Linh Lê
Du học là một trải nghiệm giáo dục quan trọng cho sinh viên, mở ra cánh cửa cho những cơ hội học tập và trải nghiệm văn hóa ở một quốc gia khác. Điều này cho phép sinh viên khám phá, mở rộng kiến thức, phát triển kỹ năng và xây dựng mạng lưới quốc tế.
Mục lục
1. Du học là gì?
Du học là thuật ngữ được sử dụng để chỉ việc đi học, nghiên cứu ở một quốc gia khác so với quê hương hoặc nơi cư trú hiện tại của người học. Đi du học cho phép người học có cơ hội tiếp cận với hệ thống giáo dục, văn hóa, ngôn ngữ và môi trường sống mới.
Du học thường được thực hiện nhằm mục đích nâng cao kiến thức, kỹ năng, đạt được bằng cấp học vị cao hơn, trải nghiệm văn hóa đa dạng, mở rộng mạng lưới quan hệ và cơ hội nghề nghiệp quốc tế. Người du học có thể tham gia vào các chương trình đào tạo ngắn hạn, chương trình học kỳ hoặc chương trình học toàn thời gian kéo dài trong vài năm.
Việc du học có thể áp dụng cho cấp học phổ thông, đại học, sau đại học và nghiên cứu. Người du học thường phải xin visa và làm các thủ tục di trú phù hợp với quốc gia mà họ muốn đi du học.
Xem thêm: Du học sinh có thể tiếp cận công việc mới khi về nước bằng cách nào?
2. Các hình thức du học phổ biến
Có rất nhiều hình thức du học hiện nay, trong đó phổ biến nhất là:
2.1 Chuyển tiếp – liên kết giữa các trường đại học
Các trường đại học thường thiết lập liên kết với cơ sở giáo dục đại học ở nước ngoài, tạo điều kiện cho sinh viên tham gia chương trình du học chuyển tiếp. Có hai cách thực hiện:
- Trường đại học cung cấp lịch trình học hoặc sinh viên tự sắp xếp lịch trình.
- Sinh viên tự sắp xếp, xin phê duyệt từ giáo viên/giáo sư để các tín chỉ quốc tế được chuyển tiếp.
Đây là hình thức đang được quan tâm, lựa chọn bởi nhiều phụ huynh, học sinh, cho phép học một phần chương trình tại Việt Nam và phần còn lại tại nước ngoài. Hình thức này giúp tiết kiệm chi phí, mang lại trải nghiệm học tập và kiến thức đa dạng.
2.2 Chương trình du học của các tổ chức bên thứ 3
Các tổ chức như Hội đồng Trao đổi Giáo dục Quốc tế và IES Abroad cung cấp chương trình trao đổi học đại học đa dạng. Trải nghiệm du học này có lịch trình cụ thể, yêu cầu sinh viên tham gia tham gia nhóm sinh viên và tham gia vào các hoạt động văn hóa, chuyến đi cuối tuần. Chương trình cung cấp gói tài trợ chỗ ở và hỗ trợ chi phí sinh hoạt hàng ngày cho sinh viên.
2.3 Săn học bổng
Săn học bổng là hình thức du học trong đó du học sinh nhận được sự hỗ trợ tài chính từ cá nhân hoặc tổ chức để đi học. Đây có thể là học bổng từ chính phủ, các tổ chức trong nước hoặc học bổng từ nước đích dành cho du học sinh. Số lượng tổ chức và cá nhân tài trợ cho du học sinh ngày càng tăng, đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng đáng kể của số lượng du học sinh người Việt trong những năm gần đây.
Xem thêm: Cách viết đơn xin học bổng du học mới nhất 2023
2.4 Du học tự túc
Hầu hết sinh viên Việt Nam đều đang du học ở nước ngoài thông qua việc tự nộp hồ sơ đến trường đại học và tự chi trả các chi phí liên quan đến du học. Thống kê cho thấy gần 90% số du học sinh Việt Nam đang sử dụng hình thức này để theo đuổi bằng cấp quốc tế.
2.5 Trải nghiệm thực tế
Hiện nay, có một số chương trình cho sinh viên có cơ hội tham gia các chuyến du lịch, trong đó họ tham gia các khóa học và khám phá các quốc gia trên đường đi.
Ví dụ, chương trình Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI) cung cấp cơ hội như vậy. Ngoài ra, sinh viên cũng có thể đăng ký tham gia các chương trình thực tập hoặc nhận tài trợ để thực hiện nghiên cứu ở nước ngoài.
Xem thêm: 7 việc làm đơn giản giúp bạn thiết lập và chinh phục mục tiêu
3. Điều kiện để đi du học
Điều kiện để đi du học có thể khác nhau tùy thuộc vào quốc gia, trường đại học và chương trình du học cụ thể. Tuy nhiên, dưới đây là một số điều kiện chung thường được áp dụng:
- Đạt điểm và học lực đủ: Đa số trường đại học yêu cầu sinh viên đạt điểm học tập và thành tích đủ để được nhận vào chương trình du học. Điểm số cụ thể yêu cầu có thể khác nhau tùy thuộc vào trường và chương trình.
- Kiểm tra tiếng Anh: Đối với các chương trình dạy bằng tiếng Anh, sinh viên thường phải đáp ứng yêu cầu về trình độ tiếng Anh. Điều này có thể đòi hỏi việc đạt được một số kỹ năng như đọc, viết, nghe và nói tiếng Anh qua các bài kiểm tra như TOEFL, IELTS hoặc các chứng chỉ tương đương khác.
- Hồ sơ đăng ký: Sinh viên cần chuẩn bị một hồ sơ đăng ký đầy đủ và chính xác. Hồ sơ này có thể bao gồm bằng tốt nghiệp trung học, bằng đại học (nếu có), bảng điểm, thư giới thiệu, bài luận/nhận xét cá nhân và bất kỳ tài liệu nào khác mà trường yêu cầu.
- Visa và giấy tờ pháp lý: Sinh viên cần đáp ứng các yêu cầu về visa và giấy tờ pháp lý để nhập cảnh và học tập tại quốc gia đích. Điều này có thể bao gồm việc nộp đơn xin visa, cung cấp chứng minh tài chính, giấy chứng nhận y tế và các giấy tờ khác theo quy định của quốc gia đích.
- Tài chính: Du học đòi hỏi chi phí phục vụ học phí, sinh hoạt, chỗ ở và các chi phí khác. Sinh viên cần có khả năng tài chính để đáp ứng các yêu cầu này. Điều này có thể được đáp ứng thông qua học bổng, vay vốn, sự tài trợ từ gia đình hoặc các nguồn tài chính khác.
4. Cần chuẩn bị gì trước khi đi du học?
Vậy cần chuẩn bị những gì trước khi đi du học? Dưới đây là một số thông tin hữu ích dành cho các bạn.
4.1 Tìm hiểu thông tin
Tìm hiểu về trường trước khi đi du học
Những thông tin về trường cần chuẩn bị trước khi đi du học là gì?
Một trong những điều bạn cần tìm hiểu trước khi đi du học là ngôi trường mình sẽ học. Bạn xác định sẽ học ngôi trường nào? College hay University?
Nếu con đường của bạn là học thuật, bạn nên chọn trường có ranking cao ở nước đó. Khi chọn các trường đỉnh, bạn sẽ được tiếp xúc với nguồn tài nguyên tri thức vô giá của các trường, từ thư viện đến tư liệu đến kinh nghiệm giảng dạy của những thầy cô có tiếng trong ngành nghiên cứu.
Nếu bạn chỉ muốn đi du học để có cơ hội học thêm nhiều thứ khác, không quá quan trọng việc có bằng đỏ hay không thì bạn nên chọn một ngôi trường trung bình, hợp với sức học của bản thân. Đừng nên chọn trường vì những lí do bạn mình cũng học ở trường đó hay nhìn ảnh trường có vẻ… bắt mắt. Bạn chỉ nên chọn trường khi đã tìm hiểu rõ về trường thôi nhé.
Tìm hiểu về ngành trước khi đi du học
Thông tin về ngành cần chuẩn bị khi đi du học là gì?
Bạn nên tìm hiểu về ngành nghề phù hợp với định hướng tương lai lâu dài của mình, thay vì chọn bừa một ngành “chung chung” mà bạn hơi thích ở thời điểm hiện tại.
Nếu vẫn bối rối, bạn có thể tìm đến những ngành học đại cương trước để tìm hiểu thêm về thiên hướng bản thân như: Kinh doanh, khoa học, nghệ thuật, y tế,… Ngoài ra, JobsGO cũng đề xuất 4 cách sau để giúp bạn lựa chọn ngành phù hợp nhất trước khi đi du học.
Học thử các chương trình ngắn hạn
Nếu vẫn chưa biết nên chọn ngành nào, bạn có thể đăng ký vào các chương trình ngắn hạn để tìm hiểu trước. Ví dụ, nếu đang có ý định học ngành Kế toán, bạn có thể thử qua chương trình cấp giấy chứng nhận (certificate) trong 6 tháng ngay tại ngôi trường mà bạn đang nhắm đến. Đây là cách giúp bạn an tâm hơn về lựa chọn chính thức của mình.
Dành thời gian tìm hiểu về các ngành học
Không dễ để bạn biết được đâu là ngành học phù hợp, nếu vậy thì trước tiên, hãy thử nghĩ về ngành có vẻ hợp với thiên hướng bản thân, để rồi từ đó dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu về nó.
Bí kíp để chọn được đúng ngành khi du học là hiểu rõ thế mạnh cũng như điểm yếu của chính mình. Trong quá trình tìm tòi khám phá, có thể bạn sẽ phát hiện ra những ngóc ngách nghề nghiệp nhỏ mà chưa nhiều người chọn lựa, và phát hiện ra đây mới là lựa chọn phù hợp nhất với mình thì sao?
Học thử chương trình ngắn hạn
Một cách khác cho những bạn muốn đi du học nhưng vẫn chưa biết chọn ngành nào, đấy là bạn có thể đăng ký vào các chương trình ngắn hạn để tìm hiểu trước.
Ví dụ, nếu đang có ý định theo đuổi ngành kế toán, bạn có thể thử qua chương trình cấp giấy chứng nhận (certificate) trong 6 tháng ngay tại ngôi trường mà bạn đang nhắm đến. Đây là cách giúp bạn có thể “chắc ăn” hơn về lựa chọn chính thức của mình.
Lựa chọn chương trình dự bị
Cuối cùng, có thể bạn chưa biết, các chương trình học dự bị cũng là một lựa chọn tốt nếu bạn vẫn còn phân vân với việc lựa chọn ngành du học. Đây không chỉ là cơ hội để bạn ổn định cuộc sống, làm quen với hệ thống giáo dục hiện đại du học mà còn để bạn khám phá về ngành học mà mình có ý định theo đuổi.
Xem thêm: Du học tại chỗ là gì? Những lợi ích du học tại chỗ đem lại
Tìm hiểu về tình hình quốc gia trước khi đi du học
Những thông tin về quốc gia bạn cần chuẩn bị trước khi đi du học là gì?
Bạn cần phải có kiến thức cơ bản về một quốc gia như: lễ nghi, văn hóa, thói quen tập quán, thời tiết, an sinh xã hội… trước khi đưa ra quyết định du học đến nước đó.
Trước đây, khi được hỏi: “Nên đi du học nước nào ?” thì câu trả lời của đa số bạn trẻ Việt Nam sẽ lập tức hướng đến các nước châu Âu, châu Mỹ hư: Canada, Anh, Mỹ, Đức… Nhưng những năm gần đây, một bộ phận học sinh, sinh viên lại có xu hướng du học các nước Châu Á.
Sở dĩ du học tại các nước Châu Á được đông đảo học sinh lựa chọn bởi chất lượng và bằng cấp quốc tế trong khi học phí và chi phí sinh hoạt lại thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia phương Tây. Bên cạnh đó, văn hóa, khí hậu trong khu vực Châu Á cũng giúp các bạn dễ dàng hòa nhập hơn. Bạn sẽ không còn phải quá lo lắng về nguy cơ “shock văn hóa” nữa.
Đặc biệt, nếu bạn có ước mơ du học nhưng hồ sơ của bạn không đủ điều kiện với các nước phương Tây về học lực, kinh nghiệm, tài chính… thì lựa chọn du học tại một nước Châu Á cũng là một ý tưởng không tồi. Sau đây là một vài đất nước trong mơ đối với những bạn du học sinh mà JobsGO sẽ điểm qua:
Singapore
Nhắc đến du học Châu Á không thể không nhắc đến “Quốc đảo sư tử” nhỏ bé nhưng giàu tiềm năng này. Singapore hiện là nước hàng đầu thế giới trong nghiên cứu, đổi mới sáng tạo cũng như nền kinh tế thịnh vượng, tỷ lệ thất nghiệp, tội phạm thấp và hệ thống giáo dục chất lượng cao.
Singapore có văn hóa đa dạng. Đây là nơi giao thoa của những nét đẹp tinh túy của cả phương Đông và phương Tây. Đến với đất nước xinh đẹp và đa dạng như nơi đây các du học sinh không chỉ học tập về mặt kiến thức, mà các bạn còn có cơ hội rèn luyện thành thạo 2 ngôn ngữ phổ thông trên thế giới là tiếng Anh, tiếng Trung.
Trung Quốc
Được biết đến là một cường quốc lớn mạnh về kinh tế, thương mại quốc tế. Trung Quốc đã trở thành quốc gia lý tưởng để học tập về kinh tế, logistics, thương mại… Chất lượng giáo dục và chương trình đào tạo của các trường tại Trung Quốc cũng được thay đổi theo kịp sự phát triển của nền kinh tế, và ngày càng thu hút số lượng lớn sinh viên quốc tế.
Với 5.000 năm lịch sử, Trung Quốc cũng cung cấp rất nhiều địa điểm giúp sinh viên khám phá, nghiên cứu. Tuy nhiên Trung Quốc là một trong những quốc gia không sử dụng Tiếng Anh. Vì vậy sinh viên theo học tại đây phải thành thạo tiếng Trung, và am hiểu văn hóa thì mới có thể dễ dàng thích nghi khi sống tại đây.
Úc
Úc là một trong những quốc gia phát triển sở hữu hệ thống giáo dục tốt nhất trên thế giới. Theo Bảng xếp hạng Đại học Quacquarelli Symonds, Đại học Quốc gia Úc, Đại học Melbourne, Đại học New South Wales, Đại học Queensland và Đại học Sydney là những tên tuổi luôn nằm trong top 50 trường đại học tốt nhất thế giới.
Với danh tiếng lâu đời về chất lượng giảng dạy và nghiên cứu, các nhà tuyển dụng cũng rất coi trọng những sinh viên có bằng cấp từ một cơ sở đào tạo uy tín của Úc.
Xem thêm: Du học ngành tài chính ở đâu? Top 7 quốc gia bạn nên tham khảo
4.2 Chuẩn bị về tinh thần
Những cú sóc tinh thần bạn cần chuẩn bị trước khi đi du học là gì?
“Sốc văn hóa” là chuyện hầu hết mọi du học sinh phải đối mặt khi đến học tập ở nước ngoài. Khi điểm đến của bạn là Mỹ hay các quốc gia châu Âu, sự khác biệt về văn hóa đôi khi khiến bạn phải choáng váng.
Ngoài ra, vấn đề bắt nạt học đường cũng là một trong những vấn nạn chung của xã hội. Để bảo vệ bản thân, bạn nên học cách điều chỉnh thái độ, cư xử thật tốt, nhã nhặn và chịu khó kết giao với nhiều bạn bè.
Hãy luôn tử tế và tôn trọng văn hóa của người bản xứ là “phao cứu sinh” cho bạn ở bất cứ đâu. Đừng nên quá kỳ vọng về sự thân thiện của những người bản xứ để rồi phải thất vọng với hiện thực.
4.3 Chuẩn bị về vật chất, năng lực
Học lực
Học lực được tính bằng điểm trung bình 2-3 năm học trước khi làm hồ sơ xin du học. Điểm sàn xét tuyển là 6.0-6.5.
Mức điểm càng cao thì bạn sẽ càng rộng đường lựa chọn trường tốt cũng như cấp học. Những trường danh tiếng thường yêu cầu điểm đầu vào từ 8.0-9.0 và bậc đại học yêu cầu điểm đầu vào từ 8.0 trong khi bậc cao đẳng chỉ cần điểm đầu vào từ 6.0-6.5.
Một điều nữa cần chú ý về điểm số là các môn không chênh lệch quá nhiều và tốt nhất là không có môn nào dưới 6.0, tùy mục tiêu du học bạn hướng tới. Đây là yếu tố quan trọng nhất trong việc chuẩn bị cho du học vì mỗi năm học qua rồi bạn không thể làm lại được.
Tiếng Anh
Mỗi nước, mỗi bậc học lại đưa ra những chuẩn khác nhau về tiếng Anh đầu vào. Bậc phổ thông thường không yêu cầu chứng chỉ tiếng Anh như IELTS, TOEFL… nhưng học sinh vẫn cần có vốn tiếng Anh đủ để giao tiếp và nhanh chóng hòa nhập vào môi trường nói tiếng Anh.
Nhiều trường có chương trình nâng cao tiếng Anh cho du học sinh mới nhập học nhưng học phí rất cao và giới hạn thời gian. Nếu hết thời gian đó mà khả năng tiếng Anh của học sinh vẫn không đạt thì chương trình du học xem như phải “giữa đường gãy gánh”.
Vì vậy, học sinh, sinh viên cần rèn luyện tiếng Anh càng sớm càng tốt. Nếu chọn du học bậc phổ thông thì lý tưởng nhất là nên đạt IELTS ít nhất 5.0 từ lớp 8 và nếu chọn du học bậc cao đẳng, đại học thì nên đạt IELTS ít nhất 6.5 từ lớp 11.
Khả năng tài chính
Tùy quốc gia và tùy bậc học, thủ tục làm visa có thể yêu cầu gia đình du học sinh phải chứng minh khả năng chi trả tiền học và phí sinh hoạt bằng tài sản tích lũy và thu nhập hợp pháp hàng tháng.
Ví dụ: Để chăm lo cho một đứa con đi du học phổ thông Canada với mức chi phí hơn 400 triệu đồng/năm, cha mẹ phải chứng minh có tổng thu nhập khoảng 50 triệu đồng/tháng. Nếu học lực và tiếng Anh xuất sắc, cộng thêm các thành tích hoạt động ngoại khóa, học sinh có thể tìm kiếm những suất học bổng giá trị để giảm bớt áp lực tài chính.
Trong quá trình du học, bạn sẽ nhận được những điều mà đối với người trẻ là kho tàng không thể tính được như sự trải nghiệm, tình bạn, mối quan hệ, khả năng sinh sống và làm việc độc lập. Nhờ du học, bạn rồi sẽ học được cách trưởng thành hơn giữa bao phong ba bão táp cuộc đời.
Dù là học trong hay ngoài nước thì bạn cũng cần nhớ rằng: sức lực bỏ ra càng nhiều thì thành quả sẽ càng rực rỡ hơn mà thôi!
5. Những nhầm tưởng về du học
5.1 Du học có nghĩa tìm được chỗ học “oai” hơn, nổi tiếng hơn
Du học không phải để khiến bản thân có vẻ “ngầu” hơn. Du học là cơ hội để tìm chỗ học bổ sung cho những kiến thức hiện đại, ngành nghề, môi trường đào tạo mà trường lớp trong nước còn thiếu hoặc yếu kém.
5.2 Du học có nghĩa tìm nơi sống, nhập cư thoải mái
Một số người có hy vọng hão huyền rằng cứ đi du học rồi sẽ được nhập cư, nhưng thực tế không phải vậy. Thực tế chỉ ra rằng các nước công nghiệp phát triển có chế độ phúc lợi cao, chất lượng cuộc sống đi đôi với chế độ thuế thu nhập cũng rất cao.
Luật lệ di trú của nhiều nước này khá là nghiêm ngặt. Khi chấp nhận sống ở các nước công nghiệp phát triển là bạn phải chấp nhận sống trong môi trường cạnh tranh cao, phải chuẩn bị tốt về nhiều mặt.
5.3 Du học có nghĩa tìm được chỗ học dễ dàng
Ở các nước công nghiệp phát triển, nhà trường đòi hỏi cao ở sinh viên tính năng động, tự học để thích ứng với môi trường học tập và làm việc theo nhóm, giao lưu, tranh luận thường xuyên, đề cao sáng kiến, thực hành, thực nghiệm
5.4 Du học rẻ tiền, chi phí thấp
Một số bạn trẻ thường mơ tưởng đến việc đi du học nước ngoài mà chưa lường được hết cái phí phải trả. Mức học phí đại học thấp nhất trong các nước Châu Á cũng khoảng 2.000USD/năm.
Trong khi đó, học phí đại học Âu, Mỹ, Canada thường lên đến hơn 10.000USD/năm. Muốn đi du học tự túc (xét trường hợp không có học bổng) bạn phải chuẩn bị chi phí học và ăn ở tương ứng với số năm đi học.
Sinh viên đi du học phải chứng minh có nguồn tài chính thường xuyên đáp ứng được yêu cầu của nhà trường và chính phủ sở tại nếu không có học bổng du học.
5.5 Du học là đi chơi, học rồi để đó hay để bỏ dở
Dù là học trong hay ngoài nước, bạn đều cần có sự tập trung cao độ. Nếu bạn đi du học mà không có kế hoạch học tập dài hạn, ý định nghề nghiệp rõ ràng thì bạn đang lãng phí rất nhiều tiền bạc và hy vọng của gia đình.
Du học không chỉ là việc đi học ở một quốc gia khác, mà còn là một cuộc phiêu lưu và sự phát triển cá nhân. Nó mang đến cơ hội học tập mới, mở rộng tầm nhìn, tạo nên những kỷ niệm và mối quan hệ quốc tế vô giá. Du học nghề cũng là một lựa chọn thú vị cho những ai muốn trang bị kỹ năng chuyên môn vững chắc và thực tiễn. Du học là cầu nối giữa các quốc gia, tạo nên sự giao lưu, sự hiểu biết sâu sắc giữa các văn hóa và con người trên khắp thế giới.
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)
