xuyên để có kế hoạch nạp hoặc rút tiền hợp lý, đảm bảo an toàn tài chính trong suốt quá trình giao dịch.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách chơi chứng khoán phái sinh cho người mới bắt đầu
8. Bí Quyết Đầu Tư Chứng Khoán Phái Sinh Cho Người Mới Bắt Đầu
Để thành công trên thị trường chứng khoán phái sinh, đặc biệt đối với người mới, việc trang bị kiến thức và xây dựng chiến lược là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những bí quyết thực tiễn giúp bạn tối ưu hóa cơ hội và giảm thiểu rủi ro.
- Tìm hiểu kiến thức nền tảng: Trước khi giao dịch, hãy nắm vững các khái niệm cơ bản như ký quỹ, đòn bẩy, và các loại hợp đồng phái sinh. Kiến thức là nền tảng để bạn đưa ra quyết định đúng đắn.
- Thực hành trên tài khoản giả lập: Sử dụng tài khoản ảo để làm quen với hệ thống giao dịch, thử nghiệm các chiến lược mà không sợ rủi ro tài chính.
- Bắt đầu với vốn nhỏ: Khi mới tham gia, hãy sử dụng một số vốn nhỏ. Điều này giúp bạn tích lũy kinh nghiệm và làm quen với biến động của thị trường mà không gây áp lực lớn.
- Có chiến lược rõ ràng: Luôn xác định mục tiêu và có kế hoạch giao dịch cụ thể, bao gồm điểm vào lệnh, điểm chốt lời và đặc biệt là điểm cắt lỗ để bảo vệ vốn.
- Quản lý rủi ro chặt chẽ: Luôn tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ để hạn chế thua lỗ tối đa. Đây là yếu tố cốt lõi khi đầu tư phái sinh.
- Cập nhật thông tin liên tục: Thị trường phái sinh nhạy cảm với tin tức kinh tế và chính trị. Hãy theo dõi thông tin để kịp thời điều chỉnh chiến lược của mình.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Nếu cần, hãy tìm đến các chuyên gia hoặc khóa học uy tín để nâng cao kiến thức và kỹ năng.
9. Sự Khác Biệt Giữa Giao Dịch Chứng Khoán Phái Sinh Và Cổ Phiếu
Chứng khoán phái sinh và cổ phiếu hay chứng khoán cơ sở đều là công cụ đầu tư được giao dịch trên sàn chứng khoán và dựa trên kỳ vọng về sự thay đổi giá để kiếm lời. Vậy chứng khoán phái sinh khác gì chứng khoán cơ sở?
Dưới đây là bảng so sánh sự khác biệt trong bản chất và cách hoạt động của chứng khoán phái sinh và cổ phiếu:
Tiêu chí
|
Chứng khoán phái sinh
|
Cổ phiếu
|
---|---|---|
Bản chất
|
Giao dịch hợp đồng, không sở hữu tài sản cơ sở trực tiếp. Bạn chỉ đặt cược vào xu hướng giá.
|
Sở hữu một phần của công ty phát hành dưới dạng cổ phần.
|
Đòn bẩy tài chính
|
Sử dụng đòn bẩy cao thông qua cơ chế ký quỹ (chỉ cần nộp một phần giá trị hợp đồng). Tiềm năng lợi nhuận/thua lỗ cao.
|
Không có đòn bẩy mặc định. Có thể sử dụng đòn bẩy thông qua giao dịch ký quỹ (margin call) nhưng có giới hạn.
|
Hạn sử dụng
|
Có thời gian đáo hạn cố định (ví dụ: cuối mỗi tháng), sau đó hợp đồng sẽ kết thúc.
|
Không có hạn sử dụng. Bạn có thể giữ cổ phiếu vô thời hạn.
|
Khả năng bán khống
|
Dễ dàng bán khống hợp đồng (mở vị thế bán) để kiếm lời khi thị trường giảm điểm,
|
Việc bán khống bị ràng buộc bởi các quy định pháp lý chặt chẽ và không phổ biến đối với nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam (thường yêu cầu vay cổ phiếu để bán).
|
Mục đích giao dịch
|
Phòng ngừa rủi ro cho danh mục cơ sở, đầu cơ vào xu hướng thị trường, hoặc chênh lệch giá.
|
Đầu tư dài hạn vào tăng trưởng doanh nghiệp, nhận cổ tức, hoặc đầu cơ ngắn hạn dựa trên biến động giá.
|
Vậy chứng khoán phái sinh là gì? Đây là một công cụ tài chính mạnh mẽ, mang lại nhiều cơ hội với khả năng sử dụng đòn bẩy cao, nhưng cũng đi kèm với rủi ro không nhỏ. Việc hiểu rõ khái niệm, phân loại, cơ chế giao dịch, cùng với các ưu nhược điểm và rủi ro tiềm ẩn, là yếu tố then chốt để nhà đầu tư đạt được thành công. Hãy liên tục nghiên cứu, cải thiện chiến lược giao dịch và nắm bắt các cơ hội việc làm tại JobsGO trong lĩnh vực tài chính để phát triển sự nghiệp vững chắc.
Câu hỏi thường gặp
1. Chứng Khoán Phái Sinh Có Phù Hợp Với Nhà Đầu Tư Ít Vốn Không?
Có thể, do cơ chế ký quỹ cho phép giao dịch với số vốn ban đầu nhỏ, nhưng tiềm năng rủi ro thua lỗ cao đòi hỏi quản lý vốn cực kỳ chặt chẽ.
2. Thị Trường Chứng Khoán Phái Sinh Là Gì?
Là nơi giao dịch các công cụ tài chính phái sinh (hợp đồng tương lai, quyền chọn,...) dựa trên tài sản cơ sở, với mục đích phòng ngừa rủi ro, đầu cơ hoặc chênh lệch giá.
3. Tài Khoản Ký Quỹ Và Tài Khoản Phái Sinh Là Gì?
Tài khoản phái sinh là tài khoản giao dịch dùng để đặt lệnh mua/bán các sản phẩm phái sinh; tài khoản ký quỹ là nơi chứa số tiền đảm bảo nghĩa vụ thực hiện hợp đồng cho các giao dịch phái sinh đó.
4. Đòn Bẩy Tài Chính Trong Chứng Khoán Phái Sinh Là Gì?
Đòn bẩy tài chính là việc nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra một phần nhỏ giá trị hợp đồng (ký quỹ) nhưng có thể kiểm soát một vị thế có giá trị lớn gấp nhiều lần, giúp khuếch đại cả lợi nhuận và thua lỗ.
6. Rủi Ro Lớn Nhất Của Chứng Khoán Phái Sinh Là Gì?
Rủi ro lớn nhất là đòn bẩy cao, có thể dẫn đến thua lỗ vượt quá số vốn ban đầu nếu thị trường đi ngược lại dự đoán, cùng với nguy cơ bị Margin Call và cưỡng chế đóng vị thế.
(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)