Chắc hẳn với những ai tham gia vào thị trường chứng khoán đã không còn xa lạ với cụm từ “cổ phiếu”. Thế nhưng không phải ai cũng hiểu rõ cổ phiếu là gì, đặc biệt là với nhà đầu tư mới. Để có thêm các thông tin về vấn đề này, bạn hãy tham khảo ngay bài viết sau nhé.
Mục lục
1. Cổ Phiếu Là Gì?
Hiểu một cách đơn giản nhất cổ phiếu chính là một loại chứng khoán và nó được phát hành ở dạng chứng chỉ, bút toán ghi sổ. Nó chứng minh quyền, lợi ích của nhà đầu tư khi tham gia các hoạt động, lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp.
Những người sở hữu cổ phiếu sẽ là cổ đông cũng là chủ sở hữu của doanh nghiệp phát hành. Trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay có một vài cổ phiếu đại diện 10.000 đồng vốn điều lệ của công ty.
Ví dụ như: Một doanh nghiệp cổ phần vốn điều lệ là 10 tỷ đồng, số cổ phần sẽ đại diện cho việc sở hữu công ty là 1 triệu cổ phiếu, mà mỗi một cổ phiếu sẽ đại diện cho 10.000 vốn điều lệ.
2. Các Loại Cổ Phiếu
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại cổ phiếu khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và quyền lợi khác nhau. Sau đây là 2 loại cổ phiếu phổ biến nhất:
2.1. Cổ Phiếu Thường (Common Stock)
Cổ phiếu thường là loại cổ phiếu phổ biến nhất trên thị trường chứng khoán hiện nay. Khi sở hữu cổ phiếu thường, nhà đầu tư được hưởng 3 quyền lợi chính: quyền biểu quyết tại các cuộc họp đại hội đồng cổ đông, quyền nhận cổ tức và quyền tự do chuyển nhượng.
Mặc dù có những ưu điểm, cổ phiếu thường cũng tiềm ẩn rủi ro. Trong trường hợp công ty gặp khó khăn tài chính hoặc phá sản, cổ đông sở hữu cổ phiếu thường thường đứng sau các chủ nợ và cổ đông ưu đãi trong danh sách được ưu tiên thanh toán. Điều này có nghĩa là họ có thể phải chịu tổn thất lớn hơn khi công ty giải thể hoặc phân chia tài sản.
2.2. Cổ Phiếu Ưu Đãi (Preferred Stock)
Cổ phiếu ưu đãi mang lại một số lợi thế cho nhà đầu tư. Những người sở hữu loại cổ phiếu được hưởng quyền lợi hơn so với cổ phiếu thường trong việc nhận cổ tức và phân chia tài sản công ty. Cụ thể, khi doanh nghiệp chia lợi nhuận, cổ đông ưu đãi sẽ được nhận tiền trước cổ đông thường. Đặc biệt, trong tình huống công ty gặp khó khăn tài chính hoặc phá sản, họ cũng được xếp hạng cao hơn trong danh sách thanh toán. Tuy nhiên, cổ đông ưu đãi thường không có quyền tham gia biểu quyết trong các cuộc họp quan trọng của công ty.
Hiện nay có rất nhiều mô hình cổ phiếu đa dạng khác. Các loại cổ phiếu đó được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng công ty hoặc phù hợp với quy định pháp lý của các thị trường khác nhau. Nhưng bất kể có bao nhiêu biến thể, hai mô hình cổ phiếu cơ bản vẫn chiếm ưu thế và được sử dụng rộng rãi nhất trên các sàn giao dịch chứng khoán.
Xem thêm: Các vị trí việc làm trong công ty chứng khoán “hot” nhất
3. Nội Dung Cổ Phiếu Gồm Những Gì?
Tại khoản 2 Điều 121 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định cổ phiếu bao gồm những nội dung sau:
- Tên, mã số doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở chính.
- Chi tiết về cổ phần: số lượng và phân loại.
- Thông số cổ phiếu: mệnh giá đơn vị và tổng mệnh giá.
- Dữ liệu cổ đông cá nhân: họ tên, thông tin liên hệ, quốc tịch, số giấy tờ pháp lý.
- Dữ liệu cổ đông tổ chức: tên gọi, mã số hoặc số giấy tờ pháp lý, địa chỉ trụ sở.
- Chữ ký xác nhận: của đại diện pháp luật công ty.
- Thông tin đăng ký: số trong sổ đăng ký cổ đông và ngày phát hành.
- Nội dung bổ sung: theo quy định cho cổ phiếu ưu đãi (Điều 116, 117, 118 Luật Doanh nghiệp 2020).
4. Tại Sao Nên Đầu Tư Cổ Phiếu?
Hiện nay, rất nhiều người đang phân vân không biết có nên đầu tư vào cổ phiếu hay không? Thực tế, đầu tư cổ phiếu mang lại khá nhiều lợi ích như:
4.1. Lợi Nhuận Trong Dài Hạn
Đầu tư chứng khoán đồng nghĩa với việc trở thành một phần chủ sở hữu của doanh nghiệp. Khác với gửi tiết kiệm, nơi lãi suất cố định và khá thấp, đầu tư chứng khoán mang đến cơ hội sinh lời cao hơn nhờ vào tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp. Khi công ty kinh doanh có lãi, người sở hữu cổ phiếu sẽ nhận được cổ tức hoặc có thể bán cổ phiếu khi giá tăng để thu lợi nhuận từ chênh lệch.
4.2. Chứng Khoán Là Tài Sản Có Thanh Khoản Cao Nhất Chỉ Sau Tiền Mặt
Thanh khoản là khả năng chuyển đổi thành tiền của một tài sản. Khi kinh doanh một sản phẩm, việc tiêu thụ hàng hóa chỉ có thể diễn ra thuận lợi khi có đủ người mua hoặc bán các sản phẩm tương tự. Thị trường chứng khoán vậy, đây là nơi tập trung đông đảo người mua và bán các loại chứng khoán, giúp nhu cầu mua hoặc bán cổ phiếu của người sở hữu được đáp ứng nhanh chóng nhờ sự tham gia tích cực của các nhà đầu tư. Điều này cho phép chứng khoán có thể chuyển đổi thành tiền mặt trong thời gian ngắn.
4.3. Chứng Khoán Là Kênh Đầu Tư Linh Hoạt
Người sở hữu không cần tích lũy nhiều tiền như khi đầu tư vào bất động sản để bắt đầu đầu tư vào cổ phiếu. So với một căn nhà trị giá 1 tỷ đồng, chỉ cần một số tiền vài triệu đồng đã có thể tham gia mua bán cổ phiếu trên thị trường. Thêm vào đó, người sở hữu không cần phải đợi vài tháng hay vài năm để số tiền đầu tư của mình sinh lời như khi gửi tiết kiệm. Thời gian tối thiểu để nhà đầu tư nắm giữ một cổ phiếu là 2 ngày và khi cổ phiếu đạt mức giá kỳ vọng, có thể bán bất cứ lúc nào.
Xem thêm: Môi giới chứng khoán là gì? Học gì để làm nghề Môi giới chứng khoán?
5. 5 Điều Lưu Ý Trước Khi Đầu Tư Cổ Phiếu
Trước khi quyết định đầu tư vào cổ phiếu, các nhà đầu tư cần lưu ý một số điều sau:
5.1. Mệnh Giá Cổ Phiếu
Theo khoản 2 Điều 13 Luật Chứng khoán 2019, mệnh giá cổ phiếu, chứng chỉ quỹ chào bán ra công chúng sẽ là 10.000 đồng. Mệnh giá trái phiếu chào bán ra công chúng là 100.000 đồng và bội số của 100.000 đồng.
Theo đó, mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng. Các sàn giao dịch chứng khoán sẽ quy định cụ thể mức giá tối thiểu mà nhà đầu tư cần bỏ ra khi tham gia giao dịch.
5.2. Mua Bán Cổ Phiếu Ở Đâu?
Việc mua bán cổ phiếu được thực hiện trên sàn giao dịch chứng khoán.
Để tham gia vào thị trường chứng khoán, bước đầu tiên và quan trọng nhất là mở một tài khoản giao dịch tại một công ty chứng khoán được cấp phép. Đây không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là cầu nối giúp nhà đầu tư tiếp cận với sàn giao dịch chứng khoán. Khi chọn công ty chứng khoán, nên xem xét các yếu tố như uy tín, chất lượng dịch vụ và phí giao dịch để đảm bảo trải nghiệm đầu tư tốt nhất.
Quy định hiện hành cho phép nhà đầu tư mở nhiều tài khoản giao dịch tại các công ty chứng khoán khác nhau. Tuy nhiên, mỗi nhà đầu tư chỉ được phép mở một tài khoản duy nhất tại mỗi công ty, trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định tại các khoản 4, 5, 6, 7, 8 Điều 6, Điều 9, Điều 0 và Điều 11 Thông tư 120/2020/TT-BTC. Việc này giúp đảm bảo tính minh bạch và quản lý rủi ro trong hoạt động giao dịch chứng khoán.
Hiện nay, phần lớn các công ty chứng khoán đều cung cấp dịch vụ mở tài khoản miễn phí, không yêu cầu số dư tối thiểu ban đầu. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư mới bắt đầu tham gia thị trường. Tuy nhiên, để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật, người mở tài khoản cần đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Sau khi hoàn tất việc mở tài khoản, nhà đầu tư có thể bắt đầu giao dịch mua bán cổ phiếu đã niêm yết trên sàn chứng khoán. Các công ty chứng khoán thường cung cấp các nền tảng giao dịch trực tuyến, kèm theo hướng dẫn chi tiết về cách thức đặt lệnh và theo dõi thị trường. Điều này giúp nhà đầu tư dễ dàng thực hiện các giao dịch một cách nhanh chóng và thuận tiện, đồng thời có thể tiếp cận thông tin thị trường thực để đưa ra quyết định đầu tư kịp thời.
5.3. Thuế, Phí Phải Đóng Khi Mua Bán Cổ Phiếu
Khi tham gia thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần lưu ý về các nghĩa vụ tài chính liên quan đến hoạt động giao dịch. Tương tự như các giao dịch hàng hóa khác, việc mua bán chứng khoán có thể phát sinh thu nhập và do đó, phải chịu các khoản thuế và phí theo quy định của pháp luật.
- Thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán là 0,1% trên giá bán chứng khoán từng lần (theo khoản 10 Điều 1 Nghị định 12/205/NĐ-CP). Công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân lưu ký chứng khoán, công ty quản lý quỹ có trách nhiệm khấu trừ thuế đối với chuyển nhượng chứng khoán theo mức 0,1% trên giá bán chứng khoán từng lần.
- Phí giao dịch chứng khoán: Theo Phụ lục tại Thông tư 102/2021/TT-BTC cũng quy định, mức giá dịch vụ môi giới mua, bán cổ phiếu tối đa không quá 0,45% giá trị của một lần giao dịch. Cụ thể, phí giao dịch này sẽ được sàn giao dịch chứng khoán quy định.
5.4. Nên Mua Bán Cổ Phiếu Hay Trái Phiếu?
Cổ phiếu và trái phiếu đều được mua bán trên thị trường chứng khoán hiện nay. Mỗi loại có đặc điểm và mức độ rủi ro riêng. Cả hai đều chịu ảnh hưởng của quy luật cung cầu, dẫn đến biến động giá trên thị trường.
Tuy nhiên, cổ phiếu thường được xem là phương tiện đầu tư ngắn hạn với tiềm năng lợi nhuận cao hơn, nhưng cũng kèm theo rủi ro lớn hơn. Ngược lại, trái phiếu thường được ưa chuộng cho các chiến lược đầu tư dài hạn, với mức lãi suất cố định và độ an toàn cao hơn, mặc dù lợi nhuận có thể khiêm tốn hơn so với cổ phiếu.
Quyết định lựa chọn giữa cổ phiếu và trái phiếu phụ thuộc vào nhiều yếu tố cá nhân của nhà đầu tư. Điều quan trọng là cân nhắc khả năng tài chính, mục tiêu thời gian đầu tư và mức độ chấp nhận rủi ro của bản thân.
Nhà đầu tư có xu hướng chấp nhận rủi ro cao và mong muốn lợi nhuận lớn trong thời gian ngắn có thể nghiêng về cổ phiếu. Trong khi đó, những người ưu tiên sự ổn định và an toàn trong dài hạn có thể thấy trái phiếu phù hợp hơn. Việc kết hợp cả hai loại trong danh mục đầu tư cũng là một chiến lược phổ biến để cân bằng giữa lợi nhuận và rủi ro, tùy thuộc vào tình hình tài chính và mục tiêu đầu tư cụ thể của mỗi cá nhân.
5.5. Gian Lận Trong Chứng Khoán Bị Phạt Như Thế Nào?
Theo Điều 12 Luật Chứng khoán 2019, một số hành vi bị nghiêm cấm trong mua bán giao dịch chứng khoán như:
| 1. Trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện hành vi gian lận, lừa đảo, làm giả tài liệu, tạo dựng thông tin sai sự thật hoặc công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin hoặc bỏ sót thông tin cần thiết gây hiểu nhầm nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến hoạt động chào bán, niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán. 2. Sử dụng thông tin nội bộ để mua, bán chứng khoán cho chính mình hoặc cho người khác; tiết lộ, cung cấp thông tin nội bộ hoặc tư vấn cho người khác mua, bán chứng khoán trên cơ sở thông tin nội bộ. 3. Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng để thực hiện việc mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo; giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác mua, bán để thao túng giá chứng khoán; kết hợp hoặc sử dụng các phương pháp giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để thao túng giá chứng khoán. 4. Thực hiện hoạt động kinh doanh chứng khoán, cung cấp dịch vụ về chứng khoán khi chưa được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận hoặc chấp thuận. 5. Sử dụng tài khoản, tài sản của khách hàng khi không được khách hàng ủy thác hoặc trái quy định của pháp luật hoặc lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản của khách hàng. 6. Cho người khác mượn tài khoản để giao dịch chứng khoán, đứng tên sở hữu chứng khoán hộ người khác dẫn đến hành vi thao túng giá chứng khoán. 7. Tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán trái quy định của Luật này. Theo khoản 3 Điều 132 Luật Chứng khoán 2019, mức phạt tiền tối đa trong xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm đối với các hành vi như trên là 10 lần khoản thu trái pháp luật có được từ hành vi vi phạm. Trường hợp không có khoản thu trái pháp luật hoặc mức phạt tính theo khoản thu trái pháp luật thấp hơn mức phạt tiền tối đa quy định tại khoản 4 Điều này thì áp dụng mức phạt tiền tối đa quy định tại khoản 4 Điều này (03 tỷ đồng). |
6. Mua Cổ Phiếu Như Thế Nào?
Đầu tư vào cổ phiếu không phải điều dễ dàng, sau đây là hướng dẫn chi tiết cách chơi cổ phiếu như thế nào:
6.1. Mở Tài Khoản Giao Dịch
Tài khoản giao dịch là nơi lưu trữ tiền cũng như thực hiện các giao dịch mua bán cổ phiếu. Để có tài khoản này, nhà đầu tư chỉ cần có căn cước công dân.
6.2. Chuyển Tiền Vào Tài Khoản Chứng Khoán
Sau khi mở tài khoản chứng khoán, bước tiếp theo là nạp tiền để bắt đầu giao dịch. Số tiền nạp vào tài khoản nên phù hợp với khả năng tài chính và mục tiêu đầu tư của mình. Đáng chú ý là nhiều sàn giao dịch chứng khoán hiện nay đã hạ thấp ngưỡng đầu tư tối thiểu, cho phép nhà đầu tư bắt đầu với số vốn chỉ từ 2 triệu đồng. Điều này mở ra cơ hội cho nhiều người tham gia thị trường chứng khoán, kể cả những người mới bắt đầu hoặc có nguồn vốn hạn chế.
Vì vậy, nhà đầu tư không cần lo lắng nếu chỉ có một khoản tiền nhỏ để đầu tư ban đầu – đây có thể là cơ hội tốt để làm quen với thị trường và tích lũy kinh nghiệm đầu tư.
6.3. Giao Dịch Và Đặt Lệnh
Tìm hiểu kỹ cổ phiếu muốn mua cũng như đảm bảo số tiền có trong tài khoản đủ mua số lượng cổ phiếu mong muốn.
JobsGo mong rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn đọc nắm được thông tin cơ bản về cổ phiếu là gì cũng những cách đầu tư cổ phiếu. Hy vọng rằng bạn sẽ có được những trải nghiệm thật tốt và gặt hái được nhiều thành công.
Câu hỏi thường gặp
1. Trái Phiếu Là Gì?
Trái phiếu là chứng nhận nghĩa vụ nợ thuộc người phát hành phải trả cho người đang sở hữu những trái phiếu bằng số tiền cụ thể. Đối tượng phát hành trái phiếu có thể là doanh nghiệp, tổ chức chính quyền.
2. Thị Trường Cổ Phiếu Là Gì?
Thị trường cổ phiếu còn được gọi là thị trường chứng khoán. Thị trường này tập hợp toàn bộ người có nhu cầu mua, bán cổ phiếu, chứng khoán (đại diện quyền sở hữu doanh nghiệp). Số cổ phiếu này gồm nhiều cổ phiếu được niêm yết trên sàn hoặc cổ phiếu được giao dịch công khai.
Tìm việc làm ngay!(Theo JobsGO - Nền tảng tìm việc làm, tuyển dụng, tạo CV xin việc)