Các loại bảo hiểm hiện nay tại Việt Nam

Trước những rủi ro bất ngờ trong cuộc sống, việc có một “lưới an toàn” tài chính là vô cùng cần thiết. Chính vì vậy, việc tìm hiểu về các loại bảo hiểm hiện nay là bước đi thông minh đầu tiên. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những lựa chọn bảo vệ từ cơ bản đến nâng cao, giúp bạn dễ dàng xác định được giải pháp phù hợp nhất để bảo vệ thu nhập và tài sản của mình một cách hiệu quả.

Xem nhanh nội dung

1. Bảo hiểm do Nhà nước thực hiện
2. Bảo hiểm thương mại
3. Nên mua loại bảo hiểm nào?

1. Bảo hiểm do Nhà nước thực hiện

Để đảm bảo mọi người dân đều có một mạng lưới an toàn cơ bản, Nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong việc triển khai các chương trình bảo hiểm mang tính chất bắt buộc và phi lợi nhuận. Đây chính là tấm lá chắn an sinh xã hội quan trọng nhất, được thiết kế nhằm bảo vệ người lao động và người dân trước những rủi ro về sức khỏe, thu nhập, cũng như sự ổn định của hệ thống tài chính.

1.1. Bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội (BHXH) được xem là trụ cột an sinh của quốc gia. Đây là một chế độ bảo hiểm bắt buộc mà người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng góp, nhằm mục đích thay thế/bù đắp thu nhập khi người lao động không may gặp rủi ro nghề nghiệp hoặc đến tuổi nghỉ hưu.

Thông qua các chế độ như hưu trí, thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và tử tuất, BHXH tạo ra một quỹ dự phòng chung, đảm bảo người tham gia vẫn có nguồn tài chính ổn định khi không còn khả năng lao động.

Các loại hình bảo hiểm hiện nay

1.2. Bảo hiểm y tế

Bảo hiểm y tế (BHYT) là cơ chế tài chính cộng đồng, do Nhà nước tổ chức, nhằm mục tiêu chia sẻ rủi ro khám chữa bệnh giữa toàn bộ người dân tham gia. Việc đóng BHYT giúp người dân được hỗ trợ chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí y tế, từ khám bệnh thông thường đến các ca phẫu thuật phức tạp. Điều này không chỉ giảm gánh nặng tài chính khổng lồ cho mỗi gia đình khi ốm đau, mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cho mọi đối tượng.

1.3. Bảo hiểm tiền gửi

Đây là một chính sách bảo vệ quan trọng nhưng thường ít được chú ý, đóng vai trò bảo vệ các khoản tiền gửi của cá nhân tại các tổ chức tín dụng được cấp phép. Cơ chế này đảm bảo rằng trong trường hợp tổ chức tín dụng (ngân hàng, quỹ tín dụng…) bị phá sản hoặc mất khả năng thanh toán, người gửi tiền vẫn được bồi hoàn một phần tiền gửi theo quy định.

Lợi ích của bảo hiểm tiền gửi là củng cố niềm tin của công chúng vào sự an toàn của hệ thống ngân hàng, qua đó duy trì sự ổn định chung của thị trường tài chính.

2. Bảo hiểm thương mại

Khác với bảo hiểm do Nhà nước thực hiện, bảo hiểm thương mại được cung cấp bởi các doanh nghiệp bảo hiểm nhằm mục đích kinh doanh, mang lại sự linh hoạt, đa dạng để người tham gia tự nguyện lựa chọn, bảo vệ tài chính và tài sản trước nhiều rủi ro cụ thể trong cuộc sống. Các sản phẩm này được thiết kế để đáp ứng nhu cầu bảo vệ và tích lũy riêng biệt của từng cá nhân hoặc tổ chức.

2.1. Bảo hiểm nhân thọ

Đây là loại hình bảo hiểm bảo vệ tính mạng, sức khỏe, khả năng sống còn của con người, thường có yếu tố tích lũy và đầu tư dài hạn. Người tham gia đóng phí định kỳ để nhận được khoản tiền bảo hiểm khi người được bảo hiểm không may qua đời hoặc sống đến một thời hạn nhất định.

Các loại bảo hiểm nhân thọ phổ biến bao gồm:

Bảo hiểm trọn đời: Cung cấp sự bảo vệ tài chính vĩnh viễn, kéo dài suốt cuộc đời người được bảo hiểm, đồng thời thường có giá trị tích lũy.
Bảo hiểm sinh kỳ: Đảm bảo chi trả một khoản tiền khi người tham gia còn sống đến một ngày hoặc thời hạn đã thỏa thuận, giúp bổ sung tài chính khi về già.
Bảo hiểm tử kỳ: Chỉ tập trung vào yếu tố bảo vệ rủi ro tử vong trong một khoảng thời gian nhất định, với mức phí thấp hơn do không có yếu tố tích lũy.
Bảo hiểm hỗn hợp: Kết hợp linh hoạt giữa bảo vệ rủi ro tử vong và tích lũy tiết kiệm, cho phép người tham gia nhận được tiền dù sống hay qua đời khi đáo hạn.
Bảo hiểm liên kết chung/đơn vị: Loại hình kết hợp bảo hiểm và đầu tư; giá trị hợp đồng sẽ tăng trưởng theo kết quả hoạt động của quỹ đầu tư được khách hàng lựa chọn.

Các loại bảo hiểm phổ biến hiện nay – bảo hiểm nhân thọ

2.2. Bảo hiểm phi nhân thọ

Bảo hiểm phi nhân thọ (hay bảo hiểm tài sản, thiệt hại) là loại hình bảo hiểm bồi thường cho những thiệt hại về tài sản, trách nhiệm dân sự và các rủi ro khác không liên quan trực tiếp đến tuổi thọ con người. Thời hạn hợp đồng thường ngắn (thường là 1 năm).

Các loại bảo hiểm phi nhân thọ chính:

Bảo hiểm tài sản và bảo hiểm thiệt hại:
Bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc và tự nguyện: Bồi thường thiệt hại vật chất do hỏa hoạn, cháy nổ gây ra cho các công trình xây dựng, máy móc, hàng hóa.
Bảo hiểm rủi ro xây dựng, lắp đặt: Bảo hiểm cho các công trình đang thi công trước rủi ro tai nạn, thiệt hại bất ngờ trong quá trình xây dựng hoặc lắp đặt máy móc.
Bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới: Chi trả chi phí sửa chữa, thay thế các bộ phận xe khi xe bị tai nạn, va chạm, mất cắp hoặc các rủi ro khác được quy định.
Bảo hiểm hàng hải:
Bảo hiểm thân tàu: Bảo vệ tài sản là bản thân con tàu, máy móc và thiết bị khỏi các rủi ro trên biển, như đâm va, mắc cạn, chìm tàu.
Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển: Bảo vệ hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển (đường biển, bộ, hàng không) khỏi các rủi ro mất mát hoặc hư hỏng.
Bảo hiểm trách nhiệm:
Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bắt buộc): Bồi thường cho bên thứ ba (người bị nạn) về thiệt hại thân thể và tài sản do lỗi của người lái xe gây ra.
Bảo hiểm trách nhiệm công cộng, trách nhiệm sản phẩm: Bảo vệ doanh nghiệp trước các khiếu nại bồi thường từ khách hàng hoặc công chúng do lỗi sản phẩm/dịch vụ hoặc sự cố xảy ra tại cơ sở kinh doanh.
Bảo hiểm tín dụng và rủi ro tài chính:
Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu: Bảo vệ người xuất khẩu khỏi rủi ro không thu được tiền từ đối tác nước ngoài do vỡ nợ hoặc các rủi ro chính trị.
Bảo hiểm bảo lãnh: Cam kết chi trả thay cho bên được bảo lãnh (nhà thầu, người vay) nếu họ không thực hiện đúng nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng.

Các loại bảo hiểm ở Việt Nam

2.3. Bảo hiểm sức khỏe

Đây là loại hình bảo hiểm tự nguyện, tập trung vào việc chi trả chi phí liên quan đến khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe do ốm đau hoặc tai nạn. Mặc dù có liên quan đến con người, nhưng loại hình này được phân loại riêng biệt với bảo hiểm nhân thọ và BHYT của Nhà nước.

Các sản phẩm bảo hiểm sức khỏe phổ biến:

Bảo hiểm y tế thương mại: Cung cấp quyền lợi khám chữa bệnh nội/ngoại trú tại các bệnh viện tư nhân, quốc tế với hạn mức chi trả cao và dịch vụ y tế chất lượng.
Bảo hiểm tai nạn con người: Bồi thường tài chính khi người được bảo hiểm bị thương tật vĩnh viễn, tạm thời hoặc tử vong do nguyên nhân tai nạn bất ngờ.
Bảo hiểm chăm sóc sức khỏe/Bảo hiểm bệnh hiểm nghèo: Chi trả một khoản tiền bảo hiểm lớn (thường là trọn gói) ngay khi người tham gia được chẩn đoán mắc các bệnh lý nghiêm trọng theo danh mục hợp đồng.

3. Nên mua loại bảo hiểm nào?

Sau khi nắm rõ các loại bảo hiểm hiện nay, câu hỏi quan trọng nhất là nên mua loại bảo hiểm nào? Việc lựa chọn bảo hiểm phụ thuộc hoàn toàn vào vai trò tài chính và giai đoạn cuộc đời của bạn.

Nguyên tắc là thiết lập một “tấm lá chắn” theo thứ tự ưu tiên: bắt đầu với nền tảng an sinh xã hội cơ bản (BHXH, BHYT) do Nhà nước cung cấp. Sau đó, nếu bạn là trụ cột gia đình, ưu tiên số một là bảo vệ khả năng kiếm tiền thông qua bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe thương mại để đối phó với các chi phí y tế, rủi ro tử vong/bệnh hiểm nghèo.

Khi đã có tài sản (nhà cửa, xe cộ), bạn cần bổ sung bảo hiểm phi nhân thọ để bảo vệ vật chất. Cuối cùng, nếu tài chính ổn định, hãy cân nhắc các sản phẩm tích lũy/đầu tư để phục vụ cho mục tiêu dài hạn như hưu trí hoặc quỹ giáo dục con cái.

Lựa chọn loại bảo hiểm nào phụ thuộc vào mục đích và tài chính của mỗi người

Hy vọng qua bài viết về các loại bảo hiểm hiện nay, bạn đã có cái nhìn tổng quan và sẵn sàng đưa ra quyết định thông minh. Đừng để những rủi ro không lường trước làm ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính của bạn. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan, hãy để lại bình luận, JobsGO sẽ giúp bạn giải đáp.